Søkeresultat

Tøm filter
Distanse
less than  km
from 
Viser 200 av 243 resultater

Selje prestegard

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Prestegarden i Selje har tradisjonar attende til middelalderen og er nemd i skriftlege kjelder fyrste gong kring 1350. Det gamle namnet på garden var ...

Selje kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal Sigurd Vengen Anders Gjerde
Selje kyrkje er ei langkyrkje i tre som står nord om Seljesanden i Selje kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar vart vigsla 13. mai 1866 av biskop ...

Leikanger kyrkje i Selje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal Sigurd Vengen Anders Gjerde
Leikanger kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Leikanger på austsida av Stadtlandet i Selje kommune. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart ...

Minnekapellet i Ervik og "Sanct Svithun"-tragedien

Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Hausten 1943 vart hurtigruteskipet D/S "Sanct Svithun" bomba av allierte fly i skipesleia ved Stad. Meir enn 50 menneske omkom. Folk i Ervik utførte e...

Kyrkjegarden i Ervik

Tru og livssyn
Gravplass / Cementery
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
"Mange bleiv og får aldri kvile i vigsla jord. Og havet er utrøytteleg (..) ingen veit kven som vil falle havet i vald. Men like ved det frådande stor...

Skog og minnestein på Ersholmen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
På Ersholmen mellom fastlandet og Selja vart første freistnaden på skogplanting i Selje gjort av sokneprest Johan Daniel Stub Landmark i 1876....

Kyrkjestaden Bø på Selja

Tru og livssyn
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Bø er namnet på ein gard på innsida av Selja. Bø er eit av dei eldste gardsnamna i Norge og indikerer alltid ein sentral og stor gard som ligg ope til...

Dragseidet

Tru og livssyn
Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Torkjell Djupedal
Dragseidet er kjend i norsk historie for ei stor hending, kristningstinget i år 997, då kong Olav Tryggvason samla stormenn frå fire fylke til ting me...

Myrmennene på Stadlandet

Foretak / Association
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Etter røysterettsreglane frå 1814 var røysteretten på landsbygda avgrensa til embetsmennene og jordeigarane. Lova sette ikkje krav til storleiken av e...

Kunstmålaren Bernt Tunold

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Kva tid er du fødd, spurde journalisten som intervjua Bernt Tunold i 1934. I 1577, svara Tunold. I 1577, undra journalisten. Det som hende for 3-400 å...

Kunstmålaren Isak Ræfsnes

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Isak Refsnæs (1852 - 1928) frå Stadlandet var både landskaps- og portrettmålar. Mest kjend er han likevel som marin-målar og tolkar av den vestnorske ...

Minnestein over Rasmus Flo

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 08.11.1999
Author: Hermund Kleppa
Rasmus Flo (1851-1905) voks opp i grenda Flo i Stryn. Han gjekk lærarskulen på Stord og studerte språkfag ved universitetet i Oslo. Sidan arbeidde han...

Vegen rundt Selja

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Selja, den heilage øya som står så sentralt i historia vår, ligg vel ein kilometer vest for fastlandet. Øya er om lag 1,5 kvadratkilometer, og det er ...

Dei gamle vetane i Selje

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Borgny Dam-Nielsen
Kveikte vetar var i gamal tid eit varslingssystem for å melde om at fienden var på veg. I ufredstider skulle vetane vere klare til å tennast, og det v...

Kystfortet på Storeneset

Krigsplass / War site
Publisert: 07.07.1999
Author: Kjell-Ragnar Berge
På Storeneset ved vegen ut til Eltvik bygde tyskarane i 1942 eit kystfort med seks franske feltkanoner og fleire mindre kanoner for nærforsvar og luft...

Paul Berstad - bygdesongar og tonesamlar

Folk og samfunn
Musikk / Music Person / Person
Publisert: 28.09.1999
Author: Liv Fridtun (1970 - )
Paul Berstad (1908-1993) var ein framifrå bygdesongar, og i tillegg var han ei viktig kjelde for slåttetradisjonen i ytre Nordfjord....

Om krigsforlis DS «Nordnorge» (2) ved Stad, 24. mars 1944

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Under 2. verdskrigen krigsforliste tre hurtigruteskip ved Stad: DS «Ryfylke», DS «Sanct Svithun» og DS «Nordnorge». Alle blei søkkte av allierte strid...

SS «Deptford» - torpedert ved Stad 1939

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Det var frygtelige øieblik», skreiv Måløy-avisa Fjordenes Tidende. Avisa hadde snakka med skipper Blålid på mk «Firda» som var augevitne til torpeder...

Då hurtigruteskipet «Ryfylke» krigsforliste

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Tre hurtigruteskip krigsforliste ved Stadt i åra 1940-1945; DS «Ryfylke», DS «Nordnorge», og DS «Sanct Svithun». Alle blei søkkte av allierte stridskr...

Gamla – lydbøye og lysbøye på Stadhavet

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Ved Gamla, Furnes, pr. Statt, er utelagt en orgelbøie. (…) Bøiens farve er rød». Det stod i «Bekjendgjørelse fra Fyrdirektøren, nr. 16, år 1916. Sein...

Nordfarjekt frå Lyngen kapra på Stadhavet i ufredsåra 1807 – 1814

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«Ein finn hadde flinte-rifla. Han skaut 3 engelsmenn i båten fyrr dei kom til jægti.» Dette fortel Anders Skaasheim i 1922. Han hadde høyrt om den dra...

Om dampbåten «Faleide»

Dampbåt / Steamer
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa Edvard Langeland Faleide
Sommaren 1891 skjedde noko viktig i indre Nordfjord. Folk på Faleide tok til med lokal dampskipsfart. Dei hadde kjøpt seg ein liten brukt båt i Hordal...

Kong Olav V i Sogn og Fjordane – bispedømmejubileum i Selje 1968

Jubileum / Anniversary
Publisert: 06.02.2024
Author: Torkjell Djupedal Hermund Kleppa
Spør du folk i Selje om kva som var den største hendinga i bygda i løpet av dei vel 50 åra sidan krigen slutta, er sjansen stor for at dei vil seie ju...

Arresten på Bryggja

Fengsel / Prison
Publisert: 07.07.1999
Author: Rigmor Navekvien (1935 - )
Omringa av gamle ærverdige tre ligg det gamle Lensmannstunet på Bryggja. Eitt av husa vert kalla Arresten....

Gamlevegen mellom Rimstad og Berstad

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Mellom gardane Rimstad og Berstad gjekk det i gammal tid ein veg. Denne har vore nytta både av pilgrimar, postførarar og bygdefolk. Det er mange synle...

Alfred Maurstad - frå Tuftene i Maurstadgrenda

Musikkinstrument / Musical Instrument Musikk / Music Musikkverk / Musical work Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Skodespelaren Alfred Maurstad (1896-1967) vart fødd og voks opp på Bryggja i Ytre Nordfjord. Barndomsheimen hans på småbruket Tuftene ligg i skråninga...

Minnestein på Åsebønakken

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Frå Spjuteneset på Nordsida av Hornindalsvatnet går det ein rygg opp mot Åsebønakken. Her var det vete og vetestove i eldre tider. Staden var eit punk...

Bautastein på Nordfjordeid over falne i krigsåra 1807-1814

Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I krigsåra 1807-1814 vart fleire hundre nordfjordingar innkalla til militærteneste. Mannskapa frå ytre Nordfjord gjorde teneste i sjøforsvaret. Soldat...

Minnestein ved Oppstryn kyrkje over falne 1940-1945

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Fem menn frå Oppstryn sette livet til i kampen for freden og fedrelandet i krigsåra 1940-1945. 17. mai 1946 vart det avduka ein minnestein over dei ve...

Steinkrossen i Loen

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Attmed kyrkja i Loen står ein vel to meter høg steinkross. Turistar og andre stoggar av og til, - tek han nærare i augesyn og les på ei informasjonsta...

Singersteinen på Hildeneset i Innvik

Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Tysdag 23. juni 1936 var ein stor dag i indre Nordfjord med kongevitjing og opning av vegen Olden-Innvik. Vegen kunne opnast takka vere forskottering ...

Minnestein over Hugleik Tungøen

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Øvst oppe i Oldedalen står det ein 3 meter høg minnestein tett i vegen attmed brua til garden Åbrekk. BONDEFØRARER HUGLEIK TUNGØEN DØD ÅRET 1706 står ...

Minnesmerke om Lodalsulukkene 1905 og 1936

Folk og samfunn
Monument / Monument Unionsoppløysing / Union resolution
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Lodalsulukkene i 1905 og 1936 kravde 135 menneskeliv. Begge gongene rasa det veldige steinmassar frå Ramnefjellet ned i Lodalsvatnet som skapte enorme...

Minnestein på Vangberg

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På haugen ovanom det eldste våningshuset på Markusbruket i Stryn står det ein «bauta», ein prismeforma stein med innskrift. Steinen vart avduka sommar...

Steinhuset på Åsnes

Gardshus / Farm house
Publisert: 19.02.2001
Author: Gunnar Urtegaard
På Åsnes mellom Bryggja og Lefdal står det eit steinhus mura i to etasjar like til mønet. Malvin J. Aasnes åtte bruket her, og han byrja tidleg å mura...

Bautastein ved gardstunet på Åsebø

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På Åsebø står ein bautastein tett attmed gardstunet på ein stad dei kallar "oppå Dala". Etter tradisjonen skal han vera oppsett på gravhaugen til ei f...

Minnestein ved Minde i Innvik

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I Innvik sentrum står ein merkeleg stein. Han er ein snau meter høg. Oppå er der ein rund stein på storleik med ein fotball. Det er hogge inn fleire b...

Minnestein over Johannes P. Qvamme

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 02.10.2000
Author: Hermund Kleppa
I øvre Oldedalen står to minnesteinar over to menn som begge gjorde ein stor innsats for folket i Indre Nordfjord i trengselåra kring 1700. Den eine v...

Skipsgraven på Myklebust

Arkeologi
Gravferd / Funeral Skip / Ship
Publisert: 18.03.2025
Author: Ragnar Børsheim
Et brent skip på Nordfjordeid I 1874 tok bonden Johannes Myklebust på Nordfjordeid kontakt Bergens Museum om et funn han hadde gjort i en av de s...

Kyrkjeeidesteinen

Arkeologi
Publisert: 18.03.2025
Author: Melanie Wrigglesworth
Bildestein fra Kyrkjeide i Nedstryn – et mysterium fra bronsealderen I 1886 ble en stein gravd opp fra jorden på gården Kyrkjeeide i Stryn like v...

Nedstrynfrontalen

Tru og livssyn
Middelalder
Publisert: 26.03.2025
Author: Justin Kroesen
Nedstrynfrontalen Det malte panelet fra Nedstryn kirke i Nordfjord var den første gjenstanden som ble en del av Bergens Museums kirkekunstsamling...

Statensnaustet i Selje – landbase for Gamla lyd- og lysbøye

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Heilt nord i Sørpollen, ikkje langt frå Flatraket, står eit stort raudmåla og godt bardunert naust. Folk kallar det Statensnaustet. Det var Fyrvesenet...

Sara Cold Frimann - godhjarta presteenkje

Folk og samfunn
Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Sara Cold (1714-1800) vart fødd på Romedal i Hedmark, og vart etter kvart prestefrue i Selje. Etter 14 år i ekteskapet vart ho enkje. Trass den vanske...

Eksersisplassen på Nordfjordeid

Ekserserplass / Drill ground Historisk hending / Historical event
Publisert: 06.02.2024
Author: John Olav Vereide (1958 - )
Eksersisplassen på garden Osnes på Nordfjordeid var i bruk omtrent 300 år, frå ca. 1650 til 1976. Eid kommune inngjekk då makebyte med Forsvaret, som ...

Forlis på Stadhavet - snurpebåten "Brenning"

Ulukke / Accident
Publisert: 01.12.2008
Author: Hermund Kleppa
Om morgonen, torsdag 1. mars 1956, forliste sildesnurparen "Brenning" på Stadhavet. Båten høyrde heime i Røsvåg i Salten og var på veg heim etter at v...

Vasskverna i Nordpollen

Mølle / Mill
Publisert: 29.03.2009
Author: Hermund Kleppa
Laurdag 11. november 2006 var ein stor dag i Nordpollen i Selje. Den restaurerte vasskverna i Heggjedalene på gardsnummer 84, bruksnummer 1, Nordpoll,...

Minnesmerke over presten Niels Nielsen Dahl

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 17.01.2002
Author: Hermund Kleppa
På 1800-talet var det uvanleg å reisa minnesmerke over folk. I Sogn og Fjordane kjenner me berre til fem. Eitt av dei, over soknepresten Niels Nielsen...

Minnestein over Matias og Marie Orheim

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 13.01.2002
Author: Hermund Kleppa
Den blinde sjåaren brukte Arne Grimstad som tittel på minneskriftet om Matias Orheim som kom ut i 1964. Orheim vart blind i ung alder, men gav likevel...

Selja kloster og helgenanlegg

Tru og livssyn
Middelalder Kloster Arkitektur Historisk monument / Historical monument Historisk plass / Historical site Kyrkje / Church
Publisert: 30.05.2022
Author: Alf Tore Hommedal
Kloster- og helgenanlegget på øya Selja i Nordfjord var eit av dei viktige kyrkjelege monumentalanlegga og kyrkjesentera i norsk mellomalder – og utvi...

Minnestein over Anna Myklebust på Bryggja

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 18.07.2002
Author: Hermund Kleppa
Anna Myklebust (1868-1942) frå Bryggja la ned eit uvanleg stort arbeid i fråhaldsrørsla. Ho skipa barnelosje på Bryggja og reiste mange år som talar i...

Stigedalsvegen - ein veg i motvind

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Få vegprosjekt har møtt så mykje motstand som Stigedalsvegen. Då vegen fekk stortingsløyving i 1921, gjekk Fylkestinget mot løyvinga. Vegen kom likeve...

Snørydding på Strynefjellsvegen og tysk panikk

Samferdsle
Historisk hending / Historical event
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Det engelske åtaket på Måløy 3. juledag 1941 skapte full panikk i den tyske leiren og førte til at tyskarane ville opna Strynefjellet, slik at dei kun...

Heggjabygda kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas
Heggjabygda kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på nordsida av Hornindalsvatnet. Kyrkja med 200 sitjeplassar, vart vigsla 21. oktober 1936 av bisko...

Monument over falne nordfjordingar i verdskrigen 1939-1945

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På den gamle militærøvingsplassen på Nordfjordeid står monumentet "Mor Noreg". Det er laga av kunstnaren Dyre Vaa og reist til minne om dei nordfjordi...

Miljøgata i Stryn - trivelegare tettstader

Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I 1991 vart Stryn sentrum og fire andre tettstader i landet valde ut til å vera med i prøveprosjektet Miljøprioritert gjennomkøyring. Målet var å omsk...

Den trondhjemske postvei gjennom Stryn kommune

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Den trondhjemske postvei mellom Bergen og Trondheim vart postveg frå 1780-åra. I Stryn finn ein godt bevarte spor av vegen frå denne tid og restaurert...

Lundehella - milemerke for sjøfarande

Plass / Spot
Publisert: 07.07.1999
Author: Hans Rand
I eldre tid hadde sjøfarande milemerke langs med fjorden. Det kunne vera eit nes, eit tre, eller andre naturlege særmerke. Ei uvanleg stor helle nedme...

Kunstmålaren Rolv Lorentz Muri

Person / Person
Publisert: 18.09.2002
Author: Rolf Braadland
Rolv Lorentz Muri (1921-1992) sin kunst er best kjend i traktene kring Olden og Stryn, men han er mellom dei beste kunstnarane innafor den moderne kun...

Minnestein ved Leikanger kyrkje i Selje

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 09.08.2002
Author: Hermund Kleppa
På kyrkjegarden ved Leikanger kyrkje i Selje står ein minnestein til minne om bortkomne på havet og falne i krigen 1940-1945. Steinen vart fyrst reist...

Løken - frå skrivargard til kultursenter

Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Anders Gjerde
I bygda Naustdal i Eid kommune ligg garden Løken, på austsida av utløpet til elva Hjalma. Garden var i mellomalderen sete for ei stormannsætt, og vart...

Elektrisk kraft frå Kviefossen

Kraftstasjon / Power plant
Publisert: 07.07.1999
Author: Aud Hjelle
"Elektrisiteten går no sin sigersgong over heile den siviliserte verda. Sjølv spreidde og avsidesliggjande bygdelag søkjer å skaffe seg dette lettvint...

Steinkrossen mellom Midthjell og Lefdal

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
På ei avkøyrsle mellom Midthjell og Lefdal står ein steinkross som skil seg ut frå liknande krossar i fylket. Han er ser ikkje heilt ferdig ut, og det...

Eid kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Eid kyrkje er ei langkyrkje i tre som ligg i enden av Eidsgata på Nordfjordeid. Kyrkja, som har 750 sitjeplassar, vart vigsla 29. oktober 1849 av bisk...

Altertavla i Eid kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkjekunst / Church art Måleri / Painting
Publisert: 07.07.1999
Author: Sigurd Vengen Anders Gjerde
Sokneprest Schøning sette på slutten av 1880-talet fram ønske om ny altertavle i Eid kyrkje. Sidan 1849 hadde ein enkel forgylt trekross vore alterpry...

Kjølsdalen kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Kjølsdalen kyrkje er ei langkyrkje i tre. Kyrkja, som har 350 sitjeplassar, vart vigsla 13. september 1940 av biskop Andreas Fleischer. Kjølsdalen kyr...

Loen kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Loen kyrkje er ei åttekanta trekyrkje som står på eit høgdedrag ovanfor bygda Loen. Kyrkja, som har 190 sitjeplassar, vart vigsla 9. september 1838 av...

Olden gamle kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Olden gamle kyrkje er ei krosskyrkje i tre på staden Sjøatunet i bygda Olden i Stryn kommune. Kyrkja, som har 250 sitjepalssar vart bygd i 1759. Byggm...

Mannseidet - kongeveg og nasjonalt verneobjekt

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Dei gamle ferdselsvegane over Mannseidet og Dragseidet på Selje var sentrale i sambandet langs kysten, og har vore nytta for å sleppa å sigla det lune...

Gamle Strynefjellsvegen

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Gamle Strynefjellsvegen mellom Grotli og Viderseterkrysset går gjennom eit landskap med mange kulturminne, og ikkje minst er vegen eit eineståande kul...

Jøl bru i Stryn - vakker vegbyggjarkunst

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
I stigninga opp frå Hjelledalen på riksveg 15 over Strynefjellet ligg Jøl bru. Den gamle brua er bygd i 1883, og må seiast å stå som eit monument over...

Rideveg over Flofjellet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
På Flofjellet ligg det eit fint opparbeidd vegstykkje på 4,3 km på grensa mellom Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal fylke. Særmerkt for vegen er at h...

Vegen over Dragseidet i Selje

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Den gamle vegen mellom Drage og Leikanger i Selje er ein viktig del av samferdslehistoria i Sogn og Fjordane. Saman med Mannseidet var vegen mellom de...

Heilårsveg over Strynefjellet - ein langvarig og dramatisk kamp

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Etter kvart som samfunnsutviklinga skapte trong for betre og raskare vegsamband, vart kravet om vinteropen veg over Strynefjellet forsterka. Eit massi...

Kamp om vegmidlane i indre Nordfjord

Samferdsle
Strid / Strife
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Mot slutten av 1800-talet var det ein intens dragkamp mellom dei tre kommunane Stryn, Eid og Hornindal om vegmidlane. Eid ville ha veg til Stryn, Stry...

Byggjing av heilårsveg over Strynefjellet

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
17. oktober 1978 opna kong Olav heilårsvegen over Strynefjellet. Vegprosjektet var den gongen det største i Sogn og Fjordane nokon gong. I 1965 var ve...

Minnestein over fyrbøtar Johannes J. Sæten

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 04.06.2002
Author: Hermund Kleppa
Johannes Sæten frå Loen var fyrbøtar på fleire skip under verdskrigen 1939-1945. Tre av skipa vart torpederte. Våren 1946 - året etter frigjeringa - v...

Kongebesøket i Selje i 1733

Besøk / Visit
Publisert: 20.08.2009
Author: Hermund Kleppa
Anno 1733 den 9 August Reiste Hans Kongelige Majestet [og] Hendes Majestete Dronningen (…) Over dette Field Mandseidet. Denne informasjonen står under...

Singerheimen

Bolig / Residence
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Litt opp frå Olden sentrum ligg ein staseleg bygning. Dette er Singerheimen. Her budde det amerikanske ekteparet William og Anna Singer. Singer var ar...

Om "Fritjof Nansen" på Strynevatnet

Dampbåt / Steamer
Publisert: 04.05.2011
Author: Hermund Kleppa
Sogn og Fjordane har åtte store vatn der det har vore rutebåtferdsle. På Oppstrynsvatnet byrja dampbåten ”Fritjof Nansen” rutetrafikk i 1891. ”Nansen”...

Bødalssætra

Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Bødalssætra ligg like innunder Jostedalsbreen, opp og aust for garden Bødal i Loen. Bødalssætra vert i dag mykje nytta som utgangspunkt for turar på J...

Bondevener i Selje og i Sogn og Fjordane

Foretak / Association
Publisert: 09.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Bondevenrørsla var ei politisk folkerørsle i store deler av landet i 1860-70-åra. Søren Jaabæk grunnla den fyrste bondevenforeininga i 1865 og gav ut ...

Ei sjeldan grav - Fjokla Demjanova

Person / Person
Publisert: 10.02.2011
Author: Hermund Kleppa
”Noreg takkar deg Fjokla Demjanova, ærer deg og minnest deg ved å gje deg ein fredfull kvileplass i Noregs jord.” Med desse orda slutta tidlegare ordf...

Hans Kvernevik - fela og folkemusikken

Musikkinstrument / Musical Instrument Musikk / Music Person / Person
Publisert: 05.08.2010
Author: Hermund Kleppa Hans Mathias Kvernevik (1907 - 1989)
"Fjordenes Tidende" (Måløy) hadde i julenummeret 1984 ein artikkel med overskrifta "Fela og folkemusikken har gitt meg mykje". Stykket er skrive av Ha...

Nordpoll Samlingsheim

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 06.12.2010
Author: Hermund Kleppa
Selje kommune har tre bedehus, Nordstranda bedehus på Leikanger, Selje bedehus i Selje og Nordpoll Samlingsheim i Nordpoll. Samlingsheimen vart vigsla...

Selje bedehus

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 13.01.2011
Author: Hermund Kleppa
Selje kommune har tre bedehus: Nordstranda bedehus på Ytre Stadlandet, Nordpoll Samlingsheim i Nordpoll og Selje bedehus i hovudbygda. Hausten 1959 se...

Krigsgrav ved Selje kyrkje - Oluf Ingebrigtsen Aarsheim

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 03.04.2003
Author: Hermund Kleppa
Fredag 19. oktober 1945 var Selje kyrkje fullsett av bygdefolk og tilreisande. Det var gravferd for Oluf Ingebrigtsen Aarsheim. Han omkom i ei krigshe...

Krigsgrav på Stadlandet - Peder Sandvik

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 14.01.2004
Author: Hermund Kleppa
"Etter melding frå sjøforsvarets overkommando døydde han på sin post for fedrelandet." Det stod i dødsannonsa for Peder P. Sandvik 20. august 1945. Pe...

Krigsgrav på Stadlandet - Reidar Drage

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 14.01.2004
Author: Hermund Kleppa
Den 15. april 1946 tok det fyr i dekkslasta på ein motorbåt lasta med tysk ammunisjon på veg til ein dumpingsplass i Nordfjord. Folka hoppa i sjøen og...

Tunold-steinen i Selje

Monument / Monument
Publisert: 18.02.2004
Author: Hermund Kleppa
Kunstmålar Bernt Tunold, fødd i Selje 25. februar 1877, død i Bergen 23. januar 1946, vert rekna som ein av dei store kunstmålarane på Vestlandet. I...

Krigsgrav ved Selje kyrkje - Ole Dagfinn Eide

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 12.05.2005
Author: Hermund Kleppa
Både under og etter krigen skjedde dødsulukker ved at folk uforvarande utløyste miner. I Osmundvåg omkom den 18 år gamle Ole Dagfinn Eide den 18. juli...

Kystgeita i Selje

Folk og samfunn
Dyr / Animal
Publisert: 12.09.2006
Author: Ingrid Berger
Kystgeita er ein utryddingstrua geitestamme som det enno finst att nokre få flokkar av på Stadlandet i Selje kommune. I 2001 var det omlag 150 avlshod...

Krigsgrav i Selje - Romandus Stave

Person / Person Gravstein / Gravestone
Publisert: 09.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Grava til Romandus Stave er ei av tre krigsgraver på kyrkjegarden ved Leikanger kyrkje på Stadlandet. Romandus Stave segla i utanriksfart då verdskrig...

Krossen på Dragseidet

Monument / Monument
Publisert: 13.10.2006
Author: Hermund Kleppa
År 997 stemnde Olav Trygvason bøndene i fylka Romsdal, Sunnmøre, Fjordane og Sogn til ting på Dragseidet. Dei fekk valet mellom å la seg døypa eller å...

Nordstranda bedehus på Stadlandet

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 22.05.2005
Author: Laura Marie Fure
I 2003 kunne Nordstranda bedehus på Stadlandet feira hundreårsjubileum. Bedehuset har i alle år vore godt kjent og mykje brukt. I kyrkjebladet Kyrkjen...

Spor etter bedehuset Fredheim i Stryn

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 21.02.2013
Author: Hermund Kleppa
Den 28. desember 1952 døydde Marianna Bøe, fødd 1880. Ho budde i bedehuset Fredheim som stod i dagens Stryn sentrum. Huset blei rive nokre år seinare....

Malene Sandved – den fyrste styraren ved husmorskulen i Stryn

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Malene Sandved var den første styraren ved husmorskulen i Stryn. Ho var føregangskvinne for eit godt og sunt kosthald i heimen, og heldt mange frukt- ...

Nedstryn kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Nedstryn kyrkje er ei langkyrkje i tre på garden Kyrkjeeide i Stryn kommune. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla 6. november 1859 av prost W...

Bedehuset Betania i Stryn

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 20.02.2013
Author: Hermund Kleppa
«Det har vore eit nyttig hus for bygda». I 2003 gav lærar Anna Skrivervik, fødd 1925, ut sjølvbiografien Tilbakeblikk. Ho stoggar også ved bedehuset B...

Minnestein over stortingsmann Sigmund K. Aarnes

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Sigmund K. Aarnes frå Stryn var bonde og lensmann. Han vart tidleg med i politisk arbeid og hadde ei rekkje verv i kommunen og fylket, og han var stor...

Minnestein over Jon Fridtun

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jon Fridtun (1867-1914) frå Flogrenda i Stryn døydde berre 47 år gamal. Han var ein føregangsmann i målreisinga i Nordfjord, i den frilynde ungdomsrør...

Krigsgrav i England - Martin Flo, Stryn

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 09.02.2001
Author: Hermund Kleppa
På ein gravstad i Greenwich i London er eit felt for norske graver. Mange av gravene har same type gravstein; dei er alle krigsgraver frå verdskrigen ...

Kyrkjebåten Rols

Båt / Boat
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
I eit av Sølvberg-nausta på nordsida av fjorden i Stryn har ein staseleg båt plassen sin, kyrkjebåten "Rols", som i eldre tid vart nytta når folk reis...

Oppstryn kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Oppstryn kyrkje er ei langkyrkje i tre på garden Fosnes i Stryn kommune. Kyrkja, som har 300 sitjeplassar, vart vigsla 1. november 1863 av prost Wilhe...

Innvik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Innvik kyrkje er ei åttekanta kyrkje i tre som står i bygda Innvik i Stryn kommune. Kyrkja, som har 350 sitjeplassar, vart vigsla 28. juli 1824 av bis...

Othilie Tonning – pioner i Frelsesarmeen

Person / Person
Publisert: 04.08.2015
Author: Hermund Kleppa
«Othilie Tonning – den kjendte oberst i Frelsesarmeen er død, 65 aar gammel». Det var tittelen på ei kort notis i avisa Sogningen tysdag 10. februar 1...

Om raset på Raudi i Lodalen 1885

Skred / Avalanche
Publisert: 07.04.2011
Author: Hermund Kleppa
Våren 1885 raserte eit steinras frå Kvithammaren gardstunet på Raudi. Ei kvinne omkom. Som ved eit under berga dei ni andre i huslyden livet. Dei skad...

Nordfjord og Sunnmøre Billag

Billag / Bus company
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Skipinga av dei mange billaga rundt 1910-1920 kom på grunn av den aukande turiststraumen frå 1890-åra. Det var også turistnæringa som sto bak skipinga...

Den Trondhjemske postvei - frå Utvik til Sunnmøre

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Postruta mellom Faleide i Stryn og Hellesylt på Sunnmøre starta i 1786. I byrjinga følgde postførarane gamle trakk, men også her vart det bygd ein sam...

Olden kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Olden kyrkje er ei langkyrkje i tre som står på garden Brynestad i Stryn kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar, vart vigsla 19. desember 1934 av b...

Utvik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Utvik kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i bygda Utvik i Stryn kommune. Kyrkja, som har 350 sitjeplassar, vart vigsla 29. november 1840. Ho er byg...

Liatunet i Innvik

Museum / Museum
Publisert: 07.07.1999
Author: Dag Vanberg Cecilie Langø
"Liatunet - Gardsmuseum" - står det på treskiltet ved grinda inn til garden Li i Innvik. Gardstunet er blant dei eldste i Innvik med sju bygningar, al...

Minnestein over Rasmus og Lise Stauri

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 21.07.2008
Author: Hermund Kleppa
25. juni 1932 hadde Fjordabladet på Nordfjordeid denne vesle notisen: "Dødsfall. Folkehøgskulestyrar Rasmus Stauri paa Hundorp i Gudbrandsdalen døydde...

To minnesteinar om harde kår i dansketida

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 21.03.2011
Author: Hermund Kleppa
Ein av bilvegane mellom Nordfjord og Sunnmøre går frå Heggjabygda i Eid til Austefjord og Volda. Osdal er fyrste garden over fylkesgrensa. I gardstune...

Ljosheim kapell

Bedehus / Chapel
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Ljosheim kapell, bygd i mur og tre, står på garden Mykløy i Oldedalen i Stryn kommune. Det har 130 sitjeplassar, vart bygt i 1924 og vigsla til kyrkje...

Nordsida kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Nordsida kyrkje er ei arbeidskyrkje i betong som ligg på Roset på nordsida av Nordfjord i Stryn kommune. Kyrkja, som har 220 sitjeplassar, vart vigsla...

Hornindal kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 07.07.1999
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Hornindal kyrkje er ei langkyrkje i tre og er bygd på garden Kyrkhorne sin grunn. Kyrkja, som har 400 sitjeplassar, vart vigsla 30. november 1856 av p...

Minnestein over korporal Kolbjørn K. Bolstad

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 05.09.2001
Author: Hermund Kleppa
To frå Sogn og Fjordane fall under frigjeringa av Finnmark vinteren 1944/1945. Den eine var Oskar Dale frå Arnafjord i Vik, den andre Kolbjørn K. Bols...

Minnestein om folkeoppreist i Berlin

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 25.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Den 23. juli 1954 hadde avisa Fjordingen i Stryn bilete og omtale av ein minnestein i Vest-Tyskland. Folk i Vest-Berlin hadde reist steinen 17. juni 1...

Kvelvingsbruer i Hornindal

Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Siri Gausemel
Langs Riksveg 60 gjennom Hornindal vil ein passere fleire vakre kvelvingsbruer, som kan vere verd å legge merke til. Etter å ha kryssa møregrensa vil ...

100 års veghistorie: Faleide-Lote

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 11.07.2006
Author: Kristin Ese
I 2005 var det endeleg samanhengjande veg mellom Faleide og Lote. Ein gamal draum var oppfylt, og ein lang strid var over. Då var den siste vegbiten m...

Om Anna Nagelsaker – bibelkvinne og sjukesøster

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
«..det forekomer mig at en nørs [sjukesøster] gjør saa meget godt i Verden for andre menesker, baade til sjel og legeme som det er raad for nogen at g...

Minnesmerke over Johan A. Berge i Etnedalen

Folk og samfunn
Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Soldat Johan A. Berge frå Oppstryn fall i kampane mot tyske invasjonstyrkar i Valdres 24. april 1940. Han vart gravlagd ved Bruflat kyrkje. Forfattare...

Vegen over Utvikfjellet - eit stengsel for biltrafikken

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 26.05.2006
Author: Kristin Ese
Etter at det vart bygd hovudveg mellom Reed og Sandane i 1888, var det mindre spørsmål om det gamle hovudsambandet mellom Sunnfjord og Nordfjord over ...

Julehelsing på eit postkort

Postkort / Postcard
Publisert: 09.02.2011
Author: Hermund Kleppa
Fylkesarkivet har fleire personarkiv. Eitt av dei inneheld brev og kort etter Anna Navelsaker. Ho var fødd i Hornindal i 1882 og døydde i 1953. Det er...

Riksveg 15 - Hovudpulsåra gjennom Nordfjord

Samferdsle
Veg / Road
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Riksveg 15 er vegen som bind nordfjordingane saman, samstundes som han opnar Nordfjord for resten av verda. Han var bygd i ein periode der det var få ...

Perhustunet og Walhalla

Losji / Accommodation
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Like ved Stryneelva ligg det ein gammal staseleg bygning som i dag vert kalla Walhalla. Det namnet skriv seg frå midten av 1800-talet. Huset stod ferd...

Om «Stavangerfjord» på cruise i Sogn og Fjordane

Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 1925 byrja Den Norske Amerikalinje (NAL) med cruisefart. Etter ankomst Bergen i slutten av juli sette DS «Stavangerfjord» kursen nordover til...

Ferjefarten over Nordfjorden

Transport / Transport
Publisert: 02.07.2009
Author: Magnus Torvanger
Sommaren 1934 starta Fylkesbaatane ei bilferjerute på Sognefjorden mellom Lærdal og Vadheim med det ombygde dampskipet "Stavenes". Dette har i etterti...

Minnestein i Randabygda over bygdesoge-granskaren Jacob Aaland

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
Jacob Aaland (1865-1950) er ein av dei tre store bygdebok-klassikarane i Sogn og Fjordane. Dei to andre er Albert Joleik (Sunnfjord) og Jon Laberg (So...

Fallossteinen på garden Tunold

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Jon Tunold (1908-1996) brukar på Tunold, gnr. 34-1, skreiv i 1979 ein artikkel om det gamle tunet. Han fortel om ein brunn som aldri går tom, eit eldg...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Innvik prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 29.07.2014
Author: Snorre Dag Øverbø
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Minnestein over oberst Rasmus Hatledal

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Den 5. oktober 1991 vart det avduka ein minnestein over oberst Rasmus Hatledal ved ungdomshuset i Markane. Hatledal var generalstabssjef ved krigsutbr...

Kulturhuset Gamlebanken

Forsamlingshus / Assembly house
Publisert: 13.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Nordfjords Sparebank stod det med store bokstavar over inngangsdøra på huset i Eidsgata der det nå står Kulturhuset Gamlebanken. Huset vart teke i bru...

Krigsseglar frå Hennebygda - Kveldulf Henden

Museum, natur- og kulturvern
Person / Person
Publisert: 14.01.2008
Author: Hermund Kleppa
I juli 1942, byrja arbeidet på Fjell festning. Utgangspunktet var ei ordre frå Hitler i oktober 1941, der Fritz Todt, leiaren for Organisation Todt (O...

Meister-Jo, presten som vart halshoggen

Person / Person
Publisert: 25.03.2003
Author: Margrethe Henden Aaraas Anders Gjerde
Det finst gode og dårlege prestar. Han som var sokneprest i Innvik i åra 1597-1617, Jon Mogensen Skanke, vert omtala som den verste presten her i land...

Gjetarnamn i kleberstein

Monument / Monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Det går ei åre med spesielt mjuk stein gjennom fjella i Sør-Markane. Ho kjem att i Heggjabygda og går vidare til Sunnmøre. I området frå Langsethøgda ...

Bedehuset Betania i Kjølsdalen

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 24.05.2005
Author: Einar Berstad Hermund Kleppa
I 1992 blei Einar Berstad i Kjølsdalen tildelt Kongens Fortenestemedalje i sølv og medalje for lang og tru teneste. I 47 år hadde han reist som emissæ...

Randabygd kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 22.11.2002
Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde
Randabygd kyrkje er ei langkyrkje i tre som står like oppom kaien i Randabygda. Kyrkja, som har 240 sitjeplassar, vart vigsla 29. august 1916 av bisko...

Minnestein over lege Einar Djuvstein - omkom ved Irma-forliset 1944

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
Under andre verdskrigen vart hurtigruteskipet "Irma" og lastebåten "Henry" torpederte på Hustadvika av to norske torpedobåtar under norsk kommando. Ei...

Ljosheim - bedehus og kapell i Oldedalen

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 14.04.2011
Author: Oddvin Kvame
Oldedalen fekk bedehus i 1924 med namnet Ljosheim. I 1935 vart bedehuset vigsla til kyrkjeleg bruk og etter kvart nemnt som bedehuskapell. I 1984 gav ...

Nasjonal Samling på valturne i Sogn og Fjordane 1936

Folk og samfunn
Politikk / Politics
Publisert: 06.02.2024
Author: Hermund Kleppa
Den 3. juli 1936 melde Sogns Tidend at Nasjonal Samling (NS) hadde halde fleire møte i Oslo. Men det hadde ikkje berre gått fredeleg føre seg. «Politi...

Vassmiljøet på Ulvedal

Museum / Museum
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Nordsida Utviklingslag har i fleire år arbeidd med å gjenskapa kulturmiljøet langs elva Ulva i Ulvedal. I eldre tid var her ei sag, driven av overvass...

Vetestova på Ulvedal

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
På Ulvedal står ei gamal vetestove på sin opphavlege stad. Vetestovene og vetane høyrde til eit gamalt system for varsling i ufredstid. Ordet vete var...

Breng seter

Støl / Mountain farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Like ved Lovatnet ligg Breng seter. I gammal tid var dette eigen gard, men vart seinare seter for garden Sæten. Her var det tradisjonell stølsdrift fr...

Runestein på Barmen

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 11.10.2000
Author: Hermund Kleppa
På Barmen står ein runestein "sød i stranda". Runene er frå den eldre runerekkja med 24 teikn. Ein har tidfesta innskrifta til tida 400-450 e. Kr. Run...

Nausta på Sølvberg og Bergset

Sjøbu / Sea house
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Gardane Bergset og Sølvberg ligg høgt over fjorden. Men òg for slike gardar var fjorden viktig. Dei hadde naustveg nedover dei bratte bakkane mot fjor...

Kulissene i Bygdetun

Måleri / Painting
Publisert: 21.02.2001
Author: Gunnar Urtegaard
Då gamle Bygdetun vart opna på Bryggja i 1935, kunne folk også gleda seg over vakre kulisser måla av nordfjordkunstnaren Erling Solheim. Då nytt Bygde...

Gardfjøs på Mannset

Gardshus / Farm house
Publisert: 03.12.2000
Author: Hermund Kleppa
På Mannset i Remmedalen står murane etter ein gardfjøs. Det var Guttorm Mannset som sette opp fjøsen på Steinane, i skiljet mellom innmarka og utmarka...

Krigsgrav på Nordfjordeid - Olav M. Hjelle

Gravstein / Gravestone Person / Person
Publisert: 13.12.2002
Author: Hermund Kleppa
Olav Hjelle frå Nordfjordeid var ein av åtte soldatar frå Sogn og Fjordane som miste livet under felttoget i Valdres i slutten av april 1940. Han vart...

Kopi av Loen-krossen i Amerika

Monument / Monument
Publisert: 15.01.2003
Author: Hermund Kleppa
Den 24. juni 1956 vart det avduka ein kopi av steinkrossen i Loen ved Augsburg Seminary i St. Paul, Minnesota. Krossen var ei gåve frå Firda Ungdomsla...

Ervikpreika - hundreårlang tradisjon

Festival / Festival
Publisert: 19.11.2005
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2003 var mykje folk tilstades på Ervikpreika. Presten fortalde litt om tradisjonen kring denne årvisse preika på kyrkjegarden i Ervik. Han ha...

Prestesteinen - mellomalder-gravminne i Innvik

Historisk monument / Historical monument
Publisert: 21.02.2007
Author: Hermund Kleppa
I Innvik står det oppsett ein høg stein attmed hovudinngangen til kyrkja. Kva slags stein er det? Ein gamal bautastein? Nei, det passar ikkje med form...

Olavsbautaen på Kongshaugen

Monument / Monument
Publisert: 13.10.2006
Author: Hermund Kleppa
Kongshaugen heiter den runde haugen nokolunde midt på Dragseidet mellom Drage og Leikanger på Stadlandet. På haugen står Olavsbautaen, ein vel tre met...

Sogn og Fjordane fylke - dei trykte fylkestingsforhandlingane

Rapport / Report
Publisert: 15.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Fylkeskommunen og fylkestinget vart oppretta ved formannskapslovene av 1837. I mange år kom fylkestinget saman ein gong i året. Møtebok og sakstilfang...

Privat gravstad på Gravholmen i Holmøyane

Gravplass / Cementery
Publisert: 15.07.2008
Author: Hermund Kleppa
Den private gravstaden Landholmen eller Gravholmen i Holmøyane er ein av tre private gravstader i Sogn og Fjordane. Ola Marius H. Holmøy fekk kongeleg...

Tater, splint og fant

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Nordfjordingen og skodespelaren Alfred Maurstad spela i 1937 hovudrolla som tateren Fændrik i filmen «Fant». Filmen bygde på romanen (1928) med same n...

«Burmavegane» : Dei næraste Burmavegane ligg på Nordfjordeid og i Førde

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Vegen frå Mogrenda på Nordfjordeid til Leivdalen heiter offisielt Leivdalsvegen. Men på folkemunne brukar dei og eit anna namn: Burmavegen. Det er spe...

Stadnamn på Lote frå «eksistida» - og litt til

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Lote er ei grend som ligg på nordsida av Nordfjord. Ferjeleiet Lote-Anda ligg her, der E39 kryssar Nordfjorden. Fram til 1992 høyrde Lote til Gloppen ...

Stader der folk og krøtter går eller trakkar

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Slike stader vert ofte kalla Gota, Troda, Geila eller Teina, to av orda ofte i fleirtal: Gotene eller Geilane. Desse 4 grunnorda har svært mykje til f...

Elvenamn i Oldedalen

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
I Oldedalen renn det mange elvar ned dei bratte fjellsidene. Om sommaren gjer synet av desse fossande elvane stort inntrykk på turistane. Då har elvan...

«Katt» i stadnamn

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
«Katt» er eit mykje brukt ord i stadnamn. Men korleis har dette listige og smidige dyret kome inn i mange stadnamn? Det er nemleg ganske få forklaring...

Hoven – Sleipner's footprint?

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Fjellet Hoven i Loen har fått mykje merksemd dei siste åra. Årsaka er sjølvsagt utbygginga av gondolbana Loen Skylift, som skal ta folk frå fjorden op...

Stadnamna Breim og Breng

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Bygdenamnet Breim i Gloppen kommune og turistattraksjonen Breng i Lodalen er språkleg i svært nær slekt. Ein reknar med at begge namna har vore tidleg...

Fallossteinar og kultsteinar i Stryn

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Steinar finst det overalt i naturen, særleg der vi er omgitt av fjell og hamrar. I tusenvis av år har steinar ramla ned frå fjellsidene, til stor fare...

Kor gamle er gardsnamna våre? Ein kort studie kring gardsnamna i Stryn kommune

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Professor Jørn Sandnes skriv: «Kor gammal den norske garden er, kan vi ikkje seie visst. Gardane har vakse fram smått om senn til det vi kan kalle den...

Ullsheim, Ullaland og Ullevål

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Då det flotte fylkesanlegget for skiskyting og langrenn stod ferdig i Markane i Stryn i 1990-åra, fekk det namnet Ullsheim. Dette var resultatet av ei...

Då Hengesteingjølet vart til Henrikgjølet

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Mange av stadnamna våre har fått namnet sitt frå hendingar, at noko skjedde akkurat her. Det kunne vere ei hending frå det daglege arbeidet, men som o...

Loga, Bjørnalogen og Innlogane

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
«Log(e)» er eit interessant ord. I norrønt språk brukte dei både «logr m» og «laug f», det første ordet i tydinga «stilleståande eller rennande vatn, ...

Gald, Gadden, Galdane og Gold

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Frå mange av støylane i Indre Nordfjord får vi ei uvanleg fin utsikt over fjord og fjell. På Nordsida er det ei storarta utsikt innover fjorden frå Ga...

Hjellevongja og Gudvangen

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
På garden Hjelle i Oppstryn ligg ei stor og vid flate med dyrka mark med namnet Hjellevongja. Uttalen er /jellevångja/, med palatalisering av g-en. Ho...

Stolen, Preikestolen, Brurastolen og Svarvestolen

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Når namnet Preikestolen vert nemnt, tenkjer dei fleste på klippa Preikestolen i Lysefjorden i Rogaland. Den har blitt eit svært populært turistmål, kj...

Myljåbetnaven og Navdalen - dei nava før i tida og

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
I mars 2012 dukka ordet «å nave» opp i media. Det vart då brukt i tydinga «å drive dank på statens rekning, leve på trygd». Altså litt negativt. Det k...

«Det er min Sjæl en frydfuld Trang at gjæste Norges Dale»

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Dalar finst det overalt, det er ein av dei mest typiske naturformasjonane i det norske landskapet. «No ser eg atter slike fjell og dalar», song Aasmun...

Dakotabakkane, Gosen, Egypten og Sionsdalen ligg i Stryn! På ein gard i Luster kan du gå frå Jerusalem til Jeriko

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Det er faktisk ganske vanleg at stader som treng eit namn, får eit namn som har vore brukt før. Slike stadnamn vert kalla oppkallingsnamn, eit sekundæ...

Korte gardsnamn som endar på -e

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Mange gardsnamn vert i dag både skriftleg og munnleg brukte i ei «stivna» dativform, som er blitt namnet si hovudform i skrift. Dette viser at namna –...

Alden, Olden og Oldeide

Folk og samfunn
Plass / Spot Stadnamn
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
På kysten i Askvoll i Sunnfjord ligg eit kjent landemerke, Alden. Namnet vert brukt både om garden, øya og fjellet (481 moh.), men fjellnamnet kom før...

Den gamle kvelvingsbrua på Maurstad

Samferdsle
Bru / Bridge
Publisert: 07.07.1999
Author: Hermund Kleppa
Natt til 11. oktober 1984 ramla den over 100 år gamle kvelvingsbrua på Maurstad ned. Eit veghistorisk kulturminne var brått borte. Men hausten 2000 va...

Lotetunnelen - bygd med heimelaga borerigg

Samferdsle
Tunnel / Tunnel
Publisert: 07.07.1999
Author: Kristin Ese
Arbeidet med Lotetunnelen (2857 m) byrja i 1959, og var då den lengste planlagde vegtunnelen i Sogn og Fjordane. Utgangspunktet var handboring, men ar...

Skipstunnel gjennom Stad

Samferdsle
Tunnel / Tunnel
Publisert: 18.01.2011
Author: Hermund Kleppa
I åra 1990-2011 arbeidde mange med stort engasjemnet for å realisera ein gamal tanke om skipstunnell gjennom ”Statten”. Det kom etter kvart nærare 20 ...

Minnestein om utvandring på Hogrenning i Lodalen

Amerikareisa
Monument / Monument Utvandring / Emigration
Publisert: 31.10.2002
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2002 var det stort slektsstemne på garden Hogrenning i Lodalen. Det vart avduka ein stein reist til minne om fem menn og ei kvinne som utvand...

Høgdegarden Segestad

Busetnad, bygd, by
Gardsbruk / Farm
Publisert: 07.07.1999
Author: Gunnar Urtegaard
Garden Segestad ligg på ei fjellhylle lengst heime i Glomsdalen. Garden vart truleg teken i bruk noko før år 1000. I 1980-åra var garden til nedfalls,...

Samuline Seljeset - felespelar før pietismen

Folk og samfunn
Person / Person Kvinner og likestilling
Publisert: 06.02.2024
Author: Kvinnestemmer.net
Felespelar Samuline Seljeset (1804-1872) levde livet sitt i Hornindal og reiste rundt og spelte i bryllaup. Historiane skal ha det til at ho ofte kom ...

Grønlands apostel - ektepar frå Sogn og Fjordane med i 1721

Person / Person
Publisert: 26.04.2010
Author: Hermund Kleppa
Hans Egede - Grønlands apostel - reiste frå Bergen i 1721. Ekspedisjonen bestod av tre skip. Det eine hadde namnet "Haabet". Med i følgjet var to pers...

Segner og eventyr - Håmannesteinen i Hornindalsvatnet

Sagn / Legend
Publisert: 16.04.2013
Author: Hermund Kleppa
Det knyter seg ei segn til Håmannesteinen. Arge nordfjordingar sette ein dansk fut opp på steinen, midt på natta, og let «guten» greia seg sjølv. Stei...

Samferdsle på Hornindalsvatnet - D/S Dølen og M/B Honndølen

Dampbåt / Steamer
Publisert: 06.02.2024
Author: Annette Langedal Holme
"Dølen" ferda over Hornindalsvatnet frå 1880 til 1950, og i 1952 tok "Honndølen" over rutene. Båtane vart drifta av gamle Hornindal kommune frå 1909....

Båtstoppestaden Innvik og dampskipsekspeditør Olaf Bennæs

Bygd / Village
Publisert: 12.03.2013
Author: Hermund Kleppa
INDVIKEN stod det i mange år med store bokstavar på kaibygningen i Innvik. Huset vart bygt tidleg på 1900-talet, og var i bruk som dampskipsekspedisjo...

Busstur Nordfjord-Sogn-Nordfjord i 1939

Transport / Transport
Publisert: 19.03.2007
Author: Hermund Kleppa
Lodalen vart hardt ramma av ras i 1905 og 1936. Over hundre menneske miste livet og dei materielle skadene var enorme. Begge gongene miste Lodalen Dam...

Biletveverska Brita Lund

Person / Person
Publisert: 07.07.1999
Author: Solfrid Otterdal Lien
Biletveverska Brita Lund var fødd 24. juni 1886 på garden Lund på Grodås i Hornindal. Ho var den eldste av fem sysken. Foreldra var nyrydningsfolk. De...

Drukningsulukke på Nordfjorden i 1876

Ulukke / Accident
Publisert: 20.11.2008
Author: Hermund Kleppa
Søndag 29. oktober 1876 skjedde ei drukningsulukke i Nordfjord, midtfjords mellom Totland og Rugsund. Sju menneske omkom. Lokalhistorikaren Hans Eirik...

Båtvrak i Lodalen - "et bygdeminde"

Skipsvrak / Ship wreck
Publisert: 05.11.2002
Author: Hermund Kleppa
Det siste stykket av vegen inn langs Lovatnet går i bratt lende. Ved ei avkøyrsle er det sett opp to minneplater. På den eine står namna på dei omkomn...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Eid prestegjeld

Jubileum / Anniversary
Publisert: 11.06.2014
Author: Snorre Dag Øverbø
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Gravrøysene i Sølvbergstranda

Folk og samfunn
Stadnamn Plass / Spot
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
Den som tek turen vestover langs Nordfjorden ved Sølvbergsnausta, vil nær sjøen kunne finne restar av 3 gravrøyser. Det er visst litt usikkert kor gam...

Historia om Helje Bagge, fut og drapsmann

Folk og samfunn
Stadnamn Plass / Spot
Publisert: 06.02.2024
Author: Kristian Solvang
På garden Heggdal i Innvik i Stryn har det i tre hundre år butt ei ætt, Bagge-ætta. Det lever enno mange segner om denne ætta, som skal ha vore ei ade...

Bedehuset Betel i Hjelledalen

Tru og livssyn
Bedehus / Chapel
Publisert: 03.01.2008
Author: Hermund Kleppa
Hjelledalen strekkjer seg nordaustover frå Strynevatnet. Bedehuset ligg for seg sjølv på nordsida av vegen om lag 1 km frå austre enden av Hjelledaltu...

Lokale eventyr og segner - Solveigsæter-segna i Nordfjord

Sagn / Legend
Publisert: 21.02.2001
Author: Rigmor Navekvien (1935 - ) Hermund Kleppa
Fylkesgrenser og kommunegrenser har aldri vore stengsle og gjerde mellom folk. Til alle tider har folk hatt hopehav over grensene, - meir eller mindre...

Gardfjøs med bjørnesikring på Kleivane

Gardshus / Farm house
Publisert: 21.02.2001
Author: Rigmor Navekvien (1935 - ) Hermund Kleppa
Ein snau kilometer frå Totland (RV 15) på vegen opp til garden Fagerlia ligg Kleivane. I eldre tider hadde dei fleste brukarane på Totland gardfjøsar ...

Ervik kyrkje

Tru og livssyn
Kyrkje / Church
Publisert: 05.09.2002
Author: Torkjell Djupedal Sigurd Vengen Anders Gjerde
Ervik kyrkje er er ei langkyrkje i mur som ligg i Ervika, langt ute på Stadtlandet i Selje kommune. Kyrkja, som har 150 sitjeplassar, vart vigsla 14. ...

Minne om omkomne på Stadhavet

Folk og samfunn
Monument / Monument
Publisert: 04.08.2010
Author: Hermund Kleppa
Sommaren 2010 fekk fjellet Kjeringa ytst på Statlandet (Vestkapp) eit nytt landemerke: - ein vêrradar forma som ei kule plassert på eit oppmurt fundam...

Rom til minne om russiske krigsfangar

Folk og samfunn
Minne / Reminder
Publisert: 12.05.2005
Author: Hermund Kleppa
Etter krigen 1940-1945 vart det funne 21 lik ved krigsfangeleiren i Ervik i Selje. Dei vart fyrst gravlagde på kyrkjegarden i Ervik, men seinare flytt...

Minnestein om utvandring frå Stryn

Amerikareisa
Monument / Monument Utvandring / Emigration
Publisert: 10.12.2000
Author: Hermund Kleppa
25. juni 2000 var ein stor "utvandringsdag" på Fjelli. Fleire hundre menneske var tilstades. Det var urframføring av eit utvandringsspel ved Sølvbergn...