Søkeresultat

Tøm filter

Velg type innhold

Velg region

Velg kommune

Velg tema

Velg kategori

Velg tagg

Velg forfatter

Viser 200 av 206 resultater

Fortun bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 19.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Me har fleire døme på to generasjons-bedehus i fylket. Det gamle bedehuset måtta vika plassen for eit nytt. Føremålet var å få eit meir tenleg hus i h...

Olav den heilage - Skulptur frå Fresvik

Kyrkjekunst / Church art

Publisert: 28.01.2007

Author: Hermund Kleppa

Olav Haraldsson fall i slaget på Stiklestad 29. juli 1030. Eitt år seinare vart kongen gjort til helgen og seinare kjend som Olav den heilage. Etter k...

Torvhus i Turtagrø-området

Støl / Mountain farm

Publisert: 27.08.1999

Author: Hermund Kleppa

På fjellstølane i Turtagrø-området brukte dei torv som brensel når dei ysta. Fleire stader blei det sett opp eigne bygningar til turking og lagring. E...

Gamlevegen Mjølver - Bjørnstegane

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 07.07.1999

Author: Magda Bukve Hermund Kleppa

Frå Mjølvergrendi, bygda ved Breheimsenteret, gjekk det frå gammalt av ferdselsveg framover dalen på vestsida av elva - til stølen Bjørnstegane. Vegen...

Tre kunstverk av Skule Waksvik i Aurland

Monument / Monument

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Sogn og Fjordane har minst sju arbeid av bilethoggaren Skule Waksvik. Tre av dei er å sjå i Aurland kommune; tre dyreskulpturar; eit reinsdyr, ein bjø...

Dampprammen «Viken» - rutefart Bergen-Sogn 1869

Rederi / Shipping company

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

2. desember 1858 byrja reiarlaget Nordre Bergenhus Amts Dampskibe (frå 1919 Fylkesbaatane i Sogn og Fjordane) rutefart Bergen – Sogn. Etter kvart prøv...

Minnestein i Lærdal over soldat Kristian Kullerud

Folk og samfunn

Person / Person Gravstein / Gravestone

Publisert: 19.11.2001

Author: Hermund Kleppa

30. april 1940 vart fire norske soldatar drepne av tyske styrkar ved Borlaug bru. Dei vart gravlagde på kyrkjegarden ved Borgund kyrkje. Etter krigen ...

Om ei drukningsulukke i Lustrafjorden år 1875

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Laurdag 29. juli 1928 drukna 11 menneske i Luster. «En forfærdelig ulykke i Lusterfjorden» var overskrifta på nyhendeoppslaget til avisa «Sogningen» (...

Minnestein i Romsdal over jostedøler – Anders Vestad og Kari Vestad

Folk og samfunn

Minne / Reminder

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«I fjor sommar [1974] vart det sett opp ein minnestein på kyrkjegarden på Veøya i Romsdal. Det var etterkomarane av Anders og Kari Ormberg Vestad som ...

Minnestein i Solvorn om ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Til jubileumsåret for grunnlova i 1914 vart det reist vel tjue minnesmerke i Sogn og Fjordane. Halvparten er "bautasteinar" sette til minne om soldata...

Minnestein på Hafslo om soldatar i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I Luster kommune står to minnesteinar over soldatar som var med i grensetraktene mot Sverige i ufredsåra 1807-1814. Den eine står ved Hafslo kyrkje, d...

Far etter Bjørgvin-biskopar i Bisparøysi

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Frå Dale i Luster går ein gammal ferdselsveg opp Dalsdalen og over til Vigdal. Eit kort stykke før høgaste punktet, Storehaug, ligg Bisparøysi. Her er...

Minnestein over Eidsvoll-mannen Peder Hjermann

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I byrjinga av april 1814 samlast 112 folkevalde utsendingar til riksforsamling på Eidsvoll. Tre av dei representerte Nordre Bergenhus Amt og det er re...

Minnestein over soldat Hans Elvheim

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

10. april 1940 reiste 23 menn frå Fresvik til Bømoen på Voss for å vera med og forsvara landet mot den tyske okkupasjonsmakta. Hans Elvheim var ein av...

Kvernhuset på Nigardsgrandane

Mølle / Mill

Publisert: 08.01.2001

Author: Sigbjørg Sperle (1939 - ) Hermund Kleppa

Tett ved bilvegen til Nigardsbreen ligg eit meir enn hundre år gamalt kvernhus. Denne kverna var i bruk til kring 1950. I 1979 fòr kvernhuset i den st...

Gjetarhytta på Viva

Hytte / Cabin

Publisert: 09.01.2001

Author: Hermund Kleppa Sigbjørg Sperle (1939 - )

Tett ved bilvegen til Styggevatnet, der turistvegen til Sprongdalen tek av, ligg Vivahytta, ei steinbu oppsett for sauegjetarar fyrst på 1900-talet og...

Minnestein over Dannebrogsmann i Årdal

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 02.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Jølster har to Dannebrogsmenn, Nils Olsson Årdal og Per Kleppe. Dannebrogsmenn var soldatar som var med i "Svenskekrigen" 1807-1814 og som vart dekore...

Minnestein over Henrik Angell

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 02.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Framfor omsorgssenteret i Dale i Luster står ein ruvande minnestein over ein mann som vart vide kjend for stor innsats innan idrett og friluftsliv, fo...

Minnestein over gravlagde i Vangen kyrkje i Aurland

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I den katolske tida og lenge etter reformasjonen 1536, hende det at døde vart gravlagde under kyrkjegolvet. Vangen kyrkje i Aurland vart bygd på 1200-...

Minnestein over Andrias Bryn i Gudvangen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Tett attmed vegen i Gudvangen står ein minnestein over matros Andrias Bryn, fødd 1918. Han reiste til sjøs før krigsutbrotet i 1939 og miste livet i e...

Minnesmerke over fylkesmann Christensen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Sogn og Fjordane fylke har minnesmerke over to av fylkesmennene sine. Det eine står på grava til fylkesmann Hans Seip i Fjærland. Det andre står på je...

Minnestein over Absalon Pederssøn Beyer

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Den kjende bergens-humanisten Absalon Pederssøn Beyer var sogning av fødsel. Han vart fødd i Aurland i 1528, og kom til Bergen seks år gamal. På 1980-...

Minnestein over Hans Vigdal

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.06.2000

Author: Hermund Kleppa

Ved Dale kyrkje står det ein vel 4 meter høg stein på ei av gravene. På steinen er det hogge inn HANS VIGDAL 1855-1903. Emnet til steinen vart kila ut...

Slagskipet HMS «Rodney» i Vik 1932

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Utenlandske marinefartøier til Vest-Norge. (…) 40 000-tonneren «Rodney» vil anløpe Vik i Sogn 10. ti 15. juni, …». Det melde Bergens Tidende og fleir...

Om Aud den djuptenkte frå Aurland – landnàmskvinne på Island

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Aud the Deep-Minded (…) the most famous female settler of Iceland», står det å lesa i eitt av mange oppslag på Internett. Historikaren Anders Ohnstad...

Engelske soldatar - frå Årdal til Florø våren 1940

Busetnad, bygd, by

Besøk / Visit

Publisert: 04.01.2008

Author: Hermund Kleppa Bjarne Haugnes

Laurdag 11. mai 1940 gjekk to menn opp Moadalen frå Øvre Årdal for å møta ei gruppe engelske soldatar. Gruppa var på flukt frå Gudbrandsalen mot kyste...

Stein til minne om pasientar - på kyrkjegard i Luster

Folk og samfunn

Minne / Reminder

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

På kyrkjegarden i Dale i Luster står ein stein til minne om pasientar frå Luster sjukeheim som vart gravlagde på denne kyrkjegarden. Luster sjukeheim ...

Drikkestein i Dalsdalen

Plass / Spot

Publisert: 18.11.2008

Author: Hermund Kleppa

Dalsdalen går nordover frå Dale i Luster. I eldre tider var dalen spisskammeret til gardane nede ved sjøen. Her var gode slåttemarker og beite, og rik...

Bleiklindi i Nærøyfjorden - botanisk merkeleg kulturtre

Plante / Plant

Publisert: 02.02.2002

Author: Hermund Kleppa

Inst inne i Nærøyfjorden, eit kort stykke frå sjøen rett over fjorden frå Bakka, står Bleiklindi. Eit merkeleg tre som i 1910 vart freda ved kongeleg ...

Meistersmeden i Marifjøra - Erik Øvrebø

Busetnad, bygd, by

Publisert: 04.12.2007

Author: Hermund Kleppa

- Han var ein legende som folk hugsar enno. Det var Gudrun Vigdal sine ord hausten 2007 om smeden Erik Øvrebø. Han var fødd i 1873 på Øvrebø i Gaupne,...

Meiningar om vernehelgen på Veitastrondvegen

Samferdsle

Monument / Monument

Publisert: 26.09.2014

Author: Hermund Kleppa

St. Barbara - vernehelgen også for tunnellarbeidarar på Veitastrond...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Jostedal prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 16.02.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Luster prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 24.03.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Sogndal prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 24.03.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Aurland prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 10.04.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Fylkesbaatane – Stoppestaden Midtfjords

Rederi / Shipping company

Publisert: 28.05.2014

Author: Hermund Kleppa

«I don't believe it! People are just stepping from one boat to the other on the open sea!» (Spontant utbrot frå ei engelsk dame som sommaren 2010 fekk...

SS «St. Sunniva» - verdas første spesialbygde cruiseskip i Gudvangen

Besøk / Visit

Publisert: 14.09.2013

Author: Hermund Kleppa

Sommaren 1892 ankra SS «St. Sunniva» opp i Gudvangen. Skipet var det første i verda bygd som cruise-skip. På stader båten ikkje kunne leggja til kai, ...

Veghistorisk kulturminne ved Aurlandsfjorden

Samferdsle

Monument / Monument

Publisert: 17.10.2013

Author: Hermund Kleppa

På veg inn Aurlandsfjorden informerer ekspressbåten Bergen-Flåm passasjerane om fossefall, høgdegarden Stigen og, om bygda Undredal, kjend for geitost...

Fylkesbaatane – John Hærum, mannskap på same båt i førti år

Rederi / Shipping company

Publisert: 07.12.2013

Author: Hermund Kleppa

«..en sammenhengende tjenestetid av 40 år om bord i ett skip, (…) er vel det eneste som kan oppvises i Norges sjøfartshistorie ..» Det skreiv los Bend...

Grunnlovsjubileum 2014 – eit 1814-brev frå Bergen til Sogndal

Jubileum / Anniversary

Publisert: 14.01.2014

Author: Hermund Kleppa

Året 1814 – eit merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild...

Skålgroper i berg ved Kjerringamyri

Naturformasjon / Natural structure

Publisert: 31.10.2002

Author: Hermund Kleppa

På stølsvegen frå Eggjane mot Grindsdalen er der fleire gamle leivningar etter menneskeleg verksemd i utmarka; restar av stølshus og utmarksløer, ein ...

Sivlesteinen i Flåm

Monument / Monument

Publisert: 25.04.2002

Author: Hermund Kleppa

Det er reist fleire minnesteinar over diktaren Per Sivle, - på grava hans i Drammen, på Stalheim, på Voss og i Elverum. I Aurland står to minnesteinar...

Skogavarden - Noteringar og historie

Varde / Cairn

Publisert: 09.07.2008

Author: Hermund Kleppa

"Fin tur, 7 timar frå Marifjøra. Strålende ver, kafferast på høgste top." Det skreiv ein fjelltravar i ei lita notisbok sommaren 1935. Han var på Asbj...

Bjørnejakt i Sogn 1956

Jakt / Hunt

Publisert: 10.07.2008

Author: Hermund Kleppa

"Bjørnen skoten fredag. Det var ein stor og gamal hannbjørn." Dette var overskrifta på oppslaget i avisa Sogn og Fjordane 28. mai 1956. I fleire år ha...

Brevegen AS - til Nigardsbreen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 22.09.2009

Author: Hermund Kleppa

”Her har det vori lite gjort til denne tid, men vilkåri er her. Naturi er skiftande med brear og fjell, fossar og vatn og mildt og sterkt i fager same...

Minnestein på kyrkjestad i Aurland

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 02.03.2011

Author: Hermund Kleppa

Aurlandsvangen har ein gammal kyrkjestad oppe på Rygg. Kyrkjetufta og kyrkjegarden er framleis godt synleg. Olsokdagen 1956 vart det reist ein bautast...

Om Skotteferda 1612

Historisk hending / Historical event Musikkverk / Musical work

Publisert: 11.03.2011

Author: Hermund Kleppa

Onsdag 26. august 1612 stod Slaget ved Kringen i Gudbrandsdalen. Bønder ”fra Vaage, Lessøe og Lom” knuste eit skotsk ekspedisjonskorps av leigesoldata...

Grunnlovsjubileum 2014 - Eidsvollsmenn Bergen-Lærdal i vengebåt

Jubileum / Anniversary

Publisert: 28.01.2011

Author: Hermund Kleppa

1814. Merkeår i Noreggsoga med mange avsnitt: Kielfreden, unionen med Danmark oppløyst, notabelmøtet på Eidsvoll, Riksforsamlinga på Eidsvoll, grunnlo...

1905 - Leikanger kommune

Folk og samfunn

Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Hermund Kleppa

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Bruer over Leirdøla på Jostedalsvegen

Samferdsle

Bru / Bridge

Publisert: 14.01.2004

Author: Hermund Kleppa

Brusambandet over Leirdøla på Jostedalsvegen er eit særs interessant stykke veghistorie. Her er to bruer, - ei betongbjelkebru av nyare dato og ei stå...

Bruene ved Viva i Sprongdalen

Bru / Bridge

Publisert: 22.01.2004

Author: Hermund Kleppa

Ein gammal ferdselsveg frå Sogn og Fjordane til Gudbrandsdalen gjekk frå Jostedal over fjellpartiet Handspiki til Sotasæter og Skjåk. Ved kraftutbyggi...

Dei gamle stølsvegane til Stordalen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 22.01.2004

Author: Hermund Kleppa

Folk og fe har i uminnelege tider ferdast til og frå Jostedal i nord, - til Gudbrandsdalen over fjellpartiet Handspiki, og til Nordfjord over storbree...

Hytta på Bandet

Hytte / Cabin

Publisert: 28.01.2004

Author: Hermund Kleppa

Fyrste delen av ruta frå Turtagrø Hotell til Store Skagastølstind går søraustover opp Skardstølsbotn til Skagastølsbandet på ca. 1730 m o.h. Her ligg ...

Den gamle ferdselsvegen frå Ormbergstøl til Vigdal

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 17.02.2004

Author: Hermund Kleppa

Jostedal hadde i eldre tider to vegar til omverda sør i kommunen. Den eine gjekk ned dalføret til Gaupne. Den andre tok opp frå Ormbergstøl til Vigdal...

1905 - Amtmannen i Nordre Bergenhus amt - John Utheim

Folk og samfunn

Person / Person Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Hermund Kleppa

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

1905 - Aurland kommune

Folk og samfunn

Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 29.11.2004

Author: Hermund Kleppa

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Graver i Fortun - minne om ulukker i Jotunheimen

Folk og samfunn

Ulukke / Accident

Publisert: 19.04.2005

Author: Hermund Kleppa

Turtagrø har i uminnelege tider vore stoggestad for ferdafolk over Sognefjellet, og eit mangfald av spor vitnar om variert utmarksbruk, - stølsdrift, ...

Minnestein på grava til lensmann Jens Landmark

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 12.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Vinteren 1906 omkom lensmannen i Luster i ei køyreulukke på vegen mellom Nes og Dale. Han vart gravlagt på den gamle kyrkjegarden attmed Dale kyrkje. ...

Bedehusa på Lærdalsøyri

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 19.11.2006

Author: Hermund Kleppa

På Nedre Eggjo i Borgund står eit bustadhus som heilt opp til vår tid har vorte nemnt som bedehuset. Forklaringa er at det ein gong var eit bedehus, m...

Vetlekaien i Solvorn - eineståande dugnadsprosjekt

Kai / Quay

Publisert: 12.09.2006

Author: Torodd Joranger Hermund Kleppa

Det var stor festivitas i Solvorn då den restaurerte Vetlekaien vart opna laurdag 21. mai 2005. Nær 200 var tilstades. Ordføraren i Luster stod føre d...

Minnesmerke over falne på Bryne - Jon Lemvik

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 17.03.2006

Author: Hermund Kleppa Sigbjørn Reime

Hesten på sokkel ved Time rådhus på Bryne, er kommunen sitt minnesmerke over falne i andre verdskrigen. Ein av dei falne var innflyttar frå Årdal i So...

Stølen på Hompedalen

Støl / Mountain farm

Publisert: 16.03.2004

Author: Hermund Kleppa

På vestsida av Myklemyr skjer fleire trange gjel seg opp den stupbratte fjellsida. Eit gjel endar opp i den tronge og vanskeleg tilgjengelege Kvernada...

Gamlevegen over Haukåsen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 17.03.2004

Author: Hermund Kleppa

Ved det nedlagde småbruket Husøy kring 12 km oppe i Jostedalen, går det bru over det tronge Haukåsgjelet og veg opp til Vigdal. Jostedalsvegen held fr...

Gravminne frå mellomalderen – ved Fet kyrkje, Luster

Tru og livssyn

Publisert: 20.09.2005

Author: Hermund Kleppa

"Eit interessant gravminne frå mellomalderen, truleg frå 1200-talet, og eit verdfullt minne om Fet som gamal kyrkjestad og kyrkjegard." Det uttalte Ri...

Skulptur av Pål Bårdsson - prest i Undredal og erkebiskop

Monument / Monument

Publisert: 06.10.2005

Author: Hermund Kleppa

Mange kyrkjer har portrett av eigne prestar for fleire hundre år sidan. Ingen kjem opp mot kyrkja i Undredal. Undredølene kan skryta av å ha "bilete" ...

Utanlandsk krigsgrav i Flåm- estisk sjøkaptein

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 27.05.2005

Author: Hermund Kleppa

På kyrkjegarden i Flåm står ein minnestein på ei krigsgrav. Ein estisk sjøkaptein omkom under bombing 25. april 1940 og vart gravlagd dagen etter. Flå...

Minnestein om kvinnegraver på Skaim

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 08.12.2005

Author: Hermund Kleppa Svein Indrelid

På nordsida av kyrkja på Aurlandsvangen står ein stein knytta til eit førhistorisk gravfunn på garden Skaim. Steinen er oppsett i seinare tid, men det...

Minnestein over falne på Borlaug

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Den 30. april 1940 sette ein tysk styrke seg fast ved Borlaug bru etter at ein norsk vaktstyrke hadde trekt seg tilbake tidlegare på dagen. Utan å vit...

Ungdomshuset Rimskjold på Vindhella

Forsamlingshus / Assembly house

Publisert: 10.12.2010

Author: Hermund Kleppa

Staden Vindhella er stoppestad for mange turistar. Her står eit hus med veghistorisk utstilling. Her er oppsett ein minnestein om første bilturisten i...

Minnestein over Henrik Mohn Dahl og Mette Mohn Dahl

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 16.08.2001

Author: Hermund Kleppa

17. mai 1914. "Dagen var høgtidsam og gild i alle maatar. Veret var vakkert og nokolunde blankt. Ein høveleg vindpust som so vidt fekk flaggi til å br...

Kong Olav i Sogn og Fjordane - Kronprinsparet sitt besøk i 1933

Besøk / Visit

Publisert: 02.07.2008

Author: Hermund Kleppa

HM kong Olav V var konge i åra 1957-1991. Som kronprins var han på tre offisielle besøk i Sogn og Fjordane: 1) i 1906 som treåring på kroningsreisa ti...

Minneplate om misjonær Hans Schreuder på Kjørnes

Plakett / Plaque

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Misjonær Hans Schreuder - Zulufolkets apostel - vart fødd i Sogndal. I 1992 reiste misjonsfolket ein minnestein over han. Samstundes sette dei opp ei ...

"Verdens lengste kraftledningsspenn"

Kraftoverføring / Power transmission

Publisert: 07.06.2000

Author: Hermund Kleppa

Sognefjordspennet er namnet på fire høgspentkablar som kryssar Sognefjorden like aust for Hermansverk. I låg kveldssol er dei svære kabelbogane godt s...

100 år i Lunden – slektstreff på Slinde

Slekt / Family

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa Jon Lidal

Laurdag 22. mai 2010 var det slektstreff i Lunden på Slinde, så og seia på dagen 100 år etter at Kristi og John Lidal kom hit som nye eigarar. Slektst...

Slindebjørka

Plante / Plant

Publisert: 29.04.2002

Author: Hermund Kleppa

Den landskjende Slinde-bjørka gjekk over ende i ein hauststorm i 1874, men takka vere fleire målarar er ho framleis "i live". Thomas Fearnley sitt mål...

Minnestein i Fardal om soldatar i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Sogndal kommune har to minnesteinar over soldatar som var med i krigen mot Sverige i ufredsåra 1807-1814. Den eine står i Fardal på ein bergknaus nedm...

Fyrlykta på Nornes i Sogndalsfjorden

Samferdsle

Fyrlykt / Lighthouse

Publisert: 10.04.2013

Author: Hermund Kleppa

«Fyret på Nornes» er den folkelege nemninga på Kystverket sitt «Lyktehus på underbygning» som står på ytste pynten på Norneset i Sogndalsfjorden. Det ...

Gravminnet Engh i Sogndal

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

På kyrkjegarden ve Stedje kyrkje står ein høg gravstein med fire namn: Christian August Engh, Elisabeth Sommer Engh, Hilda Engh og Elisabeth Augusta E...

Altertavlemåleri frå 1911 i Norum kyrkje

Tru og livssyn

Kyrkjekunst / Church art Måleri / Painting

Publisert: 22.01.2009

Author: Hermund Kleppa

I 1910 vart det bestemt at Norum kyrkje skulle få ny altertavle. Eit stort innramma måleri med motivet "Jesus velsignar læresveinane før himmelfarten"...

Minnestein over lekpredikant - Anders O. Venes

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 24.06.2005

Author: Hermund Kleppa

På oppsida av Norum kyrkje står ein vel to meter høg minnestein over lekpredikanten Anders O. Venes. Misjonsvener i Noradn og på Veitastrondi reiste s...

Hårfagre-parken på kongsgarden Husabø i Leikanger

Monument / Monument Park / Park

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa Steinar Velle

Liten park til minne om stor konge – Harald Hårfagre som samla Noreg til eitