Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 200 av 846 resultater

Sporer til mangfold

Planteliv
Publisert: 28.10.2004
Author: Hans H. Blom Per G. Ihlen Olav Aas
Planter uten blomster, kryptogamer, gjør seg gjerne lite bemerket. Men de utgjør langt flere arter enn sine mer iøynefallende florafrender. Sopp, lav ...

Eviggrønne skoger

Planteliv
Publisert: 28.10.2004
Author: Bjørn Moe
Furua klorer seg fast i saltdrev og blest ytterst på kysten, den holder seg oppreist i snøstorm og isnende kulde høyt til fjells. Furuskogen har et st...

Hordaland blir skogkledd - på nytt

Planteliv
Publisert: 28.10.2004
Author: Bernt-Håvard Øyen
«Det er ikke nok med den skade, som hesten og kvæget gjør ved at fortære alle træspirer (...) de planter som ikke er opædte, nedtrampes.» Slik beskriv...

Sårbare barskinger

Planteliv
Publisert: 28.10.2004
Author: Bjørn Moe Stein Byrkjeland
Fjellplanter pensler blanke berget med kraftige farger. Finner de bare rikelig tilgang på mineralnæring, vokser de bokstavelig talt på steingrunn. Og ...

Fjorden - en blå lunge

Landskap
Publisert: 28.10.2004
Author: Herman G. Gade
Den norske vestkysten, med sine dype fjorder som skjærer seg langt inn mellom bratte fjell, hører til noen av de mest karakteristiske og – vil mange s...

Havlandet

Ver og klima
Publisert: 28.10.2004
Author: Kåre Utaaker Endre Skaar
Ein septemberdag, med nordvestkulingen kvinande kring husnovene i Øygarden mens maksvêret kviler over haustvarme lier  i Hardanger, eller ein apr...

Nedbør

Ver og klima
Publisert: 28.10.2004
Author: Endre Skaar
Det plaskar, det surklar, det fossar, det renn; Vestlandet flyt over av vatn. Nok til at tre kan slå rot i blanke berget, nok til å forsyna austlendin...

Vannfylket

Ver og klima
Publisert: 28.10.2004
Author: Arve Tvede
Hordaland har vann nok til å forsyne flere hundre millioner mennesker. Hvert år renner det 30 km3 vann, 30 billioner liter, ut i fylkets fjorder og ky...

Luften som omgir oss

Ver og klima
Publisert: 28.10.2004
Author: Karsten Eitrheim Endre Skaar
Uren luft kan like gjerne komme fra din egen bil som går på tomgang mens du skraper is av bilvinduene, som fra storindustrien i Nord-Europa. Lokal for...

Strandflaten

Landskap
Publisert: 28.10.2004
Author: Hans Holtedahl Inge Aarseth
Har du tenkt på hvordan Hordaland og den norske vestkysten ville se ut dersom landskapet mot havet var en brattskrent som stupte rett ned i et skummen...

Vidde, dal, fjord

Landskap
Publisert: 28.10.2004
Author: Inge Aarseth
Den norske vestkysten er ein av dei mest varierte landskapsregionane i Europa. Eit tverrsnitt frå aust til vest gjennom Hordaland gjev oss den vide sy...

Siste istid

Landskap
Publisert: 28.10.2004
Author: Jan Mangerud
Innlandsisen over Hordaland var en stormakt som har hatt avgjørende innflytelse på vår natur. Breene som ved begynnelsen av siste istid (for mer enn 1...

Jord og stein

Landskap
Publisert: 27.05.2019
Author: Inge Aarseth
Matjord er eit ord som seier det meste. Det er jorda vi lever av, saman med ressursane i havet. Dette jordlaget – einskilde stader som feit og grøderi...

Breen

Landskap
Publisert: 28.10.2004
Author: Atle Nesje Svein Olaf Dahl Arve Tvede Jostein Bakke
To av landets – og Fastlands-Europas – største isbrear, og dertil ei mengd småbrear, ligg innanfor Hordalands fylkesgrenser. Den «evige» is er lett ti...

Landskapsutviklinga på slutten av siste istid

Landskap
Kart
Publisert: 05.02.2016

Vind

Ver og klima
Kart
Publisert: 05.02.2016

Skipreideinndelinga

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 05.02.2016

Sysle, len, stiftamt, lagdøme og amt

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 05.02.2016

Berggrunn

Berggrunn
Kart
Publisert: 09.02.2016

Strandflaten

Landskap
Kart
Publisert: 09.02.2016

Urnes stavkyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Urnes stavkyrkje har status som dronninga mellom stavkyrkjene, og er eitt av fire norske kulturminne som er funne verdige til ein plass på UNESCO si l...

Vassdrag før istidene

Landskap
Kart
Publisert: 09.02.2016

Isbreane i den siste istida

Landskap
Kart
Publisert: 09.02.2016

Marine avleiringer og marin grense

Landskap
Kart
Publisert: 09.02.2016

Bønder og busetnad

Arkeologi
Publisert: 19.05.2009
Author: Svein Indrelid
For 5000 år sidan var det meste av Hordaland eit skoglandskap med store eiketre i varmekjær lauvskog. Kunnskap om korndyrking gjev grunnlag for bufast...

Hovedvassdrag

Ver og klima
Kart
Publisert: 09.02.2016

Kyrkjegard på Lunde

Tru og livssyn
Gravplass / Cementery
Publisert: 27.08.1999
Author: Jan Anders Timberlid
I samband med kristningsverket i mellomalderen vart det bygd ei rekke kyrkjer. Fleire av desse overlevde ikkje seinmellomalderen og øydetid etter Sv...

Vegetasjon i dag

Planteliv
Publisert: 09.02.2016

Bjørgvin bispedømme

Tru og livssyn
Kart
Publisert: 10.02.2016

Stadnamn

Språk og kunst
Kart
Publisert: 10.02.2016

Utbygging av vegnettet 1868 - 1954

Samferdsle
Kart
Publisert: 10.02.2016

Oppgangssager

Industri, energi og naturressursar
Kart
Publisert: 10.02.2016

Gulatinget

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Skyldfordeling

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Tyske kystfort

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Middelalderkirkene

Tru og livssyn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Håkon V. Magnussons kapellordning

Tru og livssyn
Publisert: 11.02.2016

Kolerakyrkjegardar

Tru og livssyn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Einar Bakkane

Musikk / Music Person / Person
Publisert: 28.09.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Einar Bakkane vaks opp i Solheimsdalen som då høyrde til Naustdal kommune, og fekk si første opplæring på fele i 8-9-årsalderen. Han fekk lære slåttar...

Vannkraft i Hordaland

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 28.06.2017
Author: Arve Tvede
Med mye nedbør, mange innsjøer i fjellet, fjorder som når langt inn i landet og store høydeforskjeller er Hordaland som skapt for vannkraftutbygging.&...

Sjørøvarsaka i Utvær 1667

Historisk hending / Historical event
Publisert: 07.07.1999
Author: Alf Strand
Sommaren 1666 pressa ein engelsk kaper nokre fiskarar til å lose seg inn til Utvær der kapellet vart plyndra. Saka mot fiskarane kom opp på hausttinge...

Arnestadstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 05.06.2000
Author: Torgny Ueland
Arnestadstøylen (sommarstøl) ligg ca. 385 m o.h., og er støl for gnr. 7, Arnestad indre, og gnr. 8, Arnestad ytre. Stølsdrifta vart avslutta i 1950-60...

Noregsveldet

Samferdsle
Kart
Publisert: 11.02.2016

Slepa over Hardangervidda

Samferdsle
Kart
Publisert: 11.02.2016

Vardar og vetar

Landskap
Kart
Publisert: 12.02.2016

Vernete områder

Publisert: 12.02.2016

Poteta - innvandraren som berga liv

Folk og samfunn
Plante / Plant
Publisert: 08.08.2007
Author: Ingrid Berger
Innføringa av den enkelt utsjåande og tilsynelatande lite spanande rotveksta poteta, var ei særs viktig hending her til lands. Poteta var enkel å dyrk...

Tyske kystfort i Sogn og Fjordane

Krigsplass / War site
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjell-Ragnar Berge
I juni 1940 var heile Norge okkupert, men på tysk side var det frykt for britiske motaksjonar, difor starta den tyske marinen allereie sommaren 1940 b...

Kulturbåten Innvik

Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
I mange år gjekk det ei flytande teaterscene langs norskekysten. Inn gjennom fjordar og mellom holmar og skjer segla MS Innvik for spreie kultur i dis...

Frå saueull til ulltråd

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.08.2007
Author: Ingrid Berger
Ull frå sau var råmateriale for det aller meste av tekstilar folk trengde i Nordfjord frå uminnelege tider fram til om lag slutten av 1800-talet. Arbe...

Innføring av nynorsk i skulane i Sogn og Fjordane

Publisert: 06.02.2024
Author: Karianne Schmidt Vindenes
Frå midten av 1800-talet starta kampen for å innføre norsk språk i skulane. Landsmålet eller nynorsk fekk tidleg fleire tilhengarar....

Nynorsk i Sogn og Fjordane - Smaoe Skjeldringa

Litteratur / Litterature
Publisert: 30.08.2007
Author: Bjarnhild Samland
Bolette C. Pavels Larsen (1847-1904) si novellesamling Smaoe Skjeldringa var ei av dei første skjønnlitterære bøkene frå Sogn og Fjordane på nynorsk. ...

Fiskebåten "Skifjord" - på minnestein i Irland

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2014 kom det ein epost frå Irland. Avsendaren hadde lagt merke til ein minnestein i havkanten nord i landet. Eit skipsforlis - ein irsk tråla...

Frå urskog til lynghei

Planteliv
Publisert: 19.05.2009
Author: Mons Kvamme
Dei ytre rammene i landskapsrommet – kysten, fjorden, dalane og fjellet – er ein arv frå landet si geologiske historie, men det som gir bildet farge o...

MS «Lofoten» - ein av Sogn og Fjordane «sine eigne båtar»

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
År 2015: I oppgangen akterut på hurtigruteskipet «Lofoten» finst opphengd fleire kommunevåpen. Dei to hurtigrute-kommunane i Sogn og Fjordane, Flora o...

Setegard og klostergods

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Ernst Berge Drange
Setegardane og klostergodsa, med rikdommar i jord og skog, er ei soge om len, gods og gode giftarmål. Adelen fekk privilegium i form av skattefridom, ...

Då hurtigruteskipet «Ryfylke» krigsforliste

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Tre hurtigruteskip krigsforliste ved Stadt i åra 1940-1945; DS «Ryfylke», DS «Nordnorge», og DS «Sanct Svithun». Alle blei søkkte av allierte stridskr...

Minneplate om Høygardsvegen

Samferdsle
Plakett / Plaque
Publisert: 31.10.2001
Author: Hermund Kleppa
Gardane Hunskor, Dale og Kåle ligg høgt oppe i lia på nordaust-sida av Breimsvatnet. Grenda heiter Høygardane. I 1901 heldt høygardsfolket fest i hø...

Landskapet

Landskap
Publisert: 19.05.2009
Author: Johan Naterstad
Naturens krefter og landskapets ressursar er ei utvikling som aldri står i ro – det er ei skapingssoge om berggrunnen, isen og vatnet som sliper og fo...

Viksdalen kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Viksdalen kyrkje er ei lafta langkyrkje i tre som står på garden Vika i Gaular kommune. Kyrkja, som har 284 sitjeplassar, vart vigsla 5. november 18...

Spanskesjuka i Sogn og Fjordane

Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
Spanskesjuka var ein hissig influensaepidemi som herja brutalt mellom 1918 og 1920. Sjukdomen tok truleg livet av meir enn 50 millionar menneske på ve...

Frå grue til elektrisk varmeomn

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 02.06.2007
Author: Ingrid Berger

Hovudplagg for ugifte kvinner i Sogn

Tekstil / Textile
Publisert: 04.06.2007
Author: Bjørg G. Hovland

Bevaring og lagring av mat

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 12.06.2007
Author: Ingrid Berger
Korleis har folk oppbevart og konservert mat opp gjennom tida? I dag har vi det ganske enkelt: vi sett for det meste ferskmaten i kjøleskåpet eller i ...

Elektrisk lys inn i heimane

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 13.06.2007
Author: Ingrid Berger
Tidleg på 1900-talet byrja folk i Nordfjord og Norge så smått å få innlagt elektrisk straum i husa sine. I byrjinga vart straumen brukt berre til elek...

Tidlege elektriske apparat til matlaging

Folk og samfunn
Kjøkkenutstyr / Kitchen accessory
Publisert: 13.06.2007
Author: Ingrid Berger
I lokalavisa Firda Tidend 31.mai 1927 kan vi lese at Flølo & Flølo på Sandane vil stille ut «ein komfyr av eigi uppfinning» på ei varemesse. Frå 1...

Sengkleda før 1900 i Nordfjord

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 26.06.2007
Author: Ingrid Berger
Du veit gjerne kva eit åkle, ei napparye eller ein kvetel er? Men veit du at dette var tidlegare tiders sengklede? Før sto sengene til folk i same rom...

Smøret - gullklumpen i sjølvhushaldet

Folk og samfunn
Matoppskrift / Food recipe
Publisert: 11.07.2007
Author: Ingrid Berger

Stadnamna

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Botolv Helleland
Det er ei viktig side ved kulturhistoria som ikkje kan lesast direkte i våre fysiske omgjevnader. Det er stadnamna. Dei tolkar naturen og miljøet og e...

Dampskipet «Hansteen» - i Sogn og Fjordane

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Trondheim Sjøfartsmuseum tek vare på veteranskipet SDS «Hansteen», levert frå Nylands mek. Verksted våren 1867. Båten har ei lang historie, - som havf...

Driftevegane gjennom Sogn og Fjordane

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 06.02.2024
Author: Birgit Tansøy (1973 - )
Ein drifteveg er ein veg eller ei transportåre der folk (driftekarar) gjekk med krøtera/dyra sine når dei skulle gjennomføre kjøp og sal av fe. Drifte...

Sande kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Sande kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i kommunesenteret Sande i Gaular kommune. Kyrkja, som har 300 sitjeplassar, vart vigsla 15. desember 18...

Florø kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Florø kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i sentrum i Flora bykommune. Kyrkja, som har 650 sitjeplassar, vart vigsla 8. november 1882 av biskop F...

Gamle Kvalheimsvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Kvalheimsbygda ligg ut mot storhavet, og landingsplassen har alltid vore vanskeleg i dårleg vêr. Trongen for veg til Raudeberg var sterk. I 1880 var f...

Kapellneset - fyrste kyrkjestaden på Vågsøya

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Det fyrste kyrkjehuset på Vågsøy, ei kapellkyrkje, vart bygd i 1580 på eit nes eit stykke sør for Raudeberg. Dette neset vart seinare kalla Kapellnese...

Monument over sjøfolk ved sjømannskyrkja i London

Monument / Monument
Publisert: 28.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Under fyrste verdskrigen 1914-1918 omkom over 2000 norske sjøfolk som fylgje av torpedering, minesprenging eller andre krigshandlingar. Fleire var hei...

Nord-Vågsøy kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 19.02.2001
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Nord-Vågsøy kyrkje er ei langkyrkje i betong som står i bygda Raudeberg i Vågsøy kommune. Kyrkja, som har 420 sitjeplassar, vart vigsla 24. oktober 19...

Sør-Vågsøy kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 19.02.2001
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Sør-Vågsøy kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i kommunsenteret Måløy i Vågsøy kommune. Kyrkja, som har 600 sitjeplassar, vart vigsla 5. september ...

Totland kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 21.02.2001
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Totland kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på indre Totland, langt aust i Vågsøy kommune. Kyrkja, som har 250 sitjeplassar, vart vigsla 8. august ...

Vassenden kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 21.03.2001
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Vassenden kyrkje er ei arbeidskyrkje i lecastein som står på sørsida av elva Jølstra ved Vassenden i Jølster kommune. Kyrkja, som har 400 sitjeplass...

Setrar i Hornindal

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Siri Gausemel
Til mange av gardane i Hornindal høyrer det store utmarksområde. Desse dalføra vart tidleg utnytta til sommarbeite, utmarksslått og seterdrift. Dette ...

Hordaland – ein historisk region

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Geir Atle Ersland
Organisering av landskapet Hordaland, frå folkevandringstid til mellomalderens skipreider, og fram til dei nye kommunane i 1837, med rettsstell, leida...

Sandstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 05.06.2000
Author: Torgny Ueland
Sandstøylen sommarstøl ligg ca. 425 m o.h., er stor og romsleg med både mange velstelte hus og fin stølsvoll. Stølen vart nytta av garden Sande, gnr. ...

Holmesstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 05.06.2000
Author: Torgny Ueland
Holmesstøylen (sommarstøl) ligg flogbratt over Holme og Hyefjorden i ei høgd på ca. 620 m o.h. Stølen høyrer til brukarane på Holme, gnr. 16. Her er t...

Folkevekst og bondesamfunn

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Ståle Dyrvik
Kulturlandskapet, eller den delen som enno er grønt, er forma av bondens arbeid i generasjonar. Ein gong var vi alle bønder, og folkeveksten skaper pr...

Hestenesstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Hestenesstøylen ligg ovanfor tuna ved Stølsvatnet i ei høgd på ca. 435 m o.h. Stølen høyrer til gard nr. 30, Kvitenes, og gard nr. 31, Hestenes. Det e...

Hunskorstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Hunskorstøylen ligg på ei stor hylle høgt oppe i lia med flott utsikt over Breimsvatnet og fjellheimen omkring, i ei høgd på ca. 660 m o.h. Stølen høy...

Dalstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Dalstøylen ligg ca. 585 m o.h. i skogsmark på ei hylle som skrånar noko mot elva. Stølen, som ligg eit stykke nedanfor skoggrensa, høyrer til Dale, ga...

Kålsstøylen

Busetnad, bygd, by
Støl / Mountain farm
Publisert: 06.06.2000
Author: Torgny Ueland
Kålsstøylen høyrer til Kåle, gard nr. 80 i Gloppen. Stølen ligg ca. 550 m o.h., rett ovanfor fjellgarden(skilje utmark-fjell) og tett inntil Hetlestøl...

Kontakt oss

Publisert: 05.04.2024

Kongsgården på Holmen

Bergen anno 1320
Middelalder Arkitektur Historisk monument / Historical monument Historisk plass / Historical site Middelalderhus / Medieval house
Publisert: 11.06.2024
Author: Irene Baug og Åslaug Ommundsen
Ved innseilingen til Vågen i Bergen ligger Holmen, som i middelalderen var stedet for både kongsgård og domkirke. Kongsgården fra 1100-tallet, i dag k...

De kirkelige anleggene på Holmen

Bergen anno 1320
Middelalder Kloster Arkitektur Historisk monument / Historical monument Historisk plass / Historical site Kyrkje / Church
Publisert: 11.06.2024
Author: Alf Tore Hommedal og Anna Elisa Tryti
To kirkelige bygningskompleks var iøynefallende ved innseilingen til Bergen. På Holmen, nord og øst for kongsgården, lå bispesetets bygninger og anleg...

Korskirken

Bergen anno 1320
Middelalder Arkitektur Schak Bull Gravplass / Cementery Historisk plass / Historical site Kyrkje / Church
Publisert: 02.07.2024
Author: Irene Baug og Åslaug Ommundsen
Korskirken er Bergens eldste stående kirke. Både kirken og dens omgivelser har gjennomgått store endringer siden middelalderen. ...

Starten på husmorskulane i Sogn og Fjordane

Skule / School
Publisert: 06.02.2024
Author: Josef Benoni Ness Tveit
Husmorskulane var kvinners viktigaste måte å skaffe seg utdanning i mange tiår. Her kunne dei tileigne seg kunnskapar og oppleve noko anna enn heimbyg...

Lokale eventyr og segner - Sjøormen i "Reinvand"

Sagn / Legend
Publisert: 18.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Sjøormen i Loch Ness i Skottland og sjøormen i Seljordsvatnet i Telemark er godt kjende. Mindre kjend er sjøormen i ”Reinvand i Sogn.” Folk skal ha se...

Hovudplagg for gifte kvinner i Sogn.

Tekstil / Textile
Publisert: 19.12.2007
Author: Bjørg G. Hovland
I fleire hundre år var hovudbunaden sjølve grunnstamma i kledrakta til kvinna. Den har sitt opphav i middelalderen og har fylgt klea gjennom skiftande...

Hovudplagg og pynt for brur i Sogn

Tekstil / Textile
Publisert: 19.12.2007
Author: Bjørg G. Hovland
Opp gjennom hundreåra har hovudpynten meir enn klea synt kven som var brur. Ho var "dronning for ein dag". Medan klea skifte med motane, bar brura hov...

Bringeduken - gamalt smykke til høgtidsbruk i Sogn

Tekstil / Textile
Publisert: 19.12.2007
Author: Bjørg G. Hovland
Kvinnebunadane på Vestlandet, grovt rekna frå Rogaland til og med Sognefjorden, samt deler av dei nære dalføra, Hallingdal og Valdres, har hatt og har...

Byen og strilelandet

Busetnad, bygd, by
Publisert: 19.05.2009
Author: Anders Bjarne Fossen
Amalie Skrams uforliknelege bilete av det spenningsfylte kulturmøtet mellom Bergen og strilane rommar større motsetningar enn mellom nokon annan norsk...

Alvøen

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 28.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Alvøen er et av de eldste industristedene i Norge. Alt i 1620-årene ble det bygd en kruttmølle her. Selve stedet lå godt til rette for industridrift. ...

Damsgård

Busetnad, bygd, by
Publisert: 29.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Som et eventyrslott ligger Damsgård hovedgård i bakkeskråningen opp fra Puddefjorden. Den gamle forbindelsen mellom gården og sjøen, slik vi kan se de...

Salhus

Busetnad, bygd, by
Publisert: 29.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Salhus har vore eit knutepunkt for ferdsle på sjøen langt attover i tid. Namnet kjem truleg av det gammalnorske ordet sáluhús; «hus for ferdafolk». Na...

Stend

Busetnad, bygd, by
Publisert: 29.01.2013
Author: Per Jahn Lavik
Garden Stend høyrde i mellomalderen til Nonneseter kloster. Etter reformasjonen var han i eiga til Vincents Lunge fram til 1680. Då overtok generaltol...

"Eystein" - legendarisk fiskebåt frå Måløy

Næring og handverk
Båt / Boat
Publisert: 04.01.2008
Author: Snorre Dag Øverbø
Våren 1955 melde Fjordenes Tidende at Måløy-snurparen "Eystein" hadde avslutta vintersildefisket som nummer 1 av båtane i distriktet med i alt 34.250 ...

Samferdsle

Samferdsle
Publisert: 19.05.2009
Author: Bård Kolltveit Erling Virkesdal Anders K. Engevik
Overgangen frå segl til damp er den store revolusjonen i norsk samfunnshistorie. Alle kystbyar hadde sin lokalskipsflåte, men ingen større enn armadae...

Engelske soldatar - frå Årdal til Florø våren 1940

Busetnad, bygd, by
Besøk / Visit
Publisert: 04.01.2008
Author: Hermund Kleppa Bjarne Haugnes
Laurdag 11. mai 1940 gjekk to menn opp Moadalen frå Øvre Årdal for å møta ei gruppe engelske soldatar. Gruppa var på flukt frå Gudbrandsalen mot kyste...

Bønder fra fjordene

Samferdsle
Publisert: 19.05.2009
Author: Anders Kåre Engevik
Eitt av dei store samferdsleprosjekta på Vestlandet mot slutten av 1800-talet var opninga av Nesttun-Osbanen i 1894 – ei oppbløming av lokalhandel, tu...

Frå tjodveg til riksveg - vegar og vegbygging

Samferdsle
Publisert: 19.05.2009
Author: Johannes Gjerdåker
I Gulatingslova heiter det at «tjodveg (ålmannaveg) (…) skal vera (…) så breid at (…) ein kan leggja (eit spjotskaft) tvers over vegen». Dette er fors...

Jektefart og fartøybygging

Næring og handverk
Publisert: 19.05.2009
Author: Nils Kolle
Sjøbruk og fartøybygging ekspanderte i fjordbygdene på 1700-talet og 1800-talet – i Rosendal låg fartøyvervane tett – og jekter, jakter og galeasar s...

Om mannakorn – papirlappar med adresse til bibelord

Litteratur / Litterature
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Å bruka mannakorn var ein måte å velja ut bibelord og så lesa i bibelen. I røynda er dette eit døme på kristenliv i praksis, til liks med å halda husa...

Kirke og kloster

Tru og livssyn
Publisert: 19.05.2009
Author: Hans Emil Lidén
Kyrkjene vart reiste på gode gardar i bygdene og dannar sentrum i prestegjelda, som ligg til grunn kommunegrensene. I mellomalderen låg det ei fjordun...

Kleppavegen på Systrond – bygd sommaren 1963

Samferdsle
Veg / Road Vegarbeid / Road work
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
KLEPPA – UTFART OG FRILUFTSLIV I GAMLE STØLSOMRÅDE, står som overskrift på eit informasjonssskilt, oppsett hausten 2020. Det var år 1963 dei første bi...

Sildeventyret på Vestlandet rundt 1950 – skøyta «Vestkyst» R-26-HM

Båt / Boat Fiske / Fishing
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Det store sildeeventyret på Vestlandet – med Måløy og Florø som senter – starta 1947. Totalt samla vintersildfisket kring 27.000 fiskarar i dei beste...

Fire registrerte meteoritt-funn i Sogn og Fjordane

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
I åra 1848 - 2012 blei det registrert 16 meteorittfunn i Norge. Fire av funna var i Sogn og Fjordane....

Om Kringom

Publisert: 05.04.2024

Tilgjengelighetserklæring, oppdatering kommer

Publisert: 05.04.2024

Brekke bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 14.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Bedehuset i Brekke er eitt av fire bedehus i Sogn og Fjordane som vart bygde på 1970-talet. Huset vart vigsla søndag 15. juli 1973....

Bolstad bedehus på Skjolden

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 19.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Bedehuset på Skjolden står på Nedre Bolstad, tett attmed vegen inn til Mørkrisdalen. Huset har fleire fellestrekk med andre bedehus bygd før 1930: påb...

Den gamle kystkulturen og bedehusa

Tru og livssyn
Person / Person
Publisert: 28.11.2008
Author: Karl Egil Johansen
I 2008 var Raudeberg bedehus 40 år. På jubileumsfesten i november gav lærar (ukjent) eit oversyn over historia til bedehuset, medan historikaren profe...

Raudeberg bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 10.03.2009
Author: Hermund Kleppa
Søndag 17. november 1968 vart bedehuset på Raudeberg vigsla. Om lag 300 menneske var tilstades. Måløyavisa Fjordenes Tidende hadde fleire stykke om he...

Bedehuset på Vassenden i Jølster

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 11.03.2009
Author: Hermund Kleppa
Vassenden kyrkje stod ferdig til bruk hausten 2001. Nokre år før vart Vassenden bedehus rive og selt. Det stod tett attmed hovudvegen i sentrum, men m...

Skulen

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Asbjørn Tveiten
Det kvitmåla skulehuset, ofte plassert mellom knausar og småskog i utmarka midtvegs mellom grendene, er symbolet på det demokratiske utdanningssamfunn...

Hordamåla

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Helge Sandøy
Språket fortel både om sosial avstand og om menneskeleg kontakt. Dialektane viser kva folk som har hatt samband med kvarandre gjennom tidene – ein del...

Det litterære landskapet

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Idar Stegane
Naturopplevinga hjå lyrikarane våre gjev ofte vår eiga landskapsoppleving ein djupare resonnans-botn, men styrken i naturens krefter kjem også fram, ...

Kunstneren og naturopplevelsen

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Gunnar Danbolt
På ferd mot vest over Hardangervidda opplever vi det dramatiske panoramaet når vidda går over i djupe bergkløfter og høge fossefall – eit utsyn som ha...

Turistane, landskapet og dei fantastiske hotella

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 19.05.2009
Author: Randi Bårtvedt Axel Mykleby
Turistferdsla på Vestlandet fekk sitt gjennombrot med dampskipstrafikken kring midten av 1800-talet. Fjordane i fjellandet vart reisemål for Europas o...

Våre henders verk

Næring og handverk
Publisert: 19.05.2009
Author: Nils Georg Brekke Ingvald Skålnes
Det som fanga interessa hjå dei topografiske forfattarane på 1700-talet og turistane på 1800-talet var vevkunsten og det fine trehandverket – haghendt...

Kvinnene i gardshushaldet

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Eldbjørg Fossgard Ågot Gammersvik
Kvinnene hadde ein sentral plass i det gamle bondesamfunnet. Fiskarbonden på kysten og langs fjordane var ofte ei kvinne, og i mangesysleriet på garda...

Oppstadveven – ein tusenårig vevtradisjon

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Ivar Skre
Den opprettståande åkleveven, som framleis er i bruk på Vestlandet, er vikingtida sin vevteknikk. Ingen skip kunne leggja frå land utan store ullsegl ...

Folkekunsten og bygdehandverket

Næring og handverk
Publisert: 19.05.2009
Author: Nils Georg Brekke
Folkekunsten som blømer frå slutten av 1700-talet og i over hundre år – er ein del av bygdehandverket, med ungdom på arbeidsvandring mellom aust og ...

Primstaven - tradisjon og folketru

Tru og livssyn
Publisert: 19.05.2009
Author: Brynjulf Alver
Den gamle norske bondekalenderen, primstaven, følgjer norrøn tidsrekning og deler året inn i eitt sommarhalvår og eitt vinterhalvår – 14. april og 14....

Folkemusikken og hardingfela

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Jostein Mæland
Det er i Hordaland vi finn dei eldste merke etter ein folkemusikk knytt til nasjonalinstrumentet hardingfela, og framleis set denne musikktradisjonen ...

Norskdomsrørsla og dei to høgkulturane

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Wigdis Jorunn Espeland
1849 var eit gjennombrotsår for nasjonalromantikken, då Ole Bull henta Myllarguten til konsertscena i Oslo. Folkeviser og -tonar vart ein høgkultur på...

Bedehuset og lekmannsrørsla

Tru og livssyn
Publisert: 19.05.2009
Author: Karl Egil Johansen
Den kristelege lekmannsrørsla, den frilynde norskdomsrørsla og den politiske sosialradikalismen er ideologiske motpolar, men kulturelt og politisk er ...

Leia

Landskap
Publisert: 14.02.2013
Leia langs norskekysten ligg i dag som for tusen år sidan; nordvegen, Norvegr – namnet Noreg. Dei gamle gjestgjevarstadene ligg med 3-4 sjømils mellom...

Skog, oppgangssager og skottehandel i Hardanger

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 19.05.2009
Author: Danckert Monrad-Krohn
Når oppgangssaga kjem til fjordbygdene på 1500-talet, blir det ein høgkonjunktur på 1600-talet med tømmereksport til vesterhavsøyane – materiale til s...

"En sand guldgrube"

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 19.05.2009
Author: Nils Kolle
Sildeeventyret på 1800-talet var ein rikdom i kystbygdene, med ringverknader på heile Vestlandet og i fjellbygdene i aust. Fram til 1870 var dei store...

Kremmerleier og gjestgiverier

Busetnad, bygd, by
Publisert: 19.05.2009
Author: Jan Henrik Munksgaard
Byborgarane sine hus langs leia er kjerna i dei gamle handels- og gjestgjevarstadene, med 3-4 sjømils mellomrom, ved gode hamner – med handelsprivile...

Stevnestova og vinkjelleren

Bergen anno 1320
Middelalder Historisk plass / Historical site Middelalderhus / Medieval house
Publisert: 13.09.2019
Author: Geir Atle Ersland
Under et parkeringshus ved Bryggen ligger restene etter Bergens middelalderske vinkjeller. I tilknytning til Vinkjelleren lå byens eldste rådhus....

Nonneseter

Bergen anno 1320
Middelalder Kloster Arkitektur Historisk monument / Historical monument Historisk plass / Historical site
Publisert: 05.12.2019
Author: Åslaug Ommundsen
Bare to bygningsdeler står i dag igjen etter Nonneseter kloster ved Bergen, et velstående kvinnekloster gjennom store deler av middelalderen....

Tettstedene

Busetnad, bygd, by
Publisert: 19.05.2009
Author: Anders Haaland
Tettstadutviklinga etter 1850 er ein prosess som formar det moderne Norge. Gamle handelsstader og nye fabrikkstader som utnyttar vasskrafta dannar de...

Byggjeskikken og landskapet

Busetnad, bygd, by
Publisert: 19.05.2009
Author: Nils Georg Brekke
Sveitserhusa er stilen som kjem inn etter 1860, når nye utbyggingslover fører til at dei store klyngetuna blir oppløyste, og gamle hus blir flytte ut ...

Kirkekunsten - et budskap i bilder

Språk og kunst
Publisert: 19.05.2009
Author: Henrik von Achen
I mellomalderens kyrkjerom stig ein innhaldsrik biletbodskap fram i skinet frå blafrande vokslys – på antemensalene framfor alteret og på kyrkjeveggen...

Embetsmennene i lokalsamfunnet 1650–1850

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Anne-Hilde Nagel
Dei store bygningane på embetsgardane er eit vitnemål om då kongens embetsmenn stod på toppen av samfunnsstigen – offiserar, futar, prestar og sorensk...

Femårsmeldingar om folkeskulen 1891-1895, 1896-1900 og 1901-1905

Folk og samfunn
Rapport / Report Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Paragraf 77 i skulelova av 1889 fastsette at kvar kommune skulle utarbeida femårsmeldingar om folkeskulen. Dei er nå einskildvis og samla ei innhaldsr...

Altartavla i Hornindal kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkjekunst / Church art Måleri / Painting
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Det er eit sjeldant kunstverk, og me er kunstnaren Dagfin Werenskiold stor takk skuldig", sa soknprest Jon Johnson då altartavla - eit kunstverk i tr...

Fedrelandssalmen i fylkestinget

Busetnad, bygd, by
Musikkverk / Musical work
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
Ved opninga av fylkestinget 10. og 11. desember 2007 tok representanten Heidi Kathrin Osland (SV) opp skikken med å opna kvart fylkesting med fedrelan...

Trebåten

Næring og handverk
Publisert: 19.05.2009
Author: Arne Emil Christensen
Oselvaren er den norske båttypen som liknar mest på småbåtane i Gokstadskipet frå 900-talet, og nærare 2000 år gamle båtrestar i ei myr på Halsnøy er ...

Nattland B32

Busetnad, bygd, by
Arkitektur
Publisert: 12.11.2018
Author: Eva Røyrane Jan Nyberg

Norsk sildefiske ved Island - Ein nordfjording fortel

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
I tida frå kring 1880 til slutten av 1960-talet dreiv nordmenn sildefiske ved Island. Islandssild vart etter kvart eit omgrep og "varemerke". Fiskef...

Norsk sildefiske ved Island - Notbas frå Vågsøy

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Blant vore fiskere er der neppe nogen nordfjording som har faret saa vidt og prøvt saa meget og som i det hele vært ute i saa mange situationer som...

Norsk sildefiske ved Island - Frå dagboka til ein snurpar i 1949

Næring og handverk
Fiske / Fishing
Publisert: 13.01.2008
Author: Hermund Kleppa
"Bare 3 av stedets fiskebåter skal i år delta i sildefisket ved Island. Det er "Eystein", "Tenor" og "Bøvik". Dette stod å lesa i ei kort notis i Må...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Gloppen

Jubileum / Anniversary
Publisert: 12.06.2014
Author: Per Olav Bøyum
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Vegutbygging i Hyen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I 1900 var det til saman 21,5 km bygdevegar i austre og vestre Hyedalen. Vegane var smale kjerrevegar. Først frå 1930-åra vart det bygd bilvegar. Den ...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Førde prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 16.12.2014
Author: Kjerstin Risnes
I løpet av fire månader gjekk Noreg frå union med Danmark til sjølvstende med Grunnlov og valt konge. Alt som eit opprør mot Kielfreden 14.januar der ...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Selje

Jubileum / Anniversary
Publisert: 29.12.2014
Author: Per Olav Bøyum
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Merkeregisteret – kjelde til opplysningar om fiskefartøy

Næring og handverk
Rapport / Report
Publisert: 05.02.2015
Author: Hermund Kleppa
Kalvåg september 2014: Makrell-fiskebåtar til kai. Dei har merke på sidene, eitt på kvar side, bokstavar og tal, i kvitt på svart botn, t.d. R - 63 – ...

Då hurtigruteskipet ds Kong Harald grunnstøytte ved Atløy

Ulukke / Accident
Publisert: 04.03.2015
Author: Hermund Kleppa
Hausten 1950 gjekk hurtigruteskipet «Kong Harald» på grunn ved Heggøybåen i leia mellom Atløy og Florø. «Dramatiske minutt då passasjerane måtte gå i ...

Stårheim kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas
Stårheim kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på det gamle hovdingsetet Stårheim i Nordfjord. Kyrkja, som har 340 sitjeplassar, vart vigsla 4. des...

Hellevik bedehuskapell

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 26.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Hellevik bedehuskapell ligg i bygda Hellevik på sørsida av Dalsfjorden i Fjaler kommune. Det har 120 sitjeplassar og vart vigsla 1. oktober 1978 av pr...

Bremanger kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 18.12.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Bremanger kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på Hauge, inst i Bremangerpollen i Bremanger kommune. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla 4...

Frøya kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 18.12.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Frøya kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på Frøyalandet i Bremanger kommune. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla 11. desember 1865 av ...

Veg og ferje mellom Byrknesøy og fastlandet

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Vegsambandet mellom øyane Mjømna og Byrknesøy vart offisielt opna 13. september 1997. Det var 40 år etter at fylkesmann Nikolai Schei og vegsjef Egil ...

Kapitulasjonen i Sogn og Fjordane 1. mai 1940

Historisk hending / Historical event
Publisert: 27.04.2015
Author: Hermund Kleppa
«Kommandøren», «Lærdal» og 40 motorbåtar dagen etter. Det var eitt av krava Sogn og Fjordane sin representant fekk på bordet hjå den tyske generalen E...

Veg mellom Villevika i Flora og Midtgulen i Bremanger

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Gardane på fastlandet nordover mellom Florø og Midtgulen måtte venta lenge på vegutløysing. Fram til 1993 hadde folk på denne strekninga ikkje veg til...

Vegen langs fjorden mellom Naustdal og Eikefjord

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Riksvegen på strekninga Naustdal-Vevring-Stavang-Eikefjord kom til stykkevis og delt, og ikkje utan diskusjonar. Mellom Stavang og Vevring kom det veg...

Tverrsambandet Fjordane- indre Sogn

Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I 1994 opna vegsambandet Sogndal-Fjærland. Den nye vegen gav eit gjennomgåande heilårs, ferjefritt samband mellom Fjordane og indre Sogn....

Planlegging av stamvegen mellom Bergen og Oslo

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Spørsmålet om kor stamvegen mellom Bergen og Oslo skulle gå var ein lang prosess med stor politisk usemje. Det første vedtaket kom i 1975, då Storting...

Grunnlovsjubileum 2014 – Nokre 17. mai-minne

Jubileum / Anniversary
Publisert: 04.02.2014
Author: Wilhelm Kvalheim Hermund Kleppa
Jens Arup Seip (1905-1992) har kalla året 1814 for et annuum mirabilis. «Og han har rett», skriv» skriv Knut Mykland, «1814 var et miraklenes år i nor...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Askvoll prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 22.05.2014
Author: Elin Storøstevik
Kielfreden i januar 1814 braut bandet mellom Noreg og Danmark. Statthaldar og prins Christian Fredrik tok styringa i Noreg og stilte seg i spissen for...

The Pencil Monument – minne om slaget ved Largs 1263

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 30.10.2013
Author: Hermund Kleppa
«Medan bardagen [slaget] stod på, var stormen so hard at kong Håkon såg seg ikkje synt til å få folk i land. Men Ragnvald og Eiliv i Naustdal rodde på...

Årdal kommune

Kommune / Municipality
Publisert: 06.11.2002
Author: Anders Gjerde
Årdal kommune hadde 5709 innbyggjarar 1. januar 2002. Kommunen har ei flatevidd på 978,7 km². Årdal prestegjeld er delt i dei to sokna Nedre og Øvre Å...

Komponisten Johannes Haarklou

Musikk / Music Musikkverk / Musical work Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Johannes Haarklou (1847 - 1925) vann seg ein framståande posisjon i norsk musikkliv i perioden 1880 - 1925. Han var komponist, musikkmeldar, organist ...

Forfattaren Kristian Elster d.e

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Kristian Mandrup Elster (1841-1881) var den første av fire forfattarar med bakgrunn i embetsmannsmiljøet i Førde, som gjorde seg sterkt gjeldande mell...

Forfattaren Ole Wilhelm Fasting

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Ole Wilhelm Fasting (1852-1915) var presteson frå Førde. Han var ingeniør, og arbeidde mange år ved Bergens Tekniske Skole, men er i ettertid mest kje...

Forfattaren Kristian Elster d.y.

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Finn Borgen Førsund
Kristian Elster d.y. (1881-1947) hadde solide røter i embetsmannsmiljøet i Førde. Dette kjem fram i forfattarskapen hans. Elster var elles mest kjend ...

Det Stavangerske Dampskibsselskab (DSD) i Sogn og Fjordane

Rederi / Shipping company
Publisert: 20.10.2011
Author: Hermund Kleppa
1.mai 2012 tok NORDLED over ekspressbåtrutene mellom Sogn og Fjordane og Bergen. Fjord1 tapte anbodskonkurransen i 2010. DSD eig 100% i NORLED og alle...

Klosteret

Tru og livssyn
Publisert: 11.06.2015
Author: Per Jahn Lavik

Stadsporten

Busetnad, bygd, by
Publisert: 11.06.2015
Author: Per Jahn Lavik

Store Milde

Busetnad, bygd, by
Publisert: 11.06.2015
Author: Per Jahn Lavik
Da kjøpmann Henrich Henrichsen Weinwich kjøpte eiendommen på Store Milde i 1723, bygde han trolig nytt hele eller deler av det hovedhuset som står i d...

Pionerene som utforsket Vestland naturen

Folk og samfunn
Publisert: 23.05.2019
Author: Knut Fægri Hilde Sandvik William Helland-Hansen Bjarne Meidell Dagfinn Moe
Da professor emeritus Knut Fægri (1909–2001) ble bedt om å skrive bokens kapittel om naturfagpionerene i Hordaland, svarte han umiddelbart ja. Dette b...

Fast Fjell

Berggrunn
Publisert: 07.05.2019
Author: Haakon Fossen
Mye er skjult, men noen av hovedtrekkene kjenner vi om historien bak det mangfold av bergarter og mineraler som omgir oss. Det Hordaland som vi opplev...

Urtiden og grunnfjellet

Berggrunn
Publisert: 23.05.2019
Author: Haakon Fossen
Ingen ting er vel så solid, uforanderlig og stabilt som det norske grunnfjellet. Her er ingen vulkanutbrudd eller voldsomme jordskjelv. Men slik har d...

Hordaland på høyde med Himalaya

Berggrunn
Publisert: 23.05.2019
Author: Haakon Fossen
Himalaya-fjellkjeden er blitt til og dannes fortsatt ved at India driver inn i det asiatiske kontinentet. Dette kan skje fordi kontinentene på jordklo...

Fjellkjeden forsvinner - dinosaurene kommer

Berggrunn
Publisert: 28.10.2004
Author: Haakon Fossen
Den kaledonske fjellkjeden er et eksempel på hvordan platebevegelser og kontinentaldrift kan føre til kollisjoner og til at veldige fjellkjeder reiser...

Steinbrudd i Hordaland

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 28.10.2004
Author: Øystein J. Jansen
Hordaland har opplevd flere «steinaldrer ». Den første var i selve steinalderen, med Bømlo som senter for hard stein til redskap og våpen. Myk klebers...

Gruvedrift i Hordaland

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 28.10.2004
Author: Øystein J. Jansen
Ølve har de eldste kjente gruvene i Hordaland. I 1642 ble det gitt kongelige privilegier for et jernverk i Jernsmauget på gården Lilledals grunn, og f...

Petroleumsrikdommene utenfor Hordalandskysten

Industri, energi og naturressursar
Publisert: 28.10.2004
Author: William Helland-Hansen
Alt på 1750-tallet fabulerte Erik Pontoppidan i Forsøg til Norges naturlige Historie om mulighetene for petroleum i Nordsjøen: «Nord-Søens Fedme er næ...

Henrik Ibsen på samlarferd i Sogn og Fjordane og på Sunnmøre 1862

Turisme / Tourism
Publisert: 18.07.2012
Author: Snorre Dag Øverbø
Sommaren 1862 drog diktaren Henrik Ibsen på ei omfattande samlarferd gjennom Oppland, Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal. Målet hans var ”at samle og...

Førearbeid til skattematrikkel 1860-åra - gardshistorisk godbit

Rapport / Report
Publisert: 02.08.2012
Author: Hermund Kleppa
Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane har to innbundne bøker som inneheld oversyn over matrikulerte landeigedommar pr. 30. september 1890. Den eine omfatta...

Då Henrik Wergeland var i Sogn

Reise / Travel
Publisert: 07.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1832 kom Henrik Wergeland over Sognefjellet og ned til Skjolden. Han reiste ut Sognefjorden og var framom fleire stader: Leikanger, Vangsnes,...

Sogn og Fjordane fylke - fylkesnamnet

Fylke / County
Publisert: 11.07.2008
Author: Oddvar Natvik
Etter omfattande drøftingar i Odelstinget og Lagtinget i 1918, vart Sogn og Fjordane fastsett som nytt fylkesnamn i staden for det gamle Nordre Bergen...

Havrå

Busetnad, bygd, by
Publisert: 20.02.2013
Author: Nils Georg Brekke
I det solrike, brattlendte fjordlandskapet langs Sørfjorden på austsida av Osterøy ligg garden Havrå. Den vesle «landsbyen» er eitt av dei få uskipla ...

Sogn og Fjordane fylke - oppretta i 1763

Fylke / County
Publisert: 31.07.2008
Author: Johs. B. Thue Aage Engesæter
Sogn og Fjordane fylke vart oppretta ved Kongeleg Resolusjon av 19. september 1763. Det som i røynda skjedde var at Bergenhus amt, oppretta i 1660, va...

Minnesmerke om krigsforlis på Hustadvika

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 12.03.2013
Author: Hermund Kleppa
Den 16. september 2002 avduka Kong Harald V minnesmerket Stille rom på Romsdalskysten. ”Det er et sted for sorg, savn, ettertanke og forsoning”, står ...

Måløy bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 22.03.2013
Author: Hermund Kleppa
Våren 2011 gav Måløy Normisjon (tidlegare Måløy Indremsjon) bedehuset sitt til Normisjon region Sogn og Fjordane. «Den gamle foreininga hadde mange go...

Silda bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 05.04.2013
Author: Hermund Kleppa
Bedehuset på Silda stod ferdig i 1941. I 2005 hadde Fjordenes Tidende oppslag om at bedehuset var blitt bygdemuseum med innsamla gjenstandar og anna «...

Minnesmerke på Sunnmøre om rasulukker i Hornindal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 10.04.2013
Author: Hermund Kleppa
Vinteren 1964 miste sju menneske livet i snøras i Hornindalsfjella. Dei var med på anleggsarbeid for Tussa Kraft. Fire andre miste livet i andre ulukk...

Veg frå Florø

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Florø vart grunnlagt i 1859 og var i nær 150 år den einaste byen i Sogn og Fjordane. Heilt spesielt var det at byen var veglaus, sjølv om staden var l...

Nordsjøfarten - KNM Hitra og Sogn og Fjordane

Krigsfartøy / War ship
Publisert: 11.05.2013
Author: Hermund Kleppa
Måndag 28. mai 1945 gjekk ubåtjagaren KNM «Hitra» inn Eidsfjorden til Nordfjordeid. Etter kvart var eit «folkehav» på veg til dampskipskaia. Tysdag 9....