Søkeresultat

(-) ytre sogn

Tøm filter

Velg type innhold

Velg region

Velg kommune

Velg tema

Velg kategori

Velg tagg

Velg forfatter

Viser 200 av 210 resultater

Vilhelm Bjørknes frå Gulen - kunstmålar og forkynnar

Person / Person

Publisert: 19.11.2006

Author: Hermund Kleppa

«Bjørknes var ein allsidig utrusta mann. Han dreiv gardsbruk på Byrknes attåt landhandel. Som unngut slo han seg på målarkunsti og kom i kunstnarlære ...

Orgelharmonium i Ortnevik kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church Musikkinstrument / Musical Instrument

Publisert: 23.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Ortnevik kyrkje stod ferdig i 1925. Ho er spesiell på mange måtar, - ikkje minst når det gjeld orgel. Orglet anno 2006 er bygd opp av to gamle orgel, ...

Lars Norevik - arkitekt og bygdeutviklar

Person / Person

Publisert: 09.01.2007

Author: Anders Øvrebø

Lars Norevik (1892-1949) var bygdeutviklar i Ortnevik. Han gjekk i gang med båtbyggjeri, han bygde elektrisitetsverk, han heldt yrkesskule, og han tei...

Kraftutbygging for industristaden Høyanger

Industri, energi og naturressursar

Kraftstasjon / Power plant

Publisert: 19.03.2007

Author: Elin Storøstevik

I Høyanger er spora etter kraftutbygginga som la sjølve grunnlaget for industristaden framleis godt synleg. I lia oppom Høyanger verk og riksvegen str...

Kobbeskjul - gøymestader i strandkanten

Felle / Trap

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Mange stader langs kysten har det føregått kobbefangst frå land. Ei lun vik med skjer og nakkar nær stranda var eit godt utgangspunkt for kobbeskyttar...

Gardskvernar i Solund

Mølle / Mill

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Få tenkjer på korndyrking når dei møter Solund-naturen. Men det skal ikkje store bekken til før her er synlege spor etter kverndrift. Skiftedokument f...

Handelsstaden Gåsvær

Grend / Hamlet

Publisert: 30.08.1999

Author: Anders Gjerde

Øya Gåsvær ligg heilt vest i havet mellom Lågøyfjorden og Gåsværosen i Solund. Frå Lågøyfjorden ser den vel ein kilometer lange øya ut som ei låg land...

Handelsstaden Steinsundholmen

Grend / Hamlet

Publisert: 30.08.1999

Author: Anders Gjerde

Steinsundholmen er ein holme i Indre Steinsund, sundet mellom Steinsundøy og Sula i Solund kommune. På denne holmen vart det drive gjestgiveri og krem...

Ospa - idyll med sterk krigshistorie

Krigsplass / War site

Publisert: 30.08.1999

Author: Hans H. Steinsund

Motortorpedobåten MTB 345 måtte i 1943 søke inn til Ospa i Solund grunna mangel på drivstoff. Den kom seg ikkje vidare, og vart oppdaga av tyske fly. ...

Sauekvea - utegangssauen sin frisørsalong

Plass / Spot

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Gråsteinsmurar attåt ein berghammar, grøne bøter ikring, nokre steinar maksla til sides på stranda så færingen kan flyte inntil: Sauekvea var ein vikt...

Østersdyrking i Solund

Fiske / Fishing Jordbruk / Farming

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Den sundrivne Solund-kysten har ein rikdom av pollar, bukter og vikar veleigna til østersdyrking. Frå gammalt voks østersen fritt i "ostrepøylene", me...

Båtreparatøren - nødvendig ledd i kystsamfunnet

Båt / Boat Reparasjon / Repair

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Når fiskaren hadde vore uheldig og dunka båten nedi så lensepumpa måtte gå i eitt, og fortvilinga ville ta overhand, svara båtreparatøren med største ...

Oldra - stort våpenlager i berghole

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Øya Oldra i Solund var under krigen lagerplass for store mengder våpen og krigsmateriell. Lageret vart avslørt ved eit brev tyskarane fekk fatt i. Bre...

Storsundet - viktig base for illegalt arbeid under krigen

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Storsundet i Solund vart under krigen ein viktig base og eit sentralt knutepunkt for illegalt arbeid i Sogn. Shetlandsruta nytta staden til lager av v...

Utvær fyr - vegvisaren lengst vest

Samferdsle

Fyrlykt / Lighthouse

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Frå 1900 til 1920 vart det bygt 37 fyrstasjonar. Det er dimensjonar og kvalitet over Utvær fyr, den eine av dei. Det kom vel med, for påkjenningane va...

Skipsforlis og strandingar i Solund

Ulukke / Accident

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Skjergarden i Solund var brutal for seglskuter i sterkt pålandsvêr. Men også motorfarty tok feil, med tragisk utgang. Kring i øyriket ligg mange vrak,...

Sildevågar og notaberg

Vik / Inlet

Publisert: 29.03.2000

Author: Hans H. Steinsund

Naturen var raus med sildevågar og makrellvikar i Solund. Fjordarmar frå nord og sør var ideelle tilhaldsstader for åte i den lyse årstida. Dermed kun...

Dampskipskaia - økonomisk og sosial nyvinning

Kai / Quay

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Med dampskipskaiene fekk grendene nytt andlet. Etter mange års farefullt slit i bordingsbåtane kom endeleg dei første kaiene i Solund på plass i 1920-...

Dei første vegane i Solund

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Slank og smidig buktar riksveg 606 seg gjennom Solund-landskapet. Men det har kosta å bryte seg fram gjennom konglomeratet for å knyte saman kommunen ...

Med sulespringar på dansefoten

Musikk / Music

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Ein variant av springdansen er sulespringaren. Denne dansen, og feleslåttar oppteikna etter spelemenn i ytre Solund, gjer stor lukke anten sulingen Vi...

Husefjellet - vaktstasjon til fjells

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Frå vaktstasjonen på Husefjellet kunne tyskarane halde god kontroll med ferdsla gjennom leia Indre Steinsund. Dessutan hadde dei fri utsikt til Sognes...

Tungodden - signalstasjon i kuleregn

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Det er mest ikkje til å tru at tyskarane kunne byggje signalstasjonen ytst på Oddenova. Så vart då og freistinga for dei allierte for stor til å la de...

Nordlandsfarar frå Solund

Transport / Transport

Publisert: 07.07.1999

Author: Alf Strand

I løpet av 30-års-perioden 1860-1890 flytta om lag 80 sulingar nordover til fiskevær i Namdalen og Nordland. Hovudårsaka til flyttinga var at vårsilda...

Hugøy - vaktstasjonen på Hugøyknolten

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Tilbakedregen på høgste knausen, nedbakt i lendet låg vaktstasjonen på Hugøy og vanskeleg å oppdage frå leiene vestapå. Di større grunn var det til å ...

