Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 200 av 615 resultater

Minne om Johanna M. Haugen

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 12.03.2007
Author: Hermund Kleppa
"Johanna Haugen av Luster, fødd i Luster 2/6.1908, upteki i skulen [ved] Sogns Barneheim 1/10 - 1917 og utskrivi frå folkeskulen 21. juni 1924. Ho hev...

Skipreideinndelinga

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 05.02.2016

Sysle, len, stiftamt, lagdøme og amt

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 05.02.2016

Utbygging av vegnettet 1868 - 1954

Samferdsle
Kart
Publisert: 10.02.2016

Kongevegen over Filefjell

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kåre Hovland
I 1790-åra vart den eldgamle ridevegen over Filefjell erstatta med ein ny køyreveg for hest og vogn. Slike køyrevegar vart kalla kongevegar. Kongevege...

Gulatinget

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Skyldfordeling

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Tyske kystfort

Folk og samfunn
Kart
Publisert: 11.02.2016

Skjeggedal

Samferdsle
Publisert: 11.05.2016
Author: Nils Georg Brekke

Norheim

Folk og samfunn
Publisert: 23.09.2016
Author: Nils Georg Brekke
Eit par kilometers veg oppe langs Stordalsvatnet i Etne ligg garden Norheim. Vatnet smalnar av til eit trongt sund akkurat her, "garden ved det tronge...

Skog og minnestein på Ersholmen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
På Ersholmen mellom fastlandet og Selja vart første freistnaden på skogplanting i Selje gjort av sokneprest Johan Daniel Stub Landmark i 1876....

Utvær fyr - vegvisaren lengst vest

Samferdsle
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Frå 1900 til 1920 vart det bygt 37 fyrstasjonar. Det er dimensjonar og kvalitet over Utvær fyr, den eine av dei. Det kom vel med, for påkjenningane va...

Dei første vegane i Solund

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Slank og smidig buktar riksveg 606 seg gjennom Solund-landskapet. Men det har kosta å bryte seg fram gjennom konglomeratet for å knyte saman kommunen ...

Minnestein over Abraham Folkestad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.10.1999
Den 26. mai 1958 vart det avduka ein minnestein over sjømannsmisjon-mannen Abraham Folkestad i Folkestadbygda i Fjaler. Folkestad var ein av dei fyrst...

Minnestein over Rasmus Flo

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 08.11.1999
Author: Hermund Kleppa
Rasmus Flo (1851-1905) voks opp i grenda Flo i Stryn. Han gjekk lærarskulen på Stord og studerte språkfag ved universitetet i Oslo. Sidan arbeidde han...

Vegen rundt Selja

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Selja, den heilage øya som står så sentralt i historia vår, ligg vel ein kilometer vest for fastlandet. Øya er om lag 1,5 kvadratkilometer, og det er ...

Lussand-vegarbeid

Samferdsle
Publisert: 02.05.2016
Author: Nils Georg Brekke
Vegen langs nordsida av Hardangerfjorden – mellom Øystese og Eide i Granvin – vart bokstavleg tala bygd med handemakt. Anleggsarbeidet tok til i febru...

Paul Berstad - bygdesongar og tonesamlar

Folk og samfunn
Musikk / Music Person / Person
Publisert: 28.09.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Paul Berstad (1908-1993) var ein framifrå bygdesongar, og i tillegg var han ei viktig kjelde for slåttetradisjonen i ytre Nordfjord....

Noregsveldet

Samferdsle
Kart
Publisert: 11.02.2016

Slepa over Hardangervidda

Samferdsle
Kart
Publisert: 11.02.2016

Støle

Folk og samfunn
Publisert: 24.02.2016
Author: Nils Georg Brekke
Høgt oppe frå sjøen og strandflata, på ein av dei vide terrassane som havet og isen har forma, ligg garden Støle (Stødle). Det gammalnorske namnet Stu...

Poteta - innvandraren som berga liv

Folk og samfunn
Plante / Plant
Publisert: 08.08.2007
Author: Ingrid Berger
Innføringa av den enkelt utsjåande og tilsynelatande lite spanande rotveksta poteta, var ei særs viktig hending her til lands. Poteta var enkel å dyrk...

Eit barnedrap i Luster i 1796

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
Ein aprildag i 1796 rodde Johanna Larsdotter ut på fjorden ved Dale i Luster saman med dei to små borna sine. Etter nokre åretak greip ho fyrst dotter...

Rangele Lassedotter Varli - ei kvinnestemme frå Hyllestad

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum Kvinnestemmer.net
Rangele Lassedotter ( 1620-1707) frå Hyllestad må ha vore kring 80 år då ho i 1700 gjekk opp kyrkjegolvet i Hyllestad for å bli vigd for tredje gong. ...

Frå saueull til ulltråd

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.08.2007
Author: Ingrid Berger
Ull frå sau var råmateriale for det aller meste av tekstilar folk trengde i Nordfjord frå uminnelege tider fram til om lag slutten av 1800-talet. Arbe...

«Stalin vert dyrka som ein gud i Sovjetsamveldet»

Folk og samfunn
Reise / Travel
Publisert: 06.02.2024
Author: Per Olav Bøyum
I 1951 vitja ein norsk fagforeiningsdelegasjon Sovjetunionen. Ein av delegatane var fabrikkarbeidaren Bernhard Valsvik frå Høyanger. Etter turen kriti...

Fiskebåten "Skifjord" - på minnestein i Irland

Folk og samfunn
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2014 kom det ein epost frå Irland. Avsendaren hadde lagt merke til ein minnestein i havkanten nord i landet. Eit skipsforlis - ein irsk tråla...

Setegard og klostergods

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Ernst Berge Drange
Setegardane og klostergodsa, med rikdommar i jord og skog, er ei soge om len, gods og gode giftarmål. Adelen fekk privilegium i form av skattefridom, ...

Klaus Sande

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemann og kulturpersonlegdom (1888-1963) frå Nessane i Balestrand....

Anders Sagen

Folk og samfunn
Musikk / Music Musikkverk / Musical work
Publisert: 06.02.2024
Author: Synnøve S. Bjørset
Spelemannen Anders Sagen (1829-1922) er ei viktig kjelde for hardingfelespelet i Sogn, og musikken hans er framleis i bruk blant dagens utøvarar....

Vegsperring ved Dregebø nord for Vadheim

Samferdsle
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjell-Ragnar Berge
I Vadheim dreier hovudvegen E39 nordover gjennom Ytredalen, og rundt 4,5 km nord for Vadheim passerer vegen Dregebø i ein ny parsell gjennom ei stor f...

Minneplate om Høygardsvegen

Samferdsle
Plakett / Plaque
Publisert: 31.10.2001
Author: Hermund Kleppa
Gardane Hunskor, Dale og Kåle ligg høgt oppe i lia på nordaust-sida av Breimsvatnet. Grenda heiter Høygardane. I 1901 heldt høygardsfolket fest i hø...

Minnestein over Bernt Askevold

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 31.10.2001
Author: Hermund Kleppa
Like ved kyrkja på Askvoll står ein nær 3 meter høg minnestein over Bernt Askevold. På baksida er innhogge: "Venner paa begge sider av havet reiste de...

Geita fyr

Folk og samfunn
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
På Inste Geita, ei lita øy i Buefjorden, mellom Aralden og Værlandet, ligg Geita fyr. Inste Geita er ei av tre øyar; Ytste Geita, Medgeita og Inste Ge...

Om Øksneset fyrlykt på Bremangerlandet

Samferdsle
Fyrlykt / Lighthouse
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Utafor er opne havet og so snart båra rører aldrig so lite på seg, er det uråd å lande her.» Dette skreiv ein sunnmøring i 1936. Han var med i eit ar...

Minnestein over Bertel Kaale

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 10.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Bertel Andreas Kaale (1887-1939) frå Breim var styrar på Nordfjord folkehøgskule på Vereide i Gloppen i åra 1922-1938. Elevlaget ved skulen reiste ein...

Minnestein over Ola Espedal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 13.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Folk i Sogn og Fjordane har heidra minst sju personar med minnestein for innsats i song- og musikklivet. To minnesteinar står på kyrkjegarden i Holmed...

Minnestein over Sigurd Fossen

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 13.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Folk i Sogn og Fjordane har heidra minst åtte personar med minnestein for innsats i song- og musikklivet. To minnesteinar står på kyrkjegarden i Holme...

Minnestein om engelske krigsgraver i Eivindvik

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 16.07.2001
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Evindvik står ein liten, låg stein med tekstplate på. Han er sett til minne om 16 engelske marinesoldatar som omkom i desember 1917....

Minnestein over Olav Sande

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
LÆRAR - OLAV SANDE - 1850-1927 - TONESKALD, SEGNSAMLAR - DIKTAR OG MÅLMANN. Dette er innskrifta på Olav Sande-støtta i gardstunet på Sande i Høyanger....

Minnestein over Andreas B. Vamraak

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Andreas B. Vamraak (1861-1936) var fødd på garden Vamråk i Høyanger. Han tok eksamen ved Stord lærarskule 1880 og var lærar til 1931, frå 1893 i heime...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Minnesteinen over Eidsvoll-mannen Ole Elias Holck står på den gamle futegarden Alvera i Lavik der Holck budde heile sitt vaksne liv. Steinen vart reis...

Ferjestaden Lavik

Samferdsle
Bygd / Village Ferje / Ferry Kai / Quay
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
Hovudferjesambandet over den ytre delen av Sognefjorden har sidan det kom i gang i 1955 hatt Lavik som ferjestad på nordsida av Sognefjorden. Lavik ha...

Inga Nitter Walaker

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Inga Nitter Walaker (1893-1993) var eit organisasjonsmenneske av rang og ho var politisk engasjert i kvinnesaka. Før ho vart hotellvertinne i Luster f...

Frigjeringsdagen, 8. mai - offisiell flaggdag

Folk og samfunn
Historisk hending / Historical event
Publisert: 01.06.2007
Author: Hermund Kleppa
8. mai 2007 hadde Trude Bakke i NRK-Sogn og Fjordane eit programinnslag om flagging på frigjeringsdagen. "- Flaggdagen 8. mai skal markere dagen då No...

Frå grue til elektrisk varmeomn

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 02.06.2007
Author: Ingrid Berger

Bevaring og lagring av mat

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 12.06.2007
Author: Ingrid Berger
Korleis har folk oppbevart og konservert mat opp gjennom tida? I dag har vi det ganske enkelt: vi sett for det meste ferskmaten i kjøleskåpet eller i ...

Elektrisk lys inn i heimane

Folk og samfunn
Utvikling / Development
Publisert: 13.06.2007
Author: Ingrid Berger
Tidleg på 1900-talet byrja folk i Nordfjord og Norge så smått å få innlagt elektrisk straum i husa sine. I byrjinga vart straumen brukt berre til elek...

Tidlege elektriske apparat til matlaging

Folk og samfunn
Kjøkkenutstyr / Kitchen accessory
Publisert: 13.06.2007
Author: Ingrid Berger
I lokalavisa Firda Tidend 31.mai 1927 kan vi lese at Flølo & Flølo på Sandane vil stille ut «ein komfyr av eigi uppfinning» på ei varemesse. Frå 1...

Sengkleda før 1900 i Nordfjord

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 26.06.2007
Author: Ingrid Berger
Du veit gjerne kva eit åkle, ei napparye eller ein kvetel er? Men veit du at dette var tidlegare tiders sengklede? Før sto sengene til folk i same rom...

Smøret - gullklumpen i sjølvhushaldet

Folk og samfunn
Matoppskrift / Food recipe
Publisert: 11.07.2007
Author: Ingrid Berger

Vadheim som trafikknutepunkt

Samferdsle
Bygd / Village Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Tidlegare vart Vadheim rekna som ein av dei viktigaste stadane i fylket. Staden fungerte som eit knutepunkt for reisande frå Bergen som anten skulle n...

Ullebøvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Vaimslandet var før ei vanskeleg bygd å ta seg fram i. Fire strie elvar brusa gjennom tettaste bygda. Bruer var der ikkje, så kvar ein stad folk skull...

Vêrspåmannen i Røyrvik

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Magnus Skildheim, fødd 18.07.1932, kjem frå Luster og vart tidleg kjend for sine merkelege evner til å spå vêr og føre langt betre enn meteorologane. ...

Tronvik psykiatriske behandlingsheim

Folk og samfunn
Sjukehus / Hospital
Publisert: 07.07.1999
Author: Sverre Søgnen
Sogn og Fjordane hadde i mange år lege langt etter dei fleste fylke når det gjaldt omsorga av psykisk helse. Dei sjukaste vart plassert på Neevengaard...

Minnestein i Vadheim over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 21.09.2001
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Vadheim sette livet til under krigen 1940-1945. Begge omkom i krigsforlis, den eine om bord på panserskipet Eidsvold i norsk farvatn,...

Minnestein over Christen Jenssøn

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Kring 1950 kom det for dagen ein stor hellestein med gamal innskrift på kyrkjegarden ved Askvoll kyrkje. Dei innhogde bokstavane CIS passa med Christe...

Minnestein i Romsdal over jostedøler – Anders Vestad og Kari Vestad

Folk og samfunn
Minne / Reminder
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«I fjor sommar [1974] vart det sett opp ein minnestein på kyrkjegarden på Veøya i Romsdal. Det var etterkomarane av Anders og Kari Ormberg Vestad som ...

Driftevegane gjennom Sogn og Fjordane

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 06.02.2024
Author: Birgit Tansøy (1973 - )
Ein drifteveg er ein veg eller ei transportåre der folk (driftekarar) gjekk med krøtera/dyra sine når dei skulle gjennomføre kjøp og sal av fe. Drifte...

Minnesmerke i Måløy over omkomne fiskarar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I åra 1756-1955 kom i alt 84 fiskarar frå Sør-Vågsøy kommune bort på havet. I 1957 vart det avduka eit minnesmerke over dei attmed kyrkja i Måløy....

Minnesmerke over krigsflygarar i Askvoll

Folk og samfunn
Plakett / Plaque
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Jonsokkvelden 23. juni 1943 styrta eit alliert fly i strandkanten like ved huset til Chester Saltskår på Stavenes. Dei to norske flygarane omkom og va...

Kloumann-skulpturen i Høyanger

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Svært få personar får oppleva å vera med på avduking av minnesmerke over seg sjølv. I Høyanger var det ei slik hending i 1929. Ingeniør Sigurd Klouman...

Minnestein over Leo Aarseth

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
12. juni 1940 var Leo Aarseth frå Vevring lettmatros på tankskipet "Orkanger" på veg frå Abadan til Malta. Skipet vart torpedert, men mannskapet berga...

Gravrøysene på Botnane

Folk og samfunn
Gravplass / Cementery Historisk plass / Historical site
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
På fastlandssida av Bremanger, ned mot Flora kommune, ligg Botnane med gardane Øvrebotnen, Sørbotnen og Nordbotnen. I dag finn ein åtte gravrøyser på ...

Vetvik - storgarden som vart fråflytta

Folk og samfunn
Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
På nordvestsida av Bremangerlandet - ut mot det opne storhavet, finn ein den fråflytta grenda Vetvik. Her budde det folk før, eit heilt lite bygdesamf...

Fiskarstovene på Liset

Folk og samfunn
Fiske / Fishing Grend / Hamlet
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
Tek ein turen til vestsida av garden Liset i Bremanger vil ein finne ein fredeleg stad. Berre gamle grunnmurar står att og vitnar om tidlegare hektisk...

Myklebustsætra i Ålfoten

Folk og samfunn
Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
På vegen mellom Ålfoten og Svelgen ligg Myklebustdalen med Myklebustsætra plassert rett attmed Sætravatnet. Her ligg ei av dei få setrane i Sogn og Fj...

"Knut" og to andre sekskeipingar

Samferdsle
Båt / Boat Transport / Transport
Publisert: 07.07.1999
Author: Årstein Svihus
Ein gong var sunnfjordbåten den vanlege båttypen i Sunnfjord, men alt for 150 år sidan var dei i ferd med å tape terreng for ei modernisert utgåve av ...

Minnestein over diktarpresten Claus Frimann

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Claus Frimann, fødd 1746, var prest i Davik i 42 år. Han er omtala som diktarpresten i Nordfjord, best kjend for boka Almuens sanger, og særleg visa D...

Kystfortet på Tangane

Folk og samfunn
Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Kjell-Ragnar Berge
Hausten 1940 starta den tyske marinen bygginga av eit kystfort på Tangane. Byggeleiinga var tysk, men store deler av arbeidet vart utført av norske en...

Bakkejekta

Samferdsle
Båt / Boat Hamn / Port Handel / Trade
Publisert: 07.07.1999
Author: Gaute Losnegård
Til minne om ei tid då all transport av varer mellom Dalsfjorden og Bergen gjekk sjøvegen med skuter førte med vinden, står Bakkejekta på Kystmuseet i...

Gamle Kvalheimsvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Kvalheimsbygda ligg ut mot storhavet, og landingsplassen har alltid vore vanskeleg i dårleg vêr. Trongen for veg til Raudeberg var sterk. I 1880 var f...

Gamlevegen mellom Rimstad og Berstad

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Mellom gardane Rimstad og Berstad gjekk det i gammal tid ein veg. Denne har vore nytta både av pilgrimar, postførarar og bygdefolk. Det er mange synle...

Minnesmerke om kyrkjestaden på Silda

Folk og samfunn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På Silda hadde dei kyrkje frå ca. 1320 til 1580. Det var ei kapellkyrkje under Selje prestegjeld. Ho vart nedlagd etter at det vart bygt ny kyrkje på ...

Minnestein over Kristen Nystad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Kristen Nystad fødd på Sørstranda i Gloppen omkom då panserskipet "Norge" gjekk ned på hamna i Narvik 9. april 1940. I 1951 reiste bygdefolket minnest...

Minnestein om vegbygging i Lifjorden

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 28.05.2001
Author: Hermund Kleppa
Vegen frå Risnes i Lifjorden til kommunesenteret på Hyllestad vart bygd i fleire etappar. Arbeidet byrja i 1902 og heldt på til 1923. Seinare har det ...

Minnestein over flysersjant Erling Julin Olsen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Midtgulen står ein minnestein over Erling Julin Olsen. Steinen vart reist i 1947 av folket i Svelgen ved Svelgen turn- og idrettsfor...

Minnestein på Åsebønakken

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Spjuteneset på Nordsida av Hornindalsvatnet går det ein rygg opp mot Åsebønakken. Her var det vete og vetestove i eldre tider. Staden var eit punk...

Minnestein i Dale over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Ved kyrkja i Dale står ein minnestein over falne i andre verdskrigen. Det er ti namn på steinen. Sju kom bort på sjøen. Minnesteinen vart avduka 15. m...

Den Trondhjemske Postvei i Gaular

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Jan Anders Timberlid
Oppretting av vekefast og direkte postrute mellom Bergen, Molde og Trondheim i 1786, og bygging av postveg mellom byane, batt dei to stiftsbyane tetta...

Minnestein i Holmedal over falne i verdskrigen 1939-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Seks menn frå Holmedal sokn (tidlegare Fjaler kommune, no Askvoll) sette livet til under verdskrigen 1939-1945: tre på norske handelsskip i utanriks f...

Sunnfjord folkehøgskule - minnestein over føregangsmann

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sunnfjord folkehøgskule i Førde byrja i Naustdal i 1902. "Ungdomsskolen i Søndfjord" var overskrifta i ei kunngjering i desember 1901. Thorbjørn Horte...

Minnesteinen på Saltverkneset på Svanøy

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Søndfjords Ungdom i det 20de aarhundre vil en gang ofre tid og arbeide for ved Svanøens strande at reise et minde over Hans Nielsen Hauge og hans ven...

Sunnfjord folkehøgskule - minnestein over skulestyrar

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På framsida (eller baksida) av den eldste bygningen på Sunnfjord Folkehøgskule står det ein bautastein. Steinen vart reist i 1933 til minne om Rasmus ...

Sunnfjord Folkehøgskule - minnestein om brannulukke

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Minne um ulukka paa Solvang" står innhogge på ein stein på kyrkjegarden ved Førde kyrkje. Det var mellom klokka 1 og 2, natt til laurdag den 3. septe...

Minnestein over Anna Vereide - søndagsskulearbeidar i Nordfjord

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Året 1895 var ein merkedag på garden Tystad i Gloppen. Då samlast born for fyrste gong til søndagsskule i Nordfjord. Anna Vereide var ei av fleire bak...

Minnestein om vegen til Myklebustdalen i Breim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Laurdag 3. september 1994 var det høgtidleg opning av vegen til Myklebustdalen, nøyaktig 100 år etter at vegen var ferdig. Samstundes vart det avduka ...

Minnestein over bygdesogegranskaren Jacob Aaland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jacob Aaland (1865-1950) er ein av dei tre store bygdebok-klassikarane i Sogn og Fjordane. Dei to andre er Albert Joleik (Sunnfjord) og Jon Laberg (So...

Minnestein over Niels Griis Alstrup Dahl

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
"Brød av Steen og Aand af Striile, Dahl i Eivindvigen tvang." Dette er dei ofte siterte orda av Henrik Wergeland om presten Niels Griis Alstrup Dahl i...

Minnestein i Eivindvik over lensmann Bredvik

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Augustin Bredvik (1868-1952) var lensmann i Gulen i meir enn 40 år. Ein av "dei byggjande menn i Vestlandsbygdene", skreiv "Firda" i eit minneord. Den...

Minnestein over falne i Eivindvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Gulen kommune har fire minnesteinar over falne i andre verdskrigen. Ein står på Byrknesøy, ein på kyrkjegarden ved Mjømna kyrkje, ein på gravstaden i ...

Minnestein over soldat Halvard Trædal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Halvard Benjamin Trædal frå indre Oppedal fall i kampane i Valdres 26. april 1940. Han vart fyrst gravlagd i Valdres, men vart same hausten flytta hei...

Minnestein over Jon Dyrrdal

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 17.06.2002
Author: Hermund Kleppa
Jon Dyrrdal, fødd 1894, kom frå den einbølte høgdegarden Dyrdal på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Han kom i ung alder til Oslo, reiste på...

Frontkjempargrav i Høyanger - Karl Uno Sundberg

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Like innanfor porten til gravstaden Høgereina i Høyanger står gravminnet over frontkjemparen Karl Uno Sundberg. Oskeurna hans vart sett ned 6. mai 194...

Veg og bru over Kjøsnesfjorden

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Vassenden strekkjer Jølstravatnet seg vel to mil austover, og ved gardane Sunde og Kjøsnes på sørsida, går den kring fem kilometer lange Kjøsnesfj...

Minnestein i Solvorn om ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Til jubileumsåret for grunnlova i 1914 vart det reist vel tjue minnesmerke i Sogn og Fjordane. Halvparten er "bautasteinar" sette til minne om soldata...

Minnestein på Hafslo om soldatar i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I Luster kommune står to minnesteinar over soldatar som var med i grensetraktene mot Sverige i ufredsåra 1807-1814. Den eine står ved Hafslo kyrkje, d...

Far etter Bjørgvin-biskopar i Bisparøysi

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Dale i Luster går ein gammal ferdselsveg opp Dalsdalen og over til Vigdal. Eit kort stykke før høgaste punktet, Storehaug, ligg Bisparøysi. Her er...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Peder Hjermann

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I byrjinga av april 1814 samlast 112 folkevalde utsendingar til riksforsamling på Eidsvoll. Tre av dei representerte Nordre Bergenhus Amt og det er re...

Minnestein ved Oppstryn kyrkje over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Fem menn frå Oppstryn sette livet til i kampen for freden og fedrelandet i krigsåra 1940-1945. 17. mai 1946 vart det avduka ein minnestein over dei ve...

Minnestein over Hugleik Tungøen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Øvst oppe i Oldedalen står det ein 3 meter høg minnestein tett i vegen attmed brua til garden Åbrekk. BONDEFØRARER HUGLEIK TUNGØEN DØD ÅRET 1706 står ...

Minnesmerke om Lodalsulukkene 1905 og 1936

Folk og samfunn
Monument / Monument Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Lodalsulukkene i 1905 og 1936 kravde 135 menneskeliv. Begge gongene rasa det veldige steinmassar frå Ramnefjellet ned i Lodalsvatnet som skapte enorme...

Minnestein på Vangberg

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På haugen ovanom det eldste våningshuset på Markusbruket i Stryn står det ein «bauta», ein prismeforma stein med innskrift. Steinen vart avduka sommar...

Minnestein over soldat Hans Elvheim

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
10. april 1940 reiste 23 menn frå Fresvik til Bømoen på Voss for å vera med og forsvara landet mot den tyske okkupasjonsmakta. Hans Elvheim var ein av...

Minnestein over Konrad Byrknes ved Mjømna kyrkje

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 10.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Etter mobiliseringa 9. april 1940 reiste mannskap frå heile Sogn og Fjordane til mønstringsstaden Bømoen på Voss. Vel 2000 mann vart frå 19. april ove...

Minne om Justismordet i Gaular

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 29.06.2001
Author: Hermund Kleppa
Ved Viksdalen kyrkje står ein gravstein som skil seg ut frå alle dei andre. Ikkje i materiale eller form, men ved innskrifta: "MIKAL G. HETLE (---) Sk...

Minnestein i Ålfoten over Rasmus Nyvoll

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.07.2001
Author: Hermund Kleppa
Rasmus Nyvoll, fødd 1909 i Ålfoten, fall i kampane i Italia i 1944. I 1951 vart det avduka ein minnestein over han ved Ålfoten kyrkje. Det var ungdoms...

Minnestein over falne ved Davik kyrkje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.07.2001
Author: Hermund Kleppa
17. mai 2000 blei det avduka ein minnestein ved Davik kyrkje over tre menn som miste livet i verdskrigen 1939-1945. To sette livet til på ein britisk/...

Filippiner-Lund vidkjend og avhalden misjonær

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
David Olai Lund, betre kjend som Filippiner-Lund, vert rekna blant våre største misjonærar. Han såg tidleg vegen han måtte gå og førebudde seg særs gr...

Minnestein over utflyttar frå Fresvik til Voss

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 08.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Kring 1660 reiste Mads Torbjørnson Hov frå Fresvik til Voss. Han kom til garden Sæve ved giftarmål med enkja Torbjørg. Mads Sæve var lensmann i åra 16...

Wergeland-støtta på Verkland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"Glem ei, du er støv! Glem ei, du er mere enn støv!" Med desse orda frå Henrik Wergeland let Dagne Groven Myhren duken falla av minnesmerket over dikt...

Minnestein over Jon J. Hop

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 10.01.2001
Author: Hermund Kleppa
Jon J. Hop var den første frå Solund som miste livet i krigen 1940-1945. Han var mannskap på ein båt på veg for å henta mjøl i Vaksdal. Båten vart kap...

Minnestein over falne frå Høyanger

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2001
Author: Hermund Kleppa
Rett nedom det gamle posthuset i Høyanger står ein minnestein over fem som sette livet til i krigsåra 1940-1945. To sat i tysk fangenskap, tre var sjø...

Minnestein på Sande over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
To ungdommar frå Gaular miste livet i kampane mot dei tyske invasjonsstyrkane ved Flå og ved Dokka. Dei fall same dagen, 25. april 1940. Begge blei gr...

Den Trondhjemske Postvei gjennom Breim

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Der den gamle vegen mellom Bergen og Trondheim nådde Re i Breim, var det eit vegskilje. Herfrå var det to vegtrasear som begge førte til kaupang-stade...

Den gamle Årdalsvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Arne Eikenes
Årdalen i Breim ligg 200 - 300 meter over Breimsvatnet, på søraustsida, ca. 8 km frå senteret i tidlegare Breim kommune, Re. Før 1880 var grenda heilt...

Gamleskulen på Hardbakke

Folk og samfunn
Skulehus / School building
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans H. Steinsund
Hardbakke var den andre staden i Solund som fekk bygt skulehus. Frå 1870 kunne skuleborna rusle opp steintrappa til ei romsleg stove. Lærarhuslyden bu...

Minnestein over Andreas Hesjedal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Attmed kyrkja i Eikefjord står ein minnestein over Andreas Hesjedal som omkom i ei forferdeleg ulukke ved Florø 1. september 1945. Ein fullasta lekter...

Minnestein ved Minde i Innvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I Innvik sentrum står ein merkeleg stein. Han er ein snau meter høg. Oppå er der ein rund stein på storleik med ein fotball. Det er hogge inn fleire b...

Minnestein over Johannes P. Qvamme

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I øvre Oldedalen står to minnesteinar over to menn som begge gjorde ein stor innsats for folket i Indre Nordfjord i trengselåra kring 1700. Den eine v...

Russisk krigsgrav i Høyanger - Iwan Schvroladsew (Iván Ivánovitch Shirolápov)

Folk og samfunn
Publisert: 03.10.2000
Author: Hermund Kleppa
23. juni 1943 døydde den russiske krigsfangen Iwan Schvroladsew (rett namn: Iván Ivánovitch Shirolápov) på sjukehuset i Høyanger. Han vart gravlagd sa...

Minnestein på garden ytre Ålen over falne i krigen 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Eit kort stykke frå sjøen på garden ytre Ålen i Askvoll står ein minnestein over tre ungdommar som miste livet i krigen 1940-1945. Dei var alle medlem...

Minnestein ved Askvoll kyrkje over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Askvoll står ein minnestein med 16 namn, - alle frå Askvoll kommune som sette livet til under krigen 1940-1945. Minnesmerket vart av...

Minnestein over gravlagde i Vangen kyrkje i Aurland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I den katolske tida og lenge etter reformasjonen 1536, hende det at døde vart gravlagde under kyrkjegolvet. Vangen kyrkje i Aurland vart bygd på 1200-...

Minnestein over Andrias Bryn i Gudvangen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Tett attmed vegen i Gudvangen står ein minnestein over matros Andrias Bryn, fødd 1918. Han reiste til sjøs før krigsutbrotet i 1939 og miste livet i e...

Minnesmerke over fylkesmann Christensen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane fylke har minnesmerke over to av fylkesmennene sine. Det eine står på grava til fylkesmann Hans Seip i Fjærland. Det andre står på je...

Minnestein over Absalon Pederssøn Beyer

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Den kjende bergens-humanisten Absalon Pederssøn Beyer var sogning av fødsel. Han vart fødd i Aurland i 1528, og kom til Bergen seks år gamal. På 1980-...

Hordaland – ein historisk region

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Geir Atle Ersland
Organisering av landskapet Hordaland, frå folkevandringstid til mellomalderens skipreider, og fram til dei nye kommunane i 1837, med rettsstell, leida...

Folkevekst og bondesamfunn

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Ståle Dyrvik
Kulturlandskapet, eller den delen som enno er grønt, er forma av bondens arbeid i generasjonar. Ein gong var vi alle bønder, og folkeveksten skaper pr...

Minnestein over Hans Vigdal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.06.2000
Author: Hermund Kleppa
Ved Dale kyrkje står det ein vel 4 meter høg stein på ei av gravene. På steinen er det hogge inn HANS VIGDAL 1855-1903. Emnet til steinen vart kila ut...

Hardingfela fra Jåstad

Folk og samfunn
Musikkinstrument / Musical Instrument
Publisert: 19.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
 Den eldste hardingfela: Jaastadfela Den eldste hardingfela vi kjenner til er denne lille, vakre, rikt dekorerte fela som ble kjøpt inn til ...

Ole Bull - en virtuos og vestlending

Folk og samfunn
Musikk / Music
Publisert: 22.03.2025
Author: Kari Klæboe Årrestad
Ole Bull og attentatforsøk på den russiske tsaren Ole Bull var superstjerne ute i verden midt på 1800-tallet. Han var en virtuos fiolinist og kom...

Kva åt folk med i Nordfjord før 1900?

Folk og samfunn
Matoppskrift / Food recipe
Publisert: 23.10.2007
Author: Ingrid Berger
Pizza er ikkje gamal mattradisjon frå Nordfjord, sjølv om den i 2007 visst nok er noko av det vanlegaste vi et. Men måten vi ofte et ein «grandiosa» p...

Nikka Vonen - ei spanande og samansett kvinne

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Nicoline Marie Vonen (1836-1933), kalla Nikka, var ein markant kulturperson i Fjaler og ho sette spor etter seg på mange felt. Ho var ivrig folkeminne...

Bukseselar i Nordfjord på 1800-talet

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.12.2007
Author: Ingrid Berger
Bukseselar i friske fargar er ikkje noko mannfolk vanlegvis brukar i Nordfjord i dag. På 1800-talet, derimot, må fargerike bukseselar ha vore ein vanl...

Mønster på strikka mannstrøyer frå Nordfjord frå 1800-talet

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 28.12.2007
Author: Ingrid Berger
I 2007 kan du ikkje sjå på kleda til folk at dei er i frå ein bestemt plass i bygdenoreg. For 150 år sidan, derimot, kunne du gjerne det. Mønsteret i ...

Samferdsle

Samferdsle
Publisert: 19.05.2009
Author: Bård Kolltveit Erling Virkesdal Anders K. Engevik
Overgangen frå segl til damp er den store revolusjonen i norsk samfunnshistorie. Alle kystbyar hadde sin lokalskipsflåte, men ingen større enn armadae...

Bønder fra fjordene

Samferdsle
Publisert: 19.05.2009
Author: Anders Kåre Engevik
Eitt av dei store samferdsleprosjekta på Vestlandet mot slutten av 1800-talet var opninga av Nesttun-Osbanen i 1894 – ei oppbløming av lokalhandel, tu...

Frå tjodveg til riksveg - vegar og vegbygging

Samferdsle
Publisert: 19.05.2009
Author: Johannes Gjerdåker
I Gulatingslova heiter det at «tjodveg (ålmannaveg) (…) skal vera (…) så breid at (…) ein kan leggja (eit spjotskaft) tvers over vegen». Dette er fors...

Sara Cold Frimann - godhjarta presteenkje

Folk og samfunn
Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Sara Cold (1714-1800) vart fødd på Romedal i Hedmark, og vart etter kvart prestefrue i Selje. Etter 14 år i ekteskapet vart ho enkje. Trass den vanske...

Laura Sundal Skorpen - jordmor og sanitetskvinne

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Laura Sundal Skorpen (1898-1990) var kjend som «Solbakkens mor». Ho var drivkrafta bak etableringa av Solbakken arbeids- og sjukeheim i 1960, den førs...

Kristina Skryppen - brend for trolldom

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Kristina Skryppen (fødd om lag i år 1600) vedgjekk i 1663 å ha vore på heksesabbat på Hornelen. Saman med fire andre, førte dette til at ho vart brend...

Marte i Movika - husmannskone og byamme

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Marte og mannen Nils var dei siste husmennene i Movika. Ein kan sjå husmannsplassen dei budde på ved Sunnfjord museum enda. Rett etter dei vart gifte ...

Erna Osland – prisløna forfattar og lærar

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Erna Osland (f.1951) kjem frå Høyanger og har skrive om lag 40 bøker sidan debutboka «Natteramnen» kom i 1987. Den tidlegare læraren skriv mest bøker ...

Stein til minne om pasientar - på kyrkjegard i Luster

Folk og samfunn
Minne / Reminder
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden i Dale i Luster står ein stein til minne om pasientar frå Luster sjukeheim som vart gravlagde på denne kyrkjegarden. Luster sjukeheim ...

Audhild Viken – pioner for marknadsføring og omsetnad av husflidsvarer

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Audhild Viken (1915-2000) ville ta vare på det tradisjonelle i ei tid då mange vende ryggen til dei norske husflidstradisjonane. Etter kvart organiser...

Dina Krog Paasche – første kvinne i Luster kommunestyre

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kjerstin Risnes
Geraldine Helene Fredrikke Krog Paasch (1851-1922), også kjent som Dina Krog, var i 1901 den første kvinna i Luster sitt kommunestyre. Ho kom frå pres...

Dåpsklede i Nordfjord før 1900

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 12.11.2007
Author: Ingrid Berger
Når vi i 2007 tenkjer på eit dåpsbarn i dåpsklede frå Nordfjord, er det ein fleire veker gamal beibi i lang, kvit kjole med kvit hue vi ser for oss. F...

Lausmansjettar og pulsvantar frå Nordfjord

Folk og samfunn
Tekstil / Textile
Publisert: 21.11.2007
Author: Ingrid Berger
Nokre plagg endrar seg gjennom historia mens andre går ut av bruk. Eit plagg som ikkje lenger er i vanleg bruk, er lausmansjettar eller pulsvantar til...

Kleppavegen på Systrond – bygd sommaren 1963

Samferdsle
Veg / Road Vegarbeid / Road work
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
KLEPPA – UTFART OG FRILUFTSLIV I GAMLE STØLSOMRÅDE, står som overskrift på eit informasjonssskilt, oppsett hausten 2020. Det var år 1963 dei første bi...

Kvilekvål

Folk og samfunn
Publisert: 25.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker Aslak L.Hellev
Soga om Knute Nelson er som eit eventyr om Oskeladden. Frå tronge og vanskelege kår i heimlandet arbeidde han seg fram til å verta guvernør og senator...

Vaffeljern frå Nordfjord

Folk og samfunn
Kjøkkenutstyr / Kitchen accessory
Publisert: 03.03.2009
Author: Ingrid Berger
Vaffelkake er ein gamal kakesort med ei lang historie både i Nordfjord og i Noreg. Ho var særleg brukt som festmat i eldre tid....

Olav Sande - skulemann, folkeminnesamlar, diktar og toneskald

Folk og samfunn
Person / Person
Publisert: 02.02.2002
Author: Kristine Kopperud Timberlid
Olav Sande frå garden Sande i Høyanger, på sørsida av Sognefjorden, var ein allsidig mann. I tillegg til å vere ein vidgjeten toneskald, var han også ...

Skulen

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Asbjørn Tveiten
Det kvitmåla skulehuset, ofte plassert mellom knausar og småskog i utmarka midtvegs mellom grendene, er symbolet på det demokratiske utdanningssamfunn...

Minnesmerke over presten Niels Nielsen Dahl

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På 1800-talet var det uvanleg å reisa minnesmerke over folk. I Sogn og Fjordane kjenner me berre til fem. Eitt av dei, over soknepresten Niels Nielsen...

Kvinnene i gardshushaldet

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Eldbjørg Fossgard Ågot Gammersvik
Kvinnene hadde ein sentral plass i det gamle bondesamfunnet. Fiskarbonden på kysten og langs fjordane var ofte ei kvinne, og i mangesysleriet på garda...

Norskdomsrørsla og dei to høgkulturane

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Wigdis Jorunn Espeland
1849 var eit gjennombrotsår for nasjonalromantikken, då Ole Bull henta Myllarguten til konsertscena i Oslo. Folkeviser og -tonar vart ein høgkultur på...

Markeringsstein for Vakre vegars pris på Værlandet

Samferdsle
Monument / Monument
Publisert: 06.06.2008
Author: Hermund Kleppa
I 2003 vart øysamfunna Værlandet og Bulandet knytte saman med veg. To år seinare vart den nye vegen tildelt Vegdirektøren sin Vakre Vegars Pris. Prise...

Minnestein over Matias og Marie Orheim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2002
Author: Hermund Kleppa
Den blinde sjåaren brukte Arne Grimstad som tittel på minneskriftet om Matias Orheim som kom ut i 1964. Orheim vart blind i ung alder, men gav likevel...

Embetsmennene i lokalsamfunnet 1650–1850

Folk og samfunn
Publisert: 19.05.2009
Author: Anne-Hilde Nagel
Dei store bygningane på embetsgardane er eit vitnemål om då kongens embetsmenn stod på toppen av samfunnsstigen – offiserar, futar, prestar og sorensk...

Femårsmeldingar om folkeskulen 1891-1895, 1896-1900 og 1901-1905

Folk og samfunn
Rapport / Report Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 04.12.2007
Author: Hermund Kleppa
Paragraf 77 i skulelova av 1889 fastsette at kvar kommune skulle utarbeida femårsmeldingar om folkeskulen. Dei er nå einskildvis og samla ei innhaldsr...

Tælavåg

Folk og samfunn
Publisert: 01.02.2013
Author: Nils Georg Brekke Ronny B. Skaar
Tælavåg har ein særskild plass i okkupasjonssoga. Den vesle bygda ved havet, der folket gjennom hundreåra hadde livnært seg ved fiske og jordbruk i fr...

Herdla gard

Folk og samfunn
Publisert: 31.01.2013
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen
Talrike fornfunn viser at busetnaden på Herdla går attende til forhistorisk tid, og storgarden på Herdla har hatt ein sentral plass i rikssoga sidan h...

Sundal Hotel

Folk og samfunn
Publisert: 26.11.2020
Oddfrid Gausvik  (1928-2017) fortel om Sundal hotell, turisme og Bondhusbreen. Hotellet er seinare gjenopna under namnet Hardanger Fj...

Vegutbygging i Hyen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I 1900 var det til saman 21,5 km bygdevegar i austre og vestre Hyedalen. Vegane var smale kjerrevegar. Først frå 1930-åra vart det bygd bilvegar. Den ...

Minnestein over Anna Myklebust på Bryggja

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 18.07.2002
Author: Hermund Kleppa
Anna Myklebust (1868-1942) frå Bryggja la ned eit uvanleg stort arbeid i fråhaldsrørsla. Ho skipa barnelosje på Bryggja og reiste mange år som talar i...

Meiningar om vernehelgen på Veitastrondvegen

Samferdsle
Monument / Monument
Publisert: 26.09.2014
Author: Hermund Kleppa
St. Barbara - vernehelgen også for tunnellarbeidarar på Veitastrond...

Orninggård

Folk og samfunn
Publisert: 27.07.2015
Author: Nils Georg Brekke

Stigedalsvegen - ein veg i motvind

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Få vegprosjekt har møtt så mykje motstand som Stigedalsvegen. Då vegen fekk stortingsløyving i 1921, gjekk Fylkestinget mot løyvinga. Vegen kom likeve...

Stord Lærarhøgskule

Folk og samfunn
Skule
Publisert: 27.07.2015
Author: Nils Georg Brekke
I 1838 vart Stordøens Seminarium skipa med sokneprest Claus H. Daae som styrar. Det var første seminariet på Vestlandet og likeins eit av dei første i...

Snørydding på Strynefjellsvegen og tysk panikk

Samferdsle
Historisk hending / Historical event
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Det engelske åtaket på Måløy 3. juledag 1941 skapte full panikk i den tyske leiren og førte til at tyskarane ville opna Strynefjellet, slik at dei kun...

Mørkhølen

Samferdsle
Publisert: 05.08.2015
Author: Statens vegvesen Nils Georg Brekke Ivar Bård Aadland

Ask - Kongsgarden

Folk og samfunn
Publisert: 06.08.2015
Author: Nils Georg Brekke Anders Bjarne Fossen

Turøyvarden

Samferdsle
Publisert: 06.08.2015
Author: Nils Georg Brekke Atle Ove Martinussen

Guddalsvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Folk i Guddalen hadde lang veg til sjøen og til hovudvegnettet i kommunen. Frå 1880 til 1912 vart det bygd veg fram Guddalen til Heggheim. Det var bre...

Veg og ferje mellom Byrknesøy og fastlandet

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Vegsambandet mellom øyane Mjømna og Byrknesøy vart offisielt opna 13. september 1997. Det var 40 år etter at fylkesmann Nikolai Schei og vegsjef Egil ...

Vegsambandet Værlandet-Bulandet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Øyriket Værlandet - Bulandet omfattar området vest for Aldefjorden. I 1981 la Askvoll kommune fram eit forslag til vegsamband mellom Værlandet og Bula...

Drageidkanalen

Samferdsle
Publisert: 29.07.2015
Author: Nils Georg Brekke Kåre Dalland

Den trondhjemske postvei gjennom Stryn kommune

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Den trondhjemske postvei mellom Bergen og Trondheim vart postveg frå 1780-åra. I Stryn finn ein godt bevarte spor av vegen frå denne tid og restaurert...

Sørsidevegen i Høyanger

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Det tok lang tid før det kom samanhengjande veg på sørsida av Sognefjorden i Høyanger kommune. Vegutbygginga tok til rundt 1970. I 1985 var det veg me...

Hard strid for riksveg i Solund

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Vegløyvingane fram til 1930-åra gjekk i hovudsak til indre strok og til sambandsvegar. Fylket sitt vegbehov var enormt, og det var difor vanskeleg å f...

Riksvegen på Bremangerlandet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Samanhengande vegsamband på langs av Bremangerlandet med ferje til Måløy, kom i 1949. I 1977 vart Frøya knytt til riksveg 616, og ferjesambandet Smørh...

Minnestein ved Leikanger kyrkje i Selje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.08.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Leikanger kyrkje i Selje står ein minnestein til minne om bortkomne på havet og falne i krigen 1940-1945. Steinen vart fyrst reist...

Veg mellom Villevika i Flora og Midtgulen i Bremanger

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Gardane på fastlandet nordover mellom Florø og Midtgulen måtte venta lenge på vegutløysing. Fram til 1993 hadde folk på denne strekninga ikkje veg til...

Vegen langs fjorden mellom Naustdal og Eikefjord

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Riksvegen på strekninga Naustdal-Vevring-Stavang-Eikefjord kom til stykkevis og delt, og ikkje utan diskusjonar. Mellom Stavang og Vevring kom det veg...

Folkelånsvegen - i sambandet Askvoll-Førde

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Riksveg 609 knyter Askvoll-halvøya til Førde via Stongfjorden utan ferje. Den 16 km lange strekninga Øygard i Førde til Selvik i Askvoll bygd i åra 19...

Sein vegutløysing for industristaden Svelgen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Det var kraftutbyggjinga som frå 1914 skapte industriutviklinga i Svelgen. Men vegane let venta på seg. Først i 1965 fekk Svelgen vegutløysing til res...

Vegen Oppedal-Instefjord - ein viktig del av stamvegnettet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Veganlegget Instefjord-Oppedal var ein lekk i Kyststamvegen mellom Stavanger-Bergen-Ålesund som følgjer E-39 gjennom fire fylke. Vegen vart opna i 199...

Vegutløysing for Årdal

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Vegutløysing for Årdal har vore eit mykje omdiskutert tema. Årdal fekk heilårsveg til Valdres i 1964, men spørsmålet om vegsamband til fylket stod enn...

Stamvegen - riksveg 5 - mellom Lærdal og Sogndal

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
18. juni 1992 vedtok Stortinget at stamvegen mellom Lærdal og Sogndal skulle få ein ny og kortare trase. Målet var å knyta indre Sogn nærare saman med...

Ulven leir

Folk og samfunn
Publisert: 28.07.2015
Author: Nils Georg Brekke

Os stasjon

Samferdsle
Publisert: 28.07.2015
Author: Nils Georg Brekke Ralph Wilson Anders Kåre Engevik
Søndag 1. juli 1894 vart Nesttun-Osbanen teken i bruk. «Consul Gade ønskede på Peronen Held for Banen, hvoretter det første Tog afgik fra Osøren til N...

Planlegging av stamvegen mellom Bergen og Oslo

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Spørsmålet om kor stamvegen mellom Bergen og Oslo skulle gå var ein lang prosess med stor politisk usemje. Det første vedtaket kom i 1975, då Storting...

Vegutbygging i Gaular: Osen-Sande-Viksdalen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Mot slutten av 1800-talet vart det bygt mange kilometer veg i Gaular kommune i høve til mange andre kommunar. Osen-Viksdalsvatnet fekk Stortingsløyvin...

Veg mellom Askvoll og Stongfjorden

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Stongfjorden var ein av dei første industristadene i Sogn og Fjordane, med den første aluminiumsfabrikken i Skandinavia. Industribygginga byrja i 1897...

Steinbru i gammal ferdsleveg

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 10.10.2013
Author: Hermund Kleppa
Steinbruvatnet og Larsselvatnet, begge på 930 meter over havet, ligg i fjellområdet mellom Eldalsdalen og Høyanger. Dei er skilde frå kvarandre av to ...

Tuft etter fjellstove mellom Eldalsdalen og Høyanger

Samferdsle
Hytte / Cabin
Publisert: 16.10.2013
Author: Hermund Kleppa
«På denne vegen er det enno synberre merke etter ei fjellstove, som truleg er den einaste av dette slaget vestafor Indre Sogn». Dette skriv den lokalh...

The Pencil Monument – minne om slaget ved Largs 1263

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 30.10.2013
Author: Hermund Kleppa
«Medan bardagen [slaget] stod på, var stormen so hard at kong Håkon såg seg ikkje synt til å få folk i land. Men Ragnvald og Eiliv i Naustdal rodde på...

Finnås prestegard

Folk og samfunn
Publisert: 22.07.2015
Author: Nils Georg Brekke Tore Lande Moe
TRESKO OG POTETER ...

Den svarte fredagen - luftslaget over Førdefjorden 9. februar 1945

Folk og samfunn
Slag / Battle
Publisert: 07.07.1999
Author: Harald Jarl Runde
Fredag 9. februar 1945 rasa eit stort luftslag mellom allierte fly og tyske fly- og sjøstridskrefter over Førdefjorden og området rundt. Dette skal ha...