Søkeresultat

(-) lærdal

Tøm filter

Velg type innhold

Velg region

Velg kommune

Velg tema

Velg kategori

Velg tagg

Velg forfatter

Viser 132 av 132 resultater

Kongevegen over Filefjell

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kåre Hovland

I 1790-åra vart den eldgamle ridevegen over Filefjell erstatta med ein ny køyreveg for hest og vogn. Slike køyrevegar vart kalla kongevegar. Kongevege...

Stiftsstøtta på Filefjellet

Grensestein / Boundary stone

Publisert: 07.07.1999

Author: Gunnar Urtegaard

Vegen frå Bergen til Oslo over Lærdal og Filefjellet var gjennom mange hundre år den viktigaste vegen mellom Vestlandet og Austlandet. Fram til 1793 v...

Margaretastova på Filefjell

Losji / Accommodation

Publisert: 07.07.1999

Author: Kåre Hovland

Fjellstova frå 1300-talet ".. til Benyttelse for Reisende udenfor Bondestanden og ingenlunde til Brug for Bønder i nogen slags Maade"....

Fleskhellerbryggja

Kai / Quay

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

Fleskhellerbryggja ligg på eit nes ved Lærdalsfjorden eit stykke nedanfor husa på plassen Fleskheller, om lag to kilometer frå Lærdaløyri. I 1840-åra ...

Lussand-vegarbeid

Samferdsle

Publisert: 02.05.2016

Author: Nils Georg Brekke

Vegen langs nordsida av Hardangerfjorden – mellom Øystese og Eide i Granvin – vart bokstavleg tala bygd med handemakt. Anleggsarbeidet tok til i febru...

Hausberget

Landskap

Publisert: 02.05.2016

Author: Inge Aarseth

Dampprammen «Viken» - rutefart Bergen-Sogn 1869

Rederi / Shipping company

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

2. desember 1858 byrja reiarlaget Nordre Bergenhus Amts Dampskibe (frå 1919 Fylkesbaatane i Sogn og Fjordane) rutefart Bergen – Sogn. Etter kvart prøv...

St. Thomasklokkene på Filefjell

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

St. Thomasklokkkene på Filefjell er namnet på ein av våre mest kjende og kjære slåttar, og ofte blir den nemnd som perla blant lyarslåttane. Spelemenn...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Peder Hjermann

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I byrjinga av april 1814 samlast 112 folkevalde utsendingar til riksforsamling på Eidsvoll. Tre av dei representerte Nordre Bergenhus Amt og det er re...

Minnestein over utflyttar frå Fresvik til Voss

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 08.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Kring 1660 reiste Mads Torbjørnson Hov frå Fresvik til Voss. Han kom til garden Sæve ved giftarmål med enkja Torbjørg. Mads Sæve var lensmann i åra 16...

Rekvesøyane

Landskap

Publisert: 17.10.2018

Author: Jan Magne Cederstrøm Eli Anne Støfring Anna Elisabeth Mæland

Vifteforma avsetting ved Vangsvatnet. ...

Sedimentprøver i Vangsvatnet

Ver og klima

Publisert: 18.10.2018

Author: Håvar Mjøs Nilsson Ranveig Karoline Sjøholm Vetti Ane Netland Rolland

Gjennom de siste årene har fokuset på flom og ekstremvær stadig økt. Dette skyldes i stor grad høye kostnader for å dekke skader, men også fordi forsk...

Tusensvis av år med sedimenter i Vangsvatnet

Ver og klima

Publisert: 19.10.2018

Author: Heidi Øyarhamn Sunniva P. Due Svendsen Joseph Buckby

Bli med på et dypdykk i sedimentarkivet i Vangsvatnet der en kjerne på om lag fire meter ble hentet opp 3. oktober 2018. Denne gir oss et innblikk i t...

Vangsvatnet

Ver og klima

Publisert: 02.10.2018

Author: Aasheim, Sebastian H. Godø, Erlend H. Kvellestad, Nikolai H. Solheim, Vegard M.

Vangsvatnet er eit arkiv for fortidas flaumar. Vangskyrkja har inskripsjon frå flaumen i 1604....

Bolstad

Busetnad, bygd, by

Publisert: 19.05.2009

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

Tettstaden på Bolstadøyri fekk si form kring midten av 1800-talet, men her har det frå gammalt av vore ein møtestad; tingstad og handelsstad. Gjestgje...

Evanger

Busetnad, bygd, by

Publisert: 22.02.2013

Author: Nils Georg Brekke

Evanger (av gamalnorsk áivangr, «vang», «voll» der ein kan lata hestane få gå på beite) er staden der elva frå Vangsvatnet, Vossavassdraget, munnar ut...

Kvilekvål

Folk og samfunn

Publisert: 25.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker Aslak L.Hellev

Soga om Knute Nelson er som eit eventyr om Oskeladden. Frå tronge og vanskelege kår i heimlandet arbeidde han seg fram til å verta guvernør og senator...

Rekvemylna

Industri, energi og naturressursar

Publisert: 25.02.2013

Author: Nils Georg Brekke

Kjem du opp i tunet på Rekve, nokre kilometer frå Bulken, der vegen tek av til Giljarhus, møter du ikkje lenger «mylnaren», Knut Hernes, i den gamle b...

Finne

Busetnad, bygd, by

Publisert: 25.02.2013

Author: Nils Georg Brekke

Peter Bonde, som sat med Finne mot slutten av 1200-talet, hadde ein springande hjort i skjoldmerket sitt. Denne hjorten er grunnlaget for utforminga a...

Vangskyrkja

Tru og livssyn

Publisert: 25.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Hans Emil Lidé

Vangskyrkja er den største av mellomalderkyrkjene i Hordaland; ei av dei fire fjordungskyrkjene i fylket. Eit kongebrev frå 1271 syner at kyrkja var u...

Mølster

Busetnad, bygd, by

Publisert: 25.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Aslak T. Helleve

«Over den gamle Vossevangen ligger Mølster gamle ættegaard. Den ligger paa et høidedrag som en ættegaard skal ligge. Det er som tilfældet har villet g...

Fjose

Busetnad, bygd, by

Publisert: 19.05.2009

Author: Nils Georg Brekke Aslak T. Helleve

Garden Fjose ligg øvst i Tjukkebygda; ein av dei gode korngardane i solhallet her. Treskjeraren Styrk Fjose (1873–1937) var frå denne garden, som no v...

Vetane i Lærdal

Busetnad, bygd, by

Varde / Cairn

Publisert: 18.12.2001

Author: Oddkjell Bosheim

Signalsystemet med å tenna bål for å varsle ufred, har røter langt attende i historia. Skriftelege kjelder fortel at det var i bruk på 900-talet. Syst...

Seismisk kartlegging av Vangsvatnet

Landskap

Publisert: 22.11.2018

For 12000 år siden var Vangsvatnet en fjordarm dekket av is. Flere glasiale, marine og terrestriske prosesser har gjennom yngre dryas og holocen påvir...

I storm og snøføyk på Filefjellet

Fjell / Mountain

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Det første forsøket med å halda Filefjellsvegen vinteropen var i 1936, men det tok fleire år før dei fekk høveleg utstyr. Før krigen var det difor ber...

Voss, frå 2020 del av nye Voss herad

Publisert: 18.04.2012

Vossaveldi var i mellomalderen delt inn i åttungar. Vangen og Vassveri utgjorde ei skipreide, og dei nedre bygdene var ein av åttungane. På storgarden...

Granvin, frå 2020 del av nye Voss herad

Publisert: 18.04.2012

Granvin – sandsletta – er eit bygdelag som i mellomalderen hadde same storleik som dagens kommune. Her er gamle vin-gardar med god skog – Bilde, Taskj...

Storegraven

Tru og livssyn

Publisert: 19.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Hans Emil Lidén

Første gong kyrkja i Granvin er nemnd i kjeldene, er i 1306, men kyrkjestaden må vera langt eldre enn dette. Garden Storegraven ligg sentralt ved Gran...

Kongstun

Busetnad, bygd, by

Publisert: 19.02.2013

Author: Nils Georg Brekke

I mellomalderen var bøndene pålagde skyssplikt. Bispane hadde krav på 18 hestar når dei reiste ikring på visitasferder, og kongen kunne krevja friskys...

Øvre Folkedal

Busetnad, bygd, by

Publisert: 19.02.2013

Author: Nils Georg Brekke

Folkedal, som i dag ligg som ein liten «avstikkar» frå riksvegen, låg i mellomalderen sentralt i ein av dei viktigaste vegane mellom Hardanger og Voss...

Ringheim

Busetnad, bygd, by

Publisert: 26.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

Garden Ringheim ved Lundarvatnet er mellom dei største på Voss. Han er delt i åtte bruk og fire gardsnummer: Store-Ringheim, Indre Ringheim, Nedre Rin...

Staup

Næring og handverk

Publisert: 26.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Aslak T. Helleve

SMEDANE PÅ STAUPGarden Staup ligg på ei hylle i lendet ovanfor Løno. Frå E 16 kan ein skimta husa mellom tregreinene. Garden er veglaus, og det gamle ...

Tvinne

Busetnad, bygd, by

Publisert: 26.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

Etter innføringa av fast postgang i Noreg frå 1647 vart det utpeika postgardar der bonden hadde plikt å føra posten til neste postgard. Garden Tvinne ...

Oppheim

Busetnad, bygd, by

Publisert: 26.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Ole Didrik Lærum

I bakkehallet ovanfor Oppheim kyrkje ligg den gamle prestegarden på Oppheim. Ruslar du opp vegen frå kyrkja, kjem du opp i eit tun med spor etter mell...

Stalheim

Busetnad, bygd, by

Publisert: 26.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker Kaare Tønneberg

Stalheim ligg mellom Stalheimsfossen og Sivlefossen, i grend med gardane Sivle og Brekke. Den mest sannsynlege forklaringa på namnet er «garden ved St...

Stalheimskleiva

Samferdsle

Publisert: 26.02.2013

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

Frå dei eldste tider i norsk historie har ei av dei viktigaste ferdsleårene mellom det vestlege og det austlege Noreg gått over Bolstad – Voss – Stalh...

Skjervet - elvetjuveri

Landskap

Publisert: 14.08.2015

Author: Inge Aarseth

På slutten av den siste istida gjekk brestraumen ut Hardangerfjorden så strid at han tvinga smeltevatn frå Voss til å renna i motbakke mot Granvin. Br...

Seglberget

Dyreliv

Publisert: 14.08.2015

Author: Stein Byrkjeland

TAKSVALER I BERGVEGGER...

Granvinsvassdraget

Dyreliv

Publisert: 28.10.2004

Author: Stein Byrkjeland Randolf Knotten

Etter istida nådde Granvinsfjorden heilt opp under Skjervsfossen. Knapt tusen år seinare, som eit resultat av landhevinga, rista den inste delen av fj...

Joberget

Planteliv

Publisert: 14.08.2015

Author: Bjørn Moe

Blømande lind er ei av naturens velsigningar: Nektaren gir klar honning. Blomen er nytta i folkemedisinen. Av lindebasten laga ein sterkt lindetau. El...

Lussand -geologi

Berggrunn

Publisert: 14.08.2015

Author: Haakon Fossen

Hardangerfjorden kløyver Hordaland i to. Den etter måten rettlinja fjorden skjer seg liksom på skeive inn i landet. Ikkje som Sognefjorden og Nordfjor...

Uranes

Planteliv

Publisert: 14.08.2015

Author: Bjørn Moe

Ved Uranes, på grensa mot Kvam, ligg ein av dei mest storslåtte edellauvskogane i Hordaland. Grøderikdommen kjem av fyllitt og glimmerskifer i berggru...

Havås

Planteliv

Publisert: 14.08.2015

Author: Bjørn Moe

VERDSKJEND BOTANIKARJohan Havaas (1864–1956) budde på den vesle garden Havås, langt oppe i lia på sørvestsida av Granvinsvatnet. Han hadde berre folke...

Klovsteinstøtta - minnestein om vegbyggjing og kjempekast

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 13.11.2006

Author: Olav Handeland

Klovsteinstøtta står attmed vegen mellom Lærdalsøyri og Revsnes, om lag 3 km utover frå Erdal. Støtta vart oppsett då dei i 1960-åra bygde vegen ut ti...

Raundalen

Dyreliv

Publisert: 11.10.2004

Author: Stein Byrkjeland

For nokre tusen år sidan – då klimaet var varmare enn i dag – var det truleg mykje elg i Hordaland. Det fortel beinfunn frå steinalderbuplassar. I nya...

Mjølfjell

Berggrunn

Publisert: 11.08.2015

Author: Inge Aarseth Haakon Fossen

DAUDISLANDSKAP OG GIFTIG JORD VED MJØLFJELL...

Jordalen

Landskap

Publisert: 11.08.2015

Author: Inge Aarseth

Gjennom dei siste istidene vart delar av Vossevassdraget stolne og sende ned Nærøydalen til Nærøyfjorden. Før det store elvetjuveriet rann alle elvane...

Holo

Planteliv

Publisert: 23.01.2017

Author: Mary Losvik

I Kvassdalen var det aktiv stølsdrift med mjølking av kyr og geitehald nokre år inn i vårt tusenår, og slik hadde det vore i meir enn to hundre år. Så...

Vikafjellet

Dyreliv

Publisert: 11.08.2015

Author: Stein Byrkjeland

VILLREIN PÅ VIKAFJELLETI fjellområda mellom Voss/Vaksdal og Sognefjorden lever den største villreinstamma i Hordaland – utanfor Hardangervidda....

Myrkdalsdeltaet

Dyreliv

Publisert: 11.08.2015

Author: Stein Byrkjeland

Ved Myrkdalsdeltaet var det eit uvanleg variert fugleliv, heilt fram til 1987. Myrkdalsdeltaet skulle ha vore verna mot inngrep, og planane låg føre. ...

Ulvund

Planteliv

Publisert: 28.10.2004

Author: Mary Losvik

KULTURLANDSKAPET PÅ ULVUNDEin av dei eldste gardane i Myrkdalen, Ulvund, er utpeika som eitt av 14 område i Hordaland med særleg verdifullt kulturland...

Nordheim

Berggrunn

Publisert: 11.08.2015

Author: Haakon Fossen

«Og her hev desse utømande rikdomane og desse vonene for eit rikt arbeidsliv vidt ikring lege og sove i hundrad tusund år! Heilt til Vossebanen i 1883...

Lønaøyane

Dyreliv

Publisert: 11.08.2015

Author: Stein Byrkjeland

Strandaelvi er varig verna mot kraftutbygging. Lønaøyane – som er deltaet heilt nord i Lønavatnet – er ein del av dette vassdraget. I 1995 v...

Vossagran

Planteliv

Publisert: 11.08.2015

Author: Bjørn Moe Knut Nedkvitne Stein Byrkjeland

Korleis kom grana til Voss? Fekk frøa eller små granplanter til dømes hjelp av menneske for å koma heilskinna like hit? Det er det ingen som veit....

Vossavangen

Publisert: 11.08.2015

Author: Arve Tvede

VOSSAVATN FRÅ GRUNNENSå godt som alle innbyggjarane på Vossavangen får vatn i kranane frå dei store sand- og grusavsetjingane på Prestegardsmoen rett ...

Bømoen

Landskap

Publisert: 11.08.2015

Author: Inge Aarseth

BØMOEN – STØRSTE SANDUREN I HORDALAND...

Bordalsgjelet

Landskap

Publisert: 11.08.2015

Author: Inge Aarseth

Djupt nede mellom dei steinskura fyllittberga i Bordalsgjelet buldrar det kvervlande elvevatnet. I eit sylskarpt samarbeid med harde slipesteinar har ...

Rekvesøyane

Landskap

Publisert: 11.08.2015

Author: Bjørn Moe Stein Byrkjeland

Sediment som er avsette frå elva Dyrvo, har skapt det vifteforma deltaet Rekvesøyane. Marka lengst ut mot vatnet blir overfløymd i periodar,...

Vosso

Dyreliv

Publisert: 28.10.2004

Author: Stein Byrkjeland Geir H. Johnsen

Større laks enn i vossostamma skal visst ikkje finnast i heile, vide verda. Snittstorleiken varierer rett nok frå sesong til sesong, men i mange år ha...

Vossevassdraget

Landskap

Publisert: 12.08.2015

Author: Arve Tvede

Vosso er Hordalands hovudpulsåre, aldri har ho runne meir rikeleg enn i våre dagar, og ikkje noka elv på Vestlandet er så vassrik. Auken i vassmengden...

Vangsvatnet

Publisert: 12.08.2015

Author: Arve Tvede

150 ÅRS KAMP MOT FLAUMHadde naturen fått råda, er det rekna ut at ein såkalla hundreårsflaum ville auka vasstanden i Vangsvatnet til 7,4 meter over no...

Hamlagrø

Berggrunn

Publisert: 12.08.2015

Author: Haakon Fossen Bjørn Moe

Bergartane kan vera heilt avgjerande for kor mange planteartar som finst i eit område. I området kring Hamlagrø-vatnet kjem spennvidda spesielt tydel...

Teigdalen

Landskap

Publisert: 12.08.2015

Author: Inge Aarseth Nils Georg Brekke

Det er ikkje rart at det knyter seg fleire segner til ei så stor og uvanleg steinur som den vi finn ved Langeland, øvst i Teigdalen. Her skal folk ha ...

Fadnesskaret

Planteliv

Publisert: 12.08.2015

Author: Bjørn Moe

EDELLAUVSKOGEN I FADNESSKARET...

Borgund stavkyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 07.07.1999

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

På Borgund i Lærdal kommune står Borgund stavkyrkje. Kyrkja skal vera bygd kring 1150 og vert rekna som den best ivaretekne av alle stavkyrkjene i Nor...

Minnestein over falne på Borlaug

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Den 30. april 1940 sette ein tysk styrke seg fast ved Borlaug bru etter at ein norsk vaktstyrke hadde trekt seg tilbake tidlegare på dagen. Utan å vit...

Postvegen over Steinsåsen og Seltåsen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

"Den bortgløymde vegen" vart han kalla, ridevegen oppunder urane i Steinsåsen. I 1990-åra dukka han etter kvart opp att, etter år i historisk gløymsel...

Krigsminne - forsvar av vegen mot Austlandet

Samferdsle

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

Forsvar av vegen mot Fagernes og Gol var høgt prioritert av tyskarane. Om fienden skulle greie gå i land i Lærdal, måtte dei stoppast lenger oppe. Str...

Ungdomshuset Rimskjold på Vindhella

Forsamlingshus / Assembly house

Publisert: 10.12.2010

Author: Hermund Kleppa

Staden Vindhella er stoppestad for mange turistar. Her står eit hus med veghistorisk utstilling. Her er oppsett ein minnestein om første bilturisten i...

Brekkhus

Næring og handverk

Publisert: 16.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

BREKKHUS I TEIGDALEN - EIT HANDVERKARMILJØ...

Byrkjehaugen

Arkeologi

Publisert: 20.10.2015

Author: Svein Indrelid

På garden Bø, tett ved riksvegen mellom Bulken og Voss ligg Byrkjehaugen, ein av dei største gravhaugane på Vestlandet. Opphavleg har han vore nær 50 ...

Lydvo

Busetnad, bygd, by

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke

LYDVALOFTET...

Olavskrossen

Arkeologi

Publisert: 20.10.2015

Author: Svein Indrelid Johannes Gjerdåker

Fleischers Hotell

Busetnad, bygd, by

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Aslak T. Helleve

Ole Bull-akademiet

Språk og kunst

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Jostein Mæland

Sigbjørn Bernhoft Osa og Ole Bull-Akademiet...

Sverrestigen

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

I året 1177 var kong Sverre på veg austanfrå til Bergen, men på Voss vart han møtt av ein bondehær som tvinga han til å gjera vendereis. ...

Sledasteinen

Arkeologi

Publisert: 20.10.2015

Author: Svein Indrelid

DANSARANE PÅ SLEDASTEINEN...

Rekve

Språk og kunst

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Jostein Mæland

SPELEMENN FRÅ REKVE...

Gjernes

Næring og handverk

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Ole Didrik Lærum

MAGNUS DAGESTAD...

Mula

Arkeologi

Publisert: 20.10.2015

Author: Svein Indrelid Johannes Gjerdåker

MULA - EIN ØYDEGARD FRÅ MELLOMALDEREN...

Nesheim

Busetnad, bygd, by

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Aslak T. Helleve

NESHEIMSTUNET...

Myrkdalen

Språk og kunst

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

SJUR BYGD...

Gjøstein

Arkeologi

Publisert: 20.10.2015

Author: Svein Indrelid

Brekke

Språk og kunst

Publisert: 20.10.2015

Author: Nils Georg Brekke Johannes Gjerdåker

PER SIVLE...

Trå

Arkeologi

Publisert: 03.11.2015

Author: Svein Indrelid Sigrid H.H. Kaland

EI KVINNEGRAV FRÅ VIKINGTIDAI ei kvinnegrav på garden Trå vart det for mange år sidan funne restar av ei bronseause med runeinnskrifter. Gravgåvene so...

Kjerland

Språk og kunst

Publisert: 03.11.2015

Author: Nils Georg Brekke

KJERLAND, RØYNSTROND OG ROSEMÅLARANEPå gardane Kjerland og Røynstrond, aust for elva som renn ut i fjorden, finn vi fleire rosemålarar som høyrer til ...

Ystås

Busetnad, bygd, by

Publisert: 03.11.2015

Author: Nils Georg Brekke

REKKJETUNET PÅ YSTÅS...

Nedre Folkedal

Næring og handverk

Publisert: 03.11.2015

Author: Nils Georg Brekke

LJÅSMEDANE I FOLKEDALFolkedalsljåen hadde i mange år eit godt omdøme. Rett ovanfor riksvegen gjennom Folkedal ligg eit langt teglsteinshus, på innsida...

1905 - Lærdal kommune

Folk og samfunn

Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Oddvar Natvik

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Lærdal sjukehus

Sjukehus / Hospital

Publisert: 03.10.2002

Author: Anders Gjerde

Lærdal sjukehus kom i stand trass i stor motstand frå fylkespolitikarane. Sjukehuset vart skipa i 1902 etter initiativ frå distriktslækjaren i Lærdal....

Grunnlovsjubileum – 1814 i Lærdal prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 24.02.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Vindhella - eit stykke vegkunst i Lærdal

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kåre Hovland

"Han murede for meget og minerede for lidet", - er sagt om kaptein Finne, "nye" Vindhella-vegen sin store konstruktør. Veganlegget, bygt 1842-43, var ...

Minnesmerket over mannen som bygde Lærdal sjukehus

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I 1966 gjekk administrerande overlege Rolf I. Christophersen ved Lærdal sjukehus av for aldersgrensa. Christophersen døydde i 1982 og to år seinare va...

Den fyrste bilen gjennom Lærdal

Historisk hending / Historical event

Publisert: 07.07.1999

Author: Kåre Hovland

"Her passerte den første automobilturist i Norge, nederlenderen Beduin, på sin vei fra Kristiania til Lærdal i august 1901", lyder teksten på ein minn...

Kongevegen gjennom Galdane

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kåre Hovland

I den lange veghistoria i Lærdal står året 1793 som viktig. Då var den fyrste køyrevegen for hest og vogn ferdig over Filefjell og gjennom Lærdal. Sol...

Sverrestigen i Lærdal

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Kåre Hovland

Eit stykke middelalderveg mellom Husum og Borgund stavkyrkje. Ein veg for kongar i fred og ufred. No eit populært turistmål....

Grunnlovsjubileum 2014 – Bededagstalen i Lærdal

Publisert: 07.12.2013

Author: Hermund Kleppa

Året 1814 – eit merkeår i Noregssoga: Kielfreden, Frederik VI avstod Noreg til kongen av Sverige, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvst...

Krigsminne i Lærdal - forsvar av strandsona

Krigsplass / War site

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

Store tyske troppestyrkar var stasjonerte i Lærdal under krigen 1940-1945. Dei skulle hindre landgang av fiendtlege troppar og sikre vegen austover i ...

Fjøreknappen - cotula coronopifolia

Plante / Plant

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

På Grandane i Lærdal, like ved Norsk Villakssenter, veks planta fjøreknapp. Dette er den einaste vekststaden i Norge for denne planta. Den skal ha kom...

Hauge kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 03.09.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Hauge kyrkje er ei langkyrkje i tre som står i kommunesenteret Lærdalsøyri i Lærdal kommune. Kyrkja, som har 500 sitjeplassar, vart vigsla 6. mai 1869...

Per Sandnes - "Grevle-Per"

Musikk / Music Musikkverk / Musical work

Publisert: 06.02.2024

Author: Synnøve S. Bjørset

Per Sandnes (1858-1945) er ei sentral kjelde for folkemusikken i Lærdal, og ein av få hardingfelespelarar det er dokumentert musikk etter i dette områ...

Borgund kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 03.09.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Borgund kyrkje er ei langkyrkje i tre som står tett ved Borgund stavkyrkje på Borgund i Lærdal kommune. Kyrkja, som har 175 sitjeplassar, vart vigsla ...

Gamle bygningsmiljøer på Lærdalsøyri - arkiv

Bygd / Village

Publisert: 06.12.2010

Author: Hermund Kleppa

Lærdal har mange attraksjonar. Eitt av dei er Gamle Lærdalsøyri, eit særs godt bevart bygningsmiljø på ein typisk strandstad. I 1970 vart det oppretta...

Tønjum kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkje / Church

Publisert: 03.09.2002

Author: Margrethe Henden Aaraas Sigurd Vengen Anders Gjerde

Tønjum kyrkje er ei krosskyrkje i tre som står i grenda Tønjum i Lærdal kommune. Kyrkja, som har 175 sitjeplassar, vart vigsla 30. september 1832 av b...

Husmannsplassen Halabrekka

Gardsbruk / Farm

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

På vestsida av innløpet til Tynjadalen ligg husmannsplassen Halabrekka. Plassen høyrer til garden Øvrevoll i Lærdal kommune. Dei fyrste husmannsfolka ...

Telegraflina over Stødnaåsen

Telefonline / Telephone line

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

Telegraflina mellom Lærdal og Fodnes vart bygd i 1895. Lina gjekk til dels i vanskeleg terreng utan vegsamband og med høgdeskilnad på 1000 meter. Dett...

Den første brøytebilen på Hemsedalsfjellet

Lastebil / Lorry

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Før brøytebilen kom var høgfjellsovergangane stort sett stengde for bilkøyring om vinteren. Etter at bilrutene byrja å komma i Lærdalsområdet, vart de...

Stolpeskuret i Horndalen

Lagerhus / Storehouse

Publisert: 07.07.1999

Author: Harald Jarl Runde

I Horndalen på Aurlandsfjellet står Norges einaste stolpeskur att. Slike skur vart brukte av Telegrafverket til oppbevaring av stolpar og anna linjema...

Urvalmue - papaver radicatum subspecies relictum

Plante / Plant

Publisert: 14.01.2004

Author: Anders Gjerde

I rasmarka under fjellet Bleia i Lærdal kommune har urvalmuen sin eine av to vekststader i verda. Planta vart funnen fyrste gongen i 1936 av H.H.H. He...

Skipsvrak i molo ved Fodnes – tidlegare MS «Nesøy» - Fylkesbaatane i Sogn og Fjordane

Folk og samfunn

Skip / Ship

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«no [år 2000] er det fylt stein over gamle «Nesøy», som dermed enda sine dagar som ein del av ein molo». Dette er siste orda i kapitlet om MS «Nesøy» ...

Randi Blehr – kvinnesakskvinne og husflidsforkjempar

Folk og samfunn

Person / Person Kvinner og likestilling

Publisert: 06.02.2024

Author: Kvinnestemmer.net

Randi Marie Blehr, f. Nilsen, (1851-1928) var ein av dei store kvinnesakspionerane i Noreg. Ho arbeidde også for målsaka, husfliden, unionsoppløysinga...

Bautastein over Lærdalske lette infanteri-kompagni

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

På Øyramarki på Lærdalsøyri står ein 6 meter høg bautastein, reist i 1902 til minne om ei militæravdeling i ufredsåra 1807-1814. Øyramarki var ekserse...

Nårekista

Busetnad, bygd, by

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 10.12.2001

Author: Oddkjell Bosheim

Nårekista er namnet på ein stein som ser ut som ei kiste med lok. Han ligg i vegkanten ved den gamle postvegen frå 1600-talet. Kista er "opna" og botn...

Strid om tverrsambandet mellom indre Sogn og Sunnfjord

Strid / Strife

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

I 1950-åra var det ein heftig debatt om kvar tverrsambandet mellom indre Sogn og Sunnfjord skulle gå. Tre alternativ peika seg ut: veg langs Sognefjor...

Monumentet over falne på Bømoen

Monument / Monument

Publisert: 10.02.2001

Author: Hermund Kleppa

Etter mobiliseringa 9. april 1940 møtte innrullerte mannskap i Fjordane Regiment (IR 10) på Bømoen på Voss. Nær 5000 var med i kampane i Valdres. Flei...

Stalheimskleiva

Veg / Road

Publisert: 03.05.2007

Author: Åsmund Ohnstad

Stalheimskleiva er namnet på vegen i det bratte fjellpartiet inst i Nærøydalen opp til gardane Brekke og Stalheim. Vegen går bratt oppetter ein fjellr...

Bygda Frønningen

Busetnad, bygd, by

Bygd / Village

Publisert: 23.10.2007

Author: Trude Knutzen Knagenhjelm

Bygda Frønningen ligg mellom Revsnes og innløpet til Aurlandsfjorden, og høyrer til Lærdal kommune. Bygda grensar mot Kaupanger og Fresvik langs fjord...

Lærdal kommune

Kommunar

Kommune / Municipality

Publisert: 27.09.1999

Author: Anders Gjerde

STADER I KOMMUNEN >Lærdal kommune hadde 2178 innbyggjarar 1. januar 2002. Flatevidda er 1341 km². Lærdal prestegjeld er delt i dei tre sokna Borgun...

Fylkesbaatane – kvitt konkurrenten "Ørnen"

Samferdsle

Fylkesbaatane

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

DS «Ørnen», på prøvetur 24. mai 1894: «Speilglasruder» (…) «fortrinlig Ugsigt» (…) i «Salonen oppe under Dækket er i stort Antal anbragt forgyldte Ørn...

St. Tomaskyrkja på Filefjell

Kyrkje / Church

Publisert: 17.02.2001

Author: Anders Gjerde

Fram til 1808 stod det ei eldgammal stavkyrkje på Filefjell ved ferdselsvegen mellom Sogn og Valdres. Då vart St. Tomaskyrkja rivi etter kongeleg påbo...

Tomasskrinet fra Filefjell

Tru og livssyn

Publisert: 14.03.2025

Author: Justin Kroesen

Et relikvieskrin fra middelalder Dette vakre relikvieskrinet, som kom inn til museet i 1828, kom trolig fra stavkirken på Filefjell. Kirken stod ...

Ljøsndalen - meir enn ein støl

Dal / Valley

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

Ljøsndalen er nedslagsfeltet for elvane Storesokni og Vetlesokni som renn ut i Lærdalselvi ved Galdane. Frå Galdane går i dag den greiaste vegen inn i...

Jutlamannen

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 07.07.1999

Author: Oddkjell Bosheim

Jutlamannen er ein steinformasjon som står i fjellet rett opp for garden Hønjum på andre sida av dalen. Sett nedanfrå dalen, kan steinen ha ein mennes...

Landbruksskulen på Rikheim

Skule / School

Publisert: 06.02.2024

Author: Josef Benoni Ness Tveit

Rikheim landbrugsskole i Lærdal var eit kortliva prosjekt i inngangen til 1900-talet. Skulen vart lagt ned etter berre ti år, men greidde å krysse fra...

Lærdal

Publisert: 20.04.2020

STADER I KOMMUNEN >Lærdal kommune ligg på sørsida av Sognefjorden i området kring sidearmen Lærdalsfjorden og dalføret Lærdalen. Lærdal har eit svæ...

Lærdalstunnelen - verdas lengste vegtunnel

Samferdsle

Tunnel / Tunnel

Publisert: 07.07.1999

Author: Kristin Ese

Arbeidet med verdas lengste vegtunnel er det største einskildoppdraget som nokon sinne er gjort i Sogn og Fjordane. Heile anlegget kom på ein milliard...

Bedehusa på Lærdalsøyri

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 19.11.2006

Author: Hermund Kleppa

På Nedre Eggjo i Borgund står eit bustadhus som heilt opp til vår tid har vorte nemnt som bedehuset. Forklaringa er at det ein gong var eit bedehus, m...

Grunnlovsjubileum 2014 - Eidsvollsmenn Bergen-Lærdal i vengebåt

Jubileum / Anniversary

Publisert: 28.01.2011

Author: Hermund Kleppa

1814. Merkeår i Noreggsoga med mange avsnitt: Kielfreden, unionen med Danmark oppløyst, notabelmøtet på Eidsvoll, Riksforsamlinga på Eidsvoll, grunnlo...

Minnestein over kompanisjef og kompani, 1807-1814

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 20.07.2008

Author: Hermund Kleppa

I mars 1808 kom Noreg i krig med Sverige. Militære mannskap frå Vestlandet vart sende til grenseområda på Austlandet for å forsvara landet. Leirdalske...

Minnestein over redaktør Lorentz Nybø

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 03.06.2009

Author: Hermund Kleppa

Den 28. desember 1912 hadde Nordre Bergenhus Folkeblad ei lita notis der det stod: "Minnesmerke paa gravi til Lorentz Nybø. Voss maallag, Voss ungdoms...

Minnestein om ulukke på vegen Voss-Gudvangen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 10.02.2001

Author: Hermund Kleppa

Ein julidag i året 1896 for ein hesteskyss med 3 menneske utfor vegen og ned i Oppheimsvatnet. To amerikanske turistar drukna. Fjorten dagar seinare k...

Handels- og gjestgjevarstaden Lærdalsøyri

Næring og handverk

Bygd / Village

Publisert: 07.07.1999

Author: Anders Gjerde

I ein av dei innerste sidearmane til Sognefjorden ligg tettstaden Lærdalsøyri. Jektene som kom til Lærdal la til ved Løytnantsbryggja. Frå denne brygg...

Mer informasjon om

131