Kristoffer Teige

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

I 2017 er det 130 år sidan kulturpersonlegdomen Kristoffer Teige (1887-1967) vart fødd, og 50 år sidan han fekk Kongens fortenestemedalje i sølv....

Rangele Lassedotter Varli - ei kvinnestemme frå Hyllestad

Folk og samfunn

Person / Person Kvinner og likestilling

Publisert: 06.02.2024

Author: Per Olav Bøyum Kvinnestemmer.net

Rangele Lassedotter ( 1620-1707) frå Hyllestad må ha vore kring 80 år då ho i 1700 gjekk opp kyrkjegolvet i Hyllestad for å bli vigd for tredje gong. ...

«Stalin vert dyrka som ein gud i Sovjetsamveldet»

Folk og samfunn

Reise / Travel

Publisert: 06.02.2024

Author: Per Olav Bøyum

I 1951 vitja ein norsk fagforeiningsdelegasjon Sovjetunionen. Ein av delegatane var fabrikkarbeidaren Bernhard Valsvik frå Høyanger. Etter turen kriti...

Klaus Sande

Folk og samfunn

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

Spelemann og kulturpersonlegdom (1888-1963) frå Nessane i Balestrand....

Anders Sagen

Folk og samfunn

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

Spelemannen Anders Sagen (1829-1922) er ei viktig kjelde for hardingfelespelet i Sogn, og musikken hans er framleis i bruk blant dagens utøvarar....

Blåsteinskaret på Borsholmen

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Eit grønt blåsteinskar på ein liten holme i hamna på garden Borsholmen vitnar om travel sommarsesong på eit kystbruk i farne dagar....

Fylkesbaatane - Å køyre dampvinsj

Undervisning / Instruction

Publisert: 09.08.2010

Author: Bjarne Handal Hermund Kleppa

Bjarne Handal, Høyanger/Oslo, fortel om minne frå oppveksten i Høyanger (avisa Ytre Sogn juli 2010). Mange minne knyter seg til Høyanger som dampskips...

Gil bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 07.12.2010

Author: Hermund Kleppa

Hyllestad har fem bedehus, i Skifjorden, på Sørbøvåg, Ramsgrø og Løland. Eit femte står på Gil, men det er ikkje lenger i bruk som bedehus....

Minnestein om engelske krigsgraver i Eivindvik

Folk og samfunn

Plakett / Plaque

Publisert: 16.07.2001

Author: Hermund Kleppa

På kyrkjegarden i Evindvik står ein liten, låg stein med tekstplate på. Han er sett til minne om 16 engelske marinesoldatar som omkom i desember 1917....

Ortnevik kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Ortnevik kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Ortnevik, på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 292 sitjeplassar, var...

Minnestein over Olav Sande

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

LÆRAR - OLAV SANDE - 1850-1927 - TONESKALD, SEGNSAMLAR - DIKTAR OG MÅLMANN. Dette er innskrifta på Olav Sande-støtta i gardstunet på Sande i Høyanger....

Minnestein over Andreas B. Vamraak

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Andreas B. Vamraak (1861-1936) var fødd på garden Vamråk i Høyanger. Han tok eksamen ved Stord lærarskule 1880 og var lærar til 1931, frå 1893 i heime...

Bjordal kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Bjordal kyrkje er ei langkyrkje i tre som ligg i bygda Bjordal på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 167 sitjeplassar, vart v...

Privat gravstad på Sørevikane

Gravplass / Cementery

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Ein av dei få private gravstadene i Sogn og Fjordane finn me på sørsida av Sognefjorden. Han ligg på garden Sørevik eller Søre Vikum i Høyanger kommun...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Minnesteinen over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck står på den gamle futegarden Alvera i Lavik der Holck budde heile sitt vaksne liv. Steinen vart reis...

Handelsstaden Verholmen

Busetnad, bygd, by

Hamn / Port Handel / Trade

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Seglar ein inn Sognefjorden og rundar Bekkaneset kjem ein - om ein held seg på nordsida av fjorden - etter ei stund til Verholmen i Lavik. Her var det...

Futebustaden Alvera

Bolig / Residence

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Garden Alvera ligg ved Sognefjorden nokre kilometer innanfor Lavik. Her trur ein at nokre av dei fyrste som slo seg ned Sognefjorden skal ha busett se...

Lavik kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Lavik kyrkje er ei åttekanta kyrkje i tre som ligg i bygda Lavik i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 380 sitjeplassar, vart vigsla 10. desember 1865 a...

Ferjestaden Lavik

Samferdsle

Bygd / Village Ferje / Ferry Kai / Quay

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Hovudferjesambandet over den ytre delen av Sognefjorden har sidan det kom i gang i 1955 hatt Lavik som ferjestad på nordsida av Sognefjorden. Lavik ha...

Sjukeheimen i Lavik - tuberkulosesjukehus

Sjukehus / Hospital

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Tæring og spillsykje hadde vore ei sann plage for folk ved kysten i alle år, men frå 1850-talet gjekk spillsykja attende, medan tuberkulosen (tæring) ...

Vadheim electrochemiske fabrikker

Fabrikk / Factory

Publisert: 07.07.1999

Author: Snorre Dag Øverbø

A/S Vadheim Elektrochemiske Fabriker vart skipa i 1907 og er den eldste av dei større industriverksemdene i Sogn og Fjordane....

Fylkesbaatane-flagget i Rysjedalsvika

Samferdsle

Publisert: 06.11.2016

Author: Hermund Kleppa

Det er eit kunstverk, med tittelen FSF – (For evig!), signert Oddvar Torsheim. Flagget er «hogge» i stein, måla med «evigvarande Bengalakk», og bolta ...

Sjur i Vaim

Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Den eldgamle slekta som hadde sete på halve Hovland med ei landskyld på 45 merker smør, døydde ut på 1790 talet. Knut Larsson Tronvik som var i mågska...

Vadheim som trafikknutepunkt

Samferdsle

Bygd / Village Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristine Kopperud Timberlid

Tidlegare vart Vadheim rekna som ein av dei viktigaste stadane i fylket. Staden fungerte som eit knutepunkt for reisande frå Bergen som anten skulle n...

Ullebøvegen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Vaimslandet var før ei vanskeleg bygd å ta seg fram i. Fire strie elvar brusa gjennom tettaste bygda. Bruer var der ikkje, så kvar ein stad folk skull...

Vêrspåmannen i Røyrvik

Folk og samfunn

Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Magnus Skildheim, fødd 18.07.1932, kjem frå Luster og vart tidleg kjend for sine merkelege evner til å spå vêr og føre langt betre enn meteorologane. ...

Vadheim Turisthotell

Losji / Accommodation

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Omkring åra 1850 vart det vanleg for velståande europearar, særleg engelskmenn, å dra til Noreg for å oppleve den mektige Vestlandsnaturen. Ei vanleg ...

Tronvik psykiatriske behandlingsheim

Folk og samfunn

Sjukehus / Hospital

Publisert: 07.07.1999

Author: Sverre Søgnen

Sogn og Fjordane hadde i mange år lege langt etter dei fleste fylke når det gjaldt omsorga av psykisk helse. Dei sjukaste vart plassert på Neevengaard...

Kyrkjebø kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Kyrkjebø kyrkje er ei treskipa langkyrkje i tre som står i bygda Kyrkjebø i Høyanger kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar, vart vigsla 7. oktober...

Minnestein i Vadheim over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 21.09.2001

Author: Hermund Kleppa

To ungdommar frå Vadheim sette livet til under krigen 1940-1945. Begge omkom i krigsforlis, den eine om bord på panserskipet Eidsvold i norsk farvatn,...

Parken i Høyanger

Park / Park

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristine Kopperud Timberlid

Bustadområdet Parken i Høyanger vart oppført i industristaden sin barndom. Området har den engelske hagebyen som førebilete, og er i dag freda på grun...

Gunnar S. Gundersen - verdskjent kunstnar

Språk og kunst

Måleri / Painting Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristine Kopperud Timberlid

Kunstnaren Gunnar S. Gundersen (1922-1983) kom til Høyanger som 6-åring og voks opp her. Han vert rekna som ein av dei viktigaste av dei non-figurativ...

Mjømna kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Mjømna kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på øya Mjømna, langt vest i Gulen kommune. Kyrkja, som har 310 sitjeplassar, vart vigsla 5. november 190...

Koleragravstader i Gulen

Gravplass / Cementery

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

På 1800-talet braut det ut to koleraepidemiar i Norge, i 1831 og 1848. Den fyrste nådde ikkje Vestlandet, men den andre herja stygt i Bergen og Sunnho...

Kremmarleiet på Børholmen

Hamn / Port

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Børholmen ligg heilt ut mot havet like sør for innløpet til Sognefjorden. Holmen ligg mellom Kversøy i vest og Grima og Lomannsøy i aust. Trass i den ...

Handelsstaden Skjerjehamn

Hamn / Port

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Lengst nordvest på Sandøy, på noko som ein gong var ei lita øy, men som no er knytt saman med hovudøya av ei fylling, ligg Skjerjehamn. Staden ligg i ...

Gjestgjevarstaden i Glavær

Losji / Accommodation

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Glavær ligg like sør for innløpet til Sognefjorden mellom Hille og Hisarøy. Glavær er i røynda fleire øyar, og på søre Glavær låg gjestgjevarstaden. D...

Den angliske steinkrossen i Eivindvik

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Gunnar Ellingsen

To gamle steinkrossar i Eivindvik har truleg opplevd både Gulatinget og innføringa av kristendommen. Ein av dei har elegante, bogne kantar og står på ...

Kloumann-skulpturen i Høyanger

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 03.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Svært få personar får oppleva å vera med på avduking av minnesmerke over seg sjølv. I Høyanger var det ei slik hending i 1929. Ingeniør Sigurd Klouman...

Den keltiske steinkrossen i Eivindvik

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Gunnar Ellingsen

To steinkrossar i Eivindvik har truleg opplevd både Gulatinget og innføringa av kristendommen. Den eine av krossane har rette, enkle former og står ve...

Minnestein om vegbygging i Lifjorden

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 28.05.2001

Author: Hermund Kleppa

Vegen frå Risnes i Lifjorden til kommunesenteret på Hyllestad vart bygd i fleire etappar. Arbeidet byrja i 1902 og heldt på til 1923. Seinare har det ...

Minnestein over Niels Griis Alstrup Dahl

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

"Brød av Steen og Aand af Striile, Dahl i Eivindvigen tvang." Dette er dei ofte siterte orda av Henrik Wergeland om presten Niels Griis Alstrup Dahl i...

Minnestein i Eivindvik over lensmann Bredvik

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Augustin Bredvik (1868-1952) var lensmann i Gulen i meir enn 40 år. Ein av "dei byggjande menn i Vestlandsbygdene", skreiv "Firda" i eit minneord. Den...

Minnestein over falne i Eivindvik

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Gulen kommune har fire minnesteinar over falne i andre verdskrigen. Ein står på Byrknesøy, ein på kyrkjegarden ved Mjømna kyrkje, ein på gravstaden i ...

Minnestein over soldat Halvard Trædal

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Halvard Benjamin Trædal frå indre Oppedal fall i kampane i Valdres 26. april 1940. Han vart fyrst gravlagd i Valdres, men vart same hausten flytta hei...

Minnestein over Jon Dyrrdal

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 17.06.2002

Author: Hermund Kleppa

Jon Dyrrdal, fødd 1894, kom frå den einbølte høgdegarden Dyrdal på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Han kom i ung alder til Oslo, reiste på...

Frontkjempargrav i Høyanger - Karl Uno Sundberg

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Like innanfor porten til gravstaden Høgereina i Høyanger står gravminnet over frontkjemparen Karl Uno Sundberg. Oskeurna hans vart sett ned 6. mai 194...

Kyrkjestaden Utvær

Tru og livssyn

Grend / Hamlet

Publisert: 11.10.2000

Author: Margrethe Henden Aaraas Anders Gjerde

Kapellet på Utvær vart truleg bygt på 1100-talet. Det var vigd til St. Klemens, vernehelgen for sjøfolk, og det var for desse kapellet var bygt. Kapel...

Minnestein over Konrad Byrknes ved Mjømna kyrkje

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 10.06.2001

Author: Hermund Kleppa

Etter mobiliseringa 9. april 1940 reiste mannskap frå heile Sogn og Fjordane til mønstringsstaden Bømoen på Voss. Vel 2000 mann vart frå 19. april ove...

Skipsverftet i Leirvik

Skipsverft / Ship yard

Publisert: 14.02.2001

Author: Finn Borgen Førsund

Eit moderne småskipsverft i Leirvik byggjer skip opp til 12 000 tonn dv. Verksemda vart starta opp som slipp og smie i 1918 av Jonas Løland (1877-1960...

Dyrnesliøyri

Grend / Hamlet

Publisert: 14.02.2001

Author: Sverre Søgnen

Dyrnesliøyri er danna av stein og grus frå Ullebøelva og er den einaste flate flekken i Dyrneslia. I ei veglaus tid, då mest all ferdsle gjekk føre se...

Kyrkjestaden Husøy

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Anders Gjerde

Husøy kapell vart truleg bygt hausten 1717 eller våren 1718. Samstundes vart kapellet på Utvær rive. Husøy kapellsokn var ein del av det store Eivindv...

Ungdomshuset Valhall

Forsamlingshus / Assembly house

Publisert: 21.03.2001

Author: Kristine Kopperud Timberlid

Ungdomshuset i Høyanger, Valhall, er landskjend for sitt karakteristiske nasjonalromantiske interiør. Huset vart vigsla i februar 1922, og har fram ti...

Filippiner-Lund vidkjend og avhalden misjonær

Folk og samfunn

Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

David Olai Lund, betre kjend som Filippiner-Lund, vert rekna blant våre største misjonærar. Han såg tidleg vegen han måtte gå og førebudde seg særs gr...

Gulen kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Gulen kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Eivindvik. Kyrkja, som har 700 sitjeplassar, vart vigsla 13. desember 1863 av prost Thomas Erikse...

Herresalen - Prestebustaden i Eivindvik

Bolig / Residence

Publisert: 07.07.1999

Author: Gunnar Ellingsen

Det staselege kvite huset nedanfor kyrkja i Eivindvik vert kalla Herresalen og var bustadhuset til "Eivindvigens anden skaber", prost Niels Griis Alst...

Prost Niels Griis Alstrup Dahl - folkeopplysar og velferdsbyggjar

Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Gunnar Ellingsen

Prosten Niels Griis Alstrup Dahl (1778 - 1852) vert kalla folkeopplysar og patriot. Prestegjerninga hans kjem litt i skuggen av alt han gjorde for å b...

Gulatinget - Vestlandet sin lovstad

Historisk plass / Historical site

Publisert: 07.07.1999

Author: Gaute Losnegård

Gulatinget var møtestaden i Vestlandet sitt gamle lovområde. Frå først på 900-talet og 400 år frametter var tingmøtet i Gulen sentralt i rettsstellet ...

Krigsminne i Rutledal

Folk og samfunn

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Kjell-Ragnar Berge

Alt i mai 1940 kom tyskarane til Rutledal og bygde eit anlegg for utskyting av torpedoar. Seinare starta bygginga av eit kystfort, og infanterisoldata...

Krigsminne på Risenes

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Kjell-Ragnar Berge

I juni 1942 sende tyskarane evakueringsordre til eigarane av dei fire gardsbruka på Rise, og dei fekk tre dagar på seg til å pakke og flytte bort frå ...

Brekke kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Brekke kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Brekke ved Risnefjorden i Gulen kommune. Kyrkja, som har 390 sitjeplassar, vart vigsla 19. novem...

Wergeland-støtta på Verkland

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

"Glem ei, du er støv! Glem ei, du er mere enn støv!" Med desse orda frå Henrik Wergeland let Dagne Groven Myhren duken falla av minnesmerket over dikt...

Minnestein over Jon J. Hop

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 10.01.2001

Author: Hermund Kleppa

Jon J. Hop var den første frå Solund som miste livet i krigen 1940-1945. Han var mannskap på ein båt på veg for å henta mjøl i Vaksdal. Båten vart kap...

Minnestein over falne frå Høyanger

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 13.01.2001

Author: Hermund Kleppa

Rett nedom det gamle posthuset i Høyanger står ein minnestein over fem som sette livet til i krigsåra 1940-1945. To sat i tysk fangenskap, tre var sjø...

Potetforliset ved Seglsteinen

Skipsvrak / Ship wreck

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Ei bekmørk desembernatt 1944 glir ein tysk konvoi over Sognesjøen mot nord. Ingen fyrlykter er tende, men leiarbåten greier finne opninga til Krakhell...

Gamleskulen på Hardbakke

Folk og samfunn

Skulehus / School building

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Hardbakke var den andre staden i Solund som fekk bygt skulehus. Frå 1870 kunne skuleborna rusle opp steintrappa til ei romsleg stove. Lærarhuslyden bu...

Russisk krigsgrav i Høyanger - Iwan Schvroladsew (Iván Ivánovitch Shirolápov)

Folk og samfunn

Publisert: 03.10.2000

Author: Hermund Kleppa

23. juni 1943 døydde den russiske krigsfangen Iwan Schvroladsew (rett namn: Iván Ivánovitch Shirolápov) på sjukehuset i Høyanger. Han vart gravlagd sa...

Påting - eit ressursvennleg palefiske

Næring og handverk

Fiske / Fishing

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

I sommarhalvåret stemde ein skare av motorbåtar frå ytre Solund mot vest i kveldinga. Målet var dei mange fiskeplassane ytst ute, der palen gjekk i sv...

Det gamle ungdomshuset på Hardbakke

Forsamlingshus / Assembly house

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Etter år på vandring mellom skulehus, privathus og prestelåve var det ufatteleg stort for Hardbakke ungdomslag å flytte inn i eige hus i 1933. Ungdoms...

Madonna og helgenskap fra Kyrkjebø

Tru og livssyn

Middelalder Kyrkjekunst / Church art

Publisert: 18.03.2025

Author: Justin Kroesen

Middelalderkirkens forbindelse til Nord-Frankrike Madonna og helgenskapet fra Kyrkjebø i Sogn og Fjordane, har blitt undersøkt på nytt.  Spø...

Steinkloppa over Os-elva

Busetnad, bygd, by

Bru / Bridge

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Fram til 1970-åra gjekk ei gamal steinbru over Os-elva, mellom gardane Eide og Rutle. Ho vart truleg teken av isen, og i fleire år var det berre resta...

Nesje Fort

Busetnad, bygd, by

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Kjell-Ragnar Berge

Sommaren 1940 starta den tyske marinen bygginga av eit kystfort på Nesje. Byggeleiinga var tysk, men store deler av arbeidet vart utført av norske ent...

Løland leir

Busetnad, bygd, by

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Kjell-Ragnar Berge

Vinteren 1941-42 var tyskarane i gang med å bygge ein ny brakkeleir i utmarka like sør for Løland bru, og i februar 1942 var ein tropp med infanteri-s...

Hyllestad leir

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Kjell-Ragnar Berge

Våren 1941 vart eit tysk infanteri-kompani fast stasjonert på Hyllestad, og på same tid starta bygginga av brakker og bunkerar på Myrgjerdet og ved ve...

Jordkjellaren på Markus-plassen

Busetnad, bygd, by

Gardshus / Farm house

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Markus-plassen er det lokale namnet på Instebøen på garden Tauning, til vanleg kjend som Tonning. Der kan ein i dag sjå ein samansigen jordkjellar for...

Erna Osland – prisløna forfattar og lærar

Folk og samfunn

Person / Person Kvinner og likestilling

Publisert: 06.02.2024

Author: Kvinnestemmer.net

Erna Osland (f.1951) kjem frå Høyanger og har skrive om lag 40 bøker sidan debutboka «Natteramnen» kom i 1987. Den tidlegare læraren skriv mest bøker ...

Vraket av betongbåt ved Ospa i Solund

Skipsvrak / Ship wreck

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Juli 2020: Ein mann fortalde han hadde vore på båttur i Solund. Ved øya Ospa hadde han lagt merke til baugpartiet på eit skipsvrak; hadde foto på tele...

Krøttersti og gropeforekomst i utmarka på Eide

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

I ei felles utmark på nordsida av Åfjorden vart det i eldre tid bygd ein krøttersti oppetter langs Botna-elva. Øvst oppe i elvegjelet er eit krotingsb...

Krotingsberget ved Korshaugvatnet

Busetnad, bygd, by

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Midt i stien mot Hatleimsstølane på nordvestsida av Korshaugvatnet er det krota inn krossar, initialar og årstal i det blaute berget....

Skonnert «Iris» forliste ved Solund 1891

Ulukke / Accident

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Langfredag Morgen», 27. mars 1891, blei det funne eit ilanddrive lik i Solund. Den omkomne hadde på seg redningsvest der det stod «Iris» og «Egersund...

Høyanger

Publisert: 25.09.2023

STADER I KOMMUNEN >Høyanger er den einaste av sognekommunane som ligg på begge sider av Sognefjorden. På nordsida strekkjer han seg frå Bekksneset ...

Olav Sande - skulemann, folkeminnesamlar, diktar og toneskald

Folk og samfunn

Person / Person

Publisert: 02.02.2002

Author: Kristine Kopperud Timberlid

Olav Sande frå garden Sande i Høyanger, på sørsida av Sognefjorden, var ein allsidig mann. I tillegg til å vere ein vidgjeten toneskald, var han også ...

Kalkstein og kontrabande frå Smilla

Gruve / Mine

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

I Smilla i Hyllestad vart det rundt 1890 og frametter til byrjinga av siste verdskrig produsert murkalk og gjødselkalk. Ein av produsentane i kalkbren...

Solund

Publisert: 20.04.2020

STADER I KOMMUNEN >Solund er øyriket ved munningen av Sognefjorden. Hovudøya er Sula, deretter følgjer Ytre Sula, Steinsundøyna og Losna som dei st...

Hyllestad

Publisert: 20.04.2020

STADER I KOMMUNEN >Hyllestad kommune er forma på lag som ein halvmåne og strekkjer seg frå grensa mot Fjaler i nord, til ytste delen av Sognefjorde...

Gulen

Publisert: 20.04.2020

STADER I KOMMUNEN >Om du reiser nordover langs kysten, er Gulen siste kommunen du dreg gjennom før du passerer Sognesjøen eller Sognefjorden. Her f...

Hyllestad gamle kyrkjegard

Tru og livssyn

Gravplass / Cementery

Publisert: 07.07.1999

Author: Finn Borgen Førsund

I 1880 vart den gamle kyrkja på Hyllestad riven og seld. Gravplassen var for liten, og ny vart teken i bruk på nabogarden. Den gamle kyrkjegarden kom ...

Hyllestad kyrkje og kyrkjegard

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Finn Borgen Førsund

Hyllestad hadde kyrkje og kyrkjegard frå mellomalderen liggjande på garden Hyllestad. Men i 1880 hadde desse hatt si tid, og Hyllestad sokn fekk ny ky...

Bø kyrkje og kyrkjegard

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Finn Borgen Førsund

Bø kyrkje, bygd i 1868, er den eldste av dei tre soknekyrkjene i Hyllestad. Ho er også den einaste som har stått på same tufta av alle dei tidlegare k...

Øn gravstad

Gravplass / Cementery

Publisert: 07.07.1999

Author: Finn Borgen Førsund

Gravplassen ligg på garden Øn, som har gitt soknet namn. Tidlegare kyrkjer i soknet har stått på same tufta som gravkapellet no står. Sjå elles under ...

Ramsgrø bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Folket i den tidlegare Vassenden krins i Hyllestad kjøpte i 1914 det gamle skulehuset i nabogrenda Lone i Fjaler. Dei sette det oppatt og tok det i br...

Skule og lokalt kulturhus i Skor

Busetnad, bygd, by

Skule / School

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Skor "gamle" skule (skulehus) stod klar til å takast i bruk skuleåret 1910/11. Byggmeister var entreprenør Andreas Gjertsen frå Salbu. Skulen vart ned...

Sjøbu i Porten

Sjøbu / Sea house

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Ei stor, okermåla sjøbu under Buhammaren i Porten minner om stor aktivitet med oppkjøp og sal av laks på 1900-talet....

Kvernhus i Systaddalen

Mølle / Mill

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

2-300 m nordafor gardshusa i Systaddalen ligg eit nyleg restaurert kvernhusanlegg. Både kvernhus og føringsslok med demning er bygde i stein. Anlegget...

Katlenova - eit rasfarleg fjell

Busetnad, bygd, by

Fjell / Mountain

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

På nordsida av Katleneset - mot Sørefjorden - ligg fjellet Katlenova. Den 19. mars 1998 gjekk det eit stort ras som øydela naust og anlegg på nordsida...

Portesteinen - naturleg portal mellom to gardar

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

På grensa mellom gardane Porten og Storakeren ligg Portesteinen i eit skar i fjellet. Ferdsla over land mellom dei to gardane gjekk gjennom ei grind u...

Vakker rullesteinsfjøre i Brennsdalen

Landskap

Strand / Beach

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Like vestafor vegtunnelen i Brennsdalen er ei særs vakker rullesteinsfjøre. Fjøra blir nytta som badestrand, men vert også misbrukt til forsøpling og ...

Olderskog med knuldrar

Skog / Forrest

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

I Hyllestad veks det mykje older. Somme stader er det fullt med utvekstar oppetter stomnane og utover greinene. Lokalt vert desse utvekstene kalla "kn...

Kjempebjørka på Indre Gil

Plante / Plant

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

På garden Indre Gil, 1 km vestafor Sørbøvåg og 50 m frå fylkesvegen, veks ei uvanleg stor bjørk. Truleg har kjempebjørka vore eit tidlegare tuntre....

Vasstandsmerke i Solund

Busetnad, bygd, by

Plakett / Plaque

Publisert: 19.12.2001

Author: Hans H. Steinsund

Langs heile norskekysten vart det på 1800-talet hogd inn i fjellet ein god del såkalla vasstandsmerke. I dag veit me om 123 slike merke. To av dei er ...

Klippfisktørking i Solund

Busetnad, bygd, by

Fiske / Fishing

Publisert: 19.12.2001

Author: Hans H. Steinsund

På fleire plassar i Solund tørka dei torsk på berga. Fisken kom flakt og salta med jekter frå Lofoten i april/mai. Friske hender vaska, vende og stabl...

Stølsstein og stølsklopp

Busetnad, bygd, by

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Nær riksvegen i Ønadalen finn vi to kulturminne som har vore til nytte og glede for folk gjennom generasjonar: Stølssteinen og steinkloppa over Salbu-...

Smilden lykt

Busetnad, bygd, by

Fyrlykt / Lighthouse

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Smilden lykt ved Åfjorden vart sett opp 1917, etter avtale mellom Kystverket og dåverande grunneigar Gabriel Bertelson. Fyrlykta vart automatisert til...

Påemna bautastein eller steinkiste i Gøyaren

Berggrunn

Historisk plass / Historical site

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Korskirken er Bergens eldste stående kirke. Både kirken og dens omgivelser har gjennomgått store endringer siden middelalderen. ...

Brurabenken i Håskaret grensestein og kvilestein

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

I Håskaret ligg ein nær på 4 m lang stein som markerer grensa mellom både gardar og kommunar. Steinen kan òg ha gitt kvild til eit brurafylgje på veg ...

Indrøy handelsstad

Hamn / Port

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Godt synleg i leia Ytre Steinsund ligg handelsstaden Indrøy. Staden er eit slåande døme på korleis ein gründer bygde fram ei allsidig næringsdrift som...

Fylkesbaatane – Angrepet på ds Gula 14. november 1944

Rederi / Shipping company

Publisert: 04.03.2015

Author: Leif Nyhammer Hermund Kleppa

Fylkesbaatane sytte for heilt nødvendig transport under krigen 1940-1945. «Det gjekk stort sett bra, men det var ofte påkjenningar», sa FSF-veteran Ol...

Byrknesøy kapell

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 27.11.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Byrknesøy kapell er eit påbygt bedehus av tre som står på Byrknes, ytst mot havet i Gulen. Kapellet, som har 200 sitjeplassar, vart vigsla 26. mai 197...

Høyanger kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 28.11.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Høyanger kyrkje er ei langkyrkje i betong som står på Sæbø i Høyanger tettstad. Kyrkja, som har 374 sitjeplassar, vart vigsla 11. september 1960 av bi...

Vadheim bedehuskapell

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 28.11.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Vadheim bedehuskapell er eit påbygd bedehus som ligg i bygda Vadheim i Høyanger kommune. Bedehuskapellet, som vart bygt som bedehus i 1914, har 130 si...

Sørsidevegen i Høyanger

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Det tok lang tid før det kom samanhengjande veg på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Vegutbygginga tok til rundt 1970. I 1985 var det veg me...

Hard strid for riksveg i Solund

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Vegløyvingane fram til 1930-åra gjekk i hovudsak til indre strok og til sambandsvegar. Fylket sitt vegbehov var enormt, og det var difor vanskeleg å f...

Vegen Oppedal-Instefjord - ein viktig del av stamvegnettet

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Veganlegget Instefjord-Oppedal var ein lekk i Kyststamvegen mellom Stavanger-Bergen-Ålesund som følgjer E-39 gjennom fire fylke. Vegen vart opna i 199...

Steinbru i gammal ferdsleveg

Samferdsle

Bru / Bridge

Publisert: 10.10.2013

Author: Hermund Kleppa

Steinbruvatnet og Larsselvatnet, begge på 930 meter over havet, ligg i fjellområdet mellom Eldalsdalen og Høyanger. Dei er skilde frå kvarandre av to ...

Tuft etter fjellstove mellom Eldalsdalen og Høyanger

Samferdsle

Hytte / Cabin

Publisert: 16.10.2013

Author: Hermund Kleppa

«På denne vegen er det enno synberre merke etter ei fjellstove, som truleg er den einaste av dette slaget vestafor Indre Sogn». Dette skriv den lokalh...

Hess-drifta i Buskøy

Handel / Trade

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Det gamle borgarsetet Buskøy, med "Kremmer- og Gjestgiverbevilling" frå 1705, har vore heimstad for fleire driftige og framgangsrike personar. Gjennom...

Øn kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 05.11.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Øn kyrkje er ei langkyrkje i tegl og betong som står i bygda Sørbøvåg ved Åfjorden. Kyrkja, som har 370 sitjeplassar, vart vigsla 15. juni 1958 av bis...

1905-minnestein i Ortnevik

Folk og samfunn

Monument / Monument Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 30.04.2002

Author: Hermund Kleppa

Utanfor daglegvare-butikken i Ortnevik står ein minnestein om unionsoppløysinga i 1905. I 1967 fekk Olav Fitje i oppdrag å samla opplysningar om denne...

Foss bru i Hyllestad - eit vakkert kulturminne

Samferdsle

Bru / Bridge

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Gamle Foss bru i Hyllestad er sagt å vera det fremste kulturhistoriske minnesmerket på "Den Trondhjemske Postvei". Brua sto ferdig i 1806 og var nytta...

Den Trondhjemske postvei i Gulen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 26.09.2005

Author: Kristin Ese

Postvegen i Gulen var i eldre tid ein del av Den Trondhjemske postvei. I 1868 vart vegen nedlagt som postveg - då posten gjekk med dampbåt til Vadheim...

Losnariddarane - viktige brikker i rikssoga

Folk og samfunn

Øy / Island

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

På 1300- og 1400-talet var Losna sete og utgangspunkt for ei av dei rikaste og mektigaste ættene i landet. Økonomisk sans, politisk teft og total loja...

Notastein frå Kleberskaret

Gruve / Mine

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

I Kleberskaret, i tidlegare felles utmark på gardane Sandnes og Sellevoll i Hyllestad, har det vorte hogge ut mykje notastein (søkkestein) til kystbyg...

Minnesmerke om Havørn-ulukka i Hyllestad

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 22.07.2008

Author: Hermund Kleppa

I sjutida om morgonen, tysdag 16. juni 1936, høyrde folk i Lifjorden flydur og eit forferdeleg brak frå fjellet Risnesnipa. Det var flyet "Havørn" som...

Vegsamband mellom Høyanger og Vadheim

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Trass i etableringa av ei viktig industribedrift (NACO) i Høyanger i 1915, var Høyanger utan vegsamband heilt fram til 1937. Først då det var råd å kø...

Grensestein mellom Hyllestad og Fjaler

Grensestein / Boundary stone

Publisert: 26.04.2013

Author: Sigmund Holten

På fylkesveg 57 mellom Skor i Hyllestad og Nautsund i Fjaler kommune står der ein grensestein kalla Hella. Steinen markerer grensa mellom Sogn og Sunn...

Den Trondhjemske postvei gjennom Sogn og Fjordane

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Den Trondhjemske postvei gjennom Sogn og Fjordane vart bygd i åra 1780-1806. Til grunn låg ein kongeleg resolusjon av 13. mai 1785 om regelbunden og v...

Sprengjing med svartkrut - "Udmineringen af Matbjørhammeren"

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

I 1857 løyvde fylket pengar til Gaular kommune for å bruka krut til å sprengja veg i Matbjørhammaren ved Viksdalsvatnet....

Minnestein over falne på Byrknesøy

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 14.02.2002

Author: Hermund Kleppa

Ved skulen på Byrknesøy står eit minnesmerke over åtte menn som sette livet til i andre verdskrigen. Alle var frå Mjømna sokn. Minnestøtta vart avduka...

Handelsstaden Husøy

Hamn / Port

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Husøy er ei av øyane som ligg lengst vest i Ytre Sogn. Landskapet her er skjær, holmar og øyar. Blått hav og grått berg. Tre finst det lite av, men om...

Tingstova i Klevald

Administrasjonsbygning / Administrative building

Publisert: 28.03.2011

Author: Hermund Kleppa

Klevald (også skrive Klævold, Klevoll) er namnet på garden på austsida av innløpet til Vadheimsfjorden. Klevald var i eldre tid ein sentral stad i den...

Tingstova i Lavik

Administrasjonsbygning / Administrative building

Publisert: 28.03.2011

Author: Hermund Kleppa

I 1956 skreiv Anders Skåsheim om Tingstova i Lavik. Ho fanst ikkje lenger, men fleire personar hadde gitt han opplysningar slik at Skåsheim kunne laga...

Lavikdalen bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 20.01.2011

Author: Hermund Kleppa

Bedehuset på Lavikdalen høyrer med til etterkrigs-bedehusa i fylket. Det høyrer og med til bedehus som ikkje er meir, som bedehus. Huset stod ferdig i...

Løland bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 31.01.2011

Author: Hermund Kleppa

Hyllestad kommune har fem bedehus. Fire er i bruk: bedehuset i Skifjorden, på Sørbøvågen, på Ramsgrø og på Løland. Tanken om å byggja bedehus på Lølan...

Sørbøvåg bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 01.02.2011

Author: Hermund Kleppa

Hyllestad kommune har fem bedehus. Fire er i bruk; bedehuset i Skifjorden, på Ramsgrø, på Løland og i Sørbøvåg. Sørbøvåg bedehus vart truleg teke i br...

Korleis såg han ut - Eivindvigens andens skaber?

Person / Person

Publisert: 05.02.2011

Author: Hermund Kleppa

I 2002 tok administrasjonen i Gulen kommune ned biletet av første ordføraren sin, sokneprest Niels Griis Alstrup Dahl. Det var ikkje deira Dahl. Det s...

Skifjord bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 09.02.2011

Author: Hermund Kleppa

Hyllestad kommune har fem bedehus. Fire er i bruk: bedehuset på Ramsgrø, på Løland, i Sørbøvåg og i Skifjorden. Skifjord bedehus vart bygt i 1914. Ger...

Ole Elias Holck

Folk og samfunn

Person / Person

Publisert: 06.03.2002

Author: Kristine Kopperud Timberlid

Generalmajor Ole Elias Holck, fødd i 1774 i Leirvik i Sogn, vart alt i 15 årsalderen militær. Under Napoleonskrigane tenestegjorde han i Danmark, og h...

1905 - Høyanger kommune

Folk og samfunn

Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Hermund Kleppa

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Solund kommune

Folk og samfunn

Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Kjerstin Risnes

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Minnestøtte over falne ved Husøy kyrkje i Straumen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 25.03.2003

Author: Hans H. Steinsund Hermund Kleppa

Ved kvar av dei tre kyrkjene i Solund står ei minnestøtte med namna på dei 16 sulingane som fall under andre verdskrigen. Fire av dei var frå Solund s...

Minnestøtte over falne ved Hersvik kyrkje

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 25.03.2003

Author: Hans H. Steinsund Hermund Kleppa

Ved kvar av dei tre kyrkjene i Solund står ei minnestøtte med namna på dei 16 sulingane som fall under andre verdskrigen. Fire av dei var frå Solund s...

Anna Herland - første kvinnelege ordførar i Sogn og Fjordane

Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Solund-kvinna Anna Sofie Herland vart legendarisk då ho heilt uventa vart vald til ordførar i 1955. På den tida var det sjeldan med kvinner i styre og...

Byggmeister Anders O. Korsvold

Person / Person

Publisert: 28.04.2003

Author: Anders Gjerde

Innetter Sognefjorden, på høgfjellet mellom Sogn og Austlandet og andre stader i fylket stod og står det mange staselege bygningar som byggmeister And...

Landnotfisket etter storsild i Solund

Næring og handverk

Fiske / Fishing

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Ein rusta bolt i ei vik kan vere einaste synlege minnet etter landnotsteng, frå tider då sjølve sildetyngda vestapå pressa silda inn i tronge sund, og...

Hersvik kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 05.02.2003

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Hersvik kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Hersvik, i dei nordlege delane av Solund kommune. Kyrkja, som har 168 sitjeplassar, vart vigs...

Solund kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 05.02.2003

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Solund kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i kommunesenteret Hardbakke i Solund kommune. Kyrkja, som har 200 sitjeplassar, vart vigsla 22. november...

Bernhard Færøyvik - nybrotsmann i båthistorie

Person / Person

Publisert: 25.03.2003

Author: Hans H. Steinsund

Bernhard Færøyvik frå Solund var ein av våre fremste båthistorikarar. Han var både føregangsmann og rettleiar når det gjaldt å teikne ned og synleggje...

Minnestøtte over falne ved Solund kyrkje på Hardbakke

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 25.03.2003

Author: Hans H. Steinsund Hermund Kleppa

Ved kvar av dei tre kyrkjene i Solund står ei minnestøtte med namna på dei 16 sulingane som fall under andre verdskrigen. Fire av dei var frå Solund s...

Kombinasjonsdrift, nødvendig i Solund-samfunnet

Fiske / Fishing Jordbruk / Farming

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Å hauste både frå sjø og land var heilt nødvendig for å leve opp i øysamfunnet lengst vest. Kronene kom nok raskare med fisket, men det var også det s...

Gravminne frå mellomalderen i Ortnevik

Arkeologi

Gravstein / Gravestone Kyrkje / Church

Publisert: 12.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Det ligg eit minst 800 år gamalt gravminne på kyrkjegarden i Ortnevik. Kyrkja stod ferdig i 1925. Kyrkjegarden vart teken i bruk nokre år før. Me kjen...

Fiskeriverksemda på Færøy

Næring og handverk

Fiske / Fishing

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Det er dimensjonar over nothengja på Færøy. Likevel var ho berre det eine av beina under fiskeriverksemda som voks fram og fekk breidde gjennom eit pa...

Minnegåve frå Amerika i Vadheim

Folk og samfunn

Kyrkjekunst / Church art Utvandring / Emigration

Publisert: 08.10.2006

Author: Hermund Kleppa

I april år 1900 reiste Ole Johannsson Hovland til Amerika. Han hadde fire sysken. Hansine utvandra i 1903; dei tre andre i 1910. Alle var fødde på hus...

Bygdeveganlegget Lavik-Løland

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 04.03.2006

Author: Kristin Ese

Vegen mellom Lavik og Løland i Hyllestad hadde ein samla byggjeperiode på 32 år. I 1880-94 vart vegen bygd frå Lavik til ytre Hjelmeland, og frå 1900-...

Første ferjesamband i ytre Sogn

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Eit av dei viktige veg- og ferjesambanda med svært stor trafikk i dag, er sambandet Lavik-Oppedal i ytre Sogn. Her går E-39, stamvegen mellom Kristian...

Orgelet i Høyanger kyrkje - eit eventyr

Tru og livssyn

Musikkinstrument / Musical Instrument

Publisert: 06.02.2006

Author: Hermund Kleppa

I 1999 var ansvarlege for kyrkja i Høyanger urolege for orgelet. Det kunne bryta saman når som helst. Fire år seinare vart nytt orgel teke i bruk, eit...

Minnesmerke ved Hyllestad kyrkje om krigsinnsats

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 05.04.2011

Author: Hermund Kleppa

”Innskrifta på steinen skal fortelja seinare generasjonar at ungdomen i 1940 viste mot og stilte opp til forsvar av sitt land 9. april 1940. Innskrift...

Bilethoggaren Nils Bruland - to private arbeid

Person / Person

Publisert: 10.07.2008

Author: Hermund Kleppa

På den gamle kyrkjegarden i Rutledal står det ein "stein" som skil seg ut frå dei andre. Det er eit originalt kunstverk. På metallplata på fotstykket ...

Sogn og Fjordane-Shetland - Kvernsteinar frå Hyllestad?

Handel / Trade

Publisert: 07.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Sommaren 2005 la fylkesgeolog Bjørn Falck Russenes merke til ein kvernstein i Lerwick. Bergarten likna unekteleg på glimmerskifer-bergarten i Hyllesta...

Vonheim - eit viktig kulturhus

Tru og livssyn

Forsamlingshus / Assembly house

Publisert: 07.07.1999

Author: Per Bygnes

Ungdomshuset Vonheim i Sørbøvåg har tent bygda i mange samanhengar sidan bygget stod ferdig i 1933. Våren 2000 skifte ungdomslaget namn til Øen Grende...

Riksvegen Hyllestad-Øn-Hellevik

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Mot slutten av 1800-talet var det ønskje om eit ytre vegsamband mellom Øn i Hyllestad og Hellevik i Askvoll (no Fjaler). Det vart og arbeidd for å få ...

Saltebuene - sjøhus flytta frå utværa

Sjøbu / Sea house

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Det er nok mange hus i skjergarden som har vore på flyttefot. Men ingen kan ha stått meir utsett og smakt meir av havsens salt enn nettopp saltebuene....

Begla - våpenlager med mørke skuggar

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Beglevågen ytst i Solund må vere den kortaste vågen i landet. Her hadde motstandsrørsla våpenlager under krigen 1940-1945. Tyskarane oppdaga lageret o...

Fornminne i myr og stein

Historisk plass / Historical site

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Fjellgrunnen i Solund oppmoda ikkje til å rite inn bergkunst. Men her var mange hellerar og framspring eigna til buplass for dei tidlege fangstfolka, ...

Utvær skipreide - forsvarsområde med leidangsskip og vetar

Øy / Island

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Solundøyane ligg som sjølve dørhella for ferdsla over Nordsjøen, sentralt og strategisk, med gode hamner og mange gøymeplassar. Derfor vart øyane frå ...

Treskofabrikken i Selvågen

Fabrikk / Factory

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

Garden Selvågen ligg ved ei lita bukt på austsida av Brandangersundet i Gulen. I 1900 vart det starta treskofabrikk på staden. Produksjonen av tresko ...

Shetlandsfart - gavlar og skøyter på vest

Transport / Transport

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Kort veg over til Shetland, og ein sundskoren kystnatur med gode hamner og glimrande gøymeplassar for folk og farty var grunnlaget for at Solund kom t...

Jaktefart og sogneføring

Transport / Transport

Publisert: 07.07.1999

Author: Hans H. Steinsund

Frå gammalt av bytte og selde sulingane varene sine i Bergen og innetter Sognefjorden. Føringsfartya dei nytta, var mindre og hendigare enn dei tunge ...

Fellesgrav i Luzino i Polen - Gerd Svanhild Håland si grav?

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 30.12.2005

Author: Hermund Kleppa

Den 8. mai 1944 arresterte Gestapo den 20 år gamle jenta Gerd Svanhild Håland i Høyanger. Under ein rassia hadde dei funne nokre skjemteviser om tyska...

Minnebilete på Ålhus - Johannes Ålhus

Plakett / Plaque

Publisert: 09.01.2006

Author: Hermund Kleppa

Søndag kveld, 4. november 1951 var det ei særleg tilskiping i ungdomshuset Borgja på Ålhus. Dei avduka eit bilete av Johannes Ålhus. Han døydde 1910, ...

1905 - Gulen kommune

Folk og samfunn

Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Karianne Schmidt Vindenes

I 1905 vart Noreg eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Grava til prestefolket Dahl i Eivindvik

Publisert: 19.03.2007

Author: Hermund Kleppa

Den landskjende presten Dahl og kona Hylleborg ligg gravlagde på kyrkjegarden i Eivindvik. I 1933 skipa undgomslaget Vårbrudd til ei minnehøgtid ved g...

Sogn og Fjordane-Hebridene - Barking

Busetnad, bygd, by

Fiske / Fishing

Publisert: 03.01.2008

Author: Hermund Kleppa

Ordet barking kjem av verbet å barka. Det har minst to tydingar: a) å ta bork av ein trestamme, og b) gjera bomullsmateriale haldbart ved å leggja det...

Thorvaldsens Kristus-figur

Busetnad, bygd, by

Monument / Monument

Publisert: 21.11.2007

Author: Hermund Kleppa

Florø fekk ny kyrkje i 1882 og ein skulptur i staden for altertavle; ei etterlikning av Bertel Thorvaldsen sin Kristus-figur i Vår Frue kirke i Københ...

Olav den heilage - segn frå Gulen

Busetnad, bygd, by

Sagn / Legend

Publisert: 13.01.2008

Author: Hermund Kleppa

Olav Haraldsson var konge i Noreg i åra 1015-1030. Han fall i Slaget på Stiklestad 29. juli 1030. Året etter vart han erklært heilag og etter kvart dy...

Særeige gravminne i Lavik

Publisert: 28.06.2008

Author: Hermund Kleppa

I Lavik har dei eit gravminne som skil seg ut frå dei andre. Det er kanskje det eldste på kyrkjegarden og det ligg som dørhelle i kyrkjetrappa. Innskr...

Henrik Wergeland og stadnamnet Verkland

Gardsbruk / Farm

Publisert: 17.04.2008

Author: Randi Melvær

Farsslekta til Henrik Wergeland kom frå garden Verkland i Gulen. Dette er gard nummer 124 i Gulen kommune. Skrivemåten på slektsnamnet og på gardsnamn...

Mer informasjon om

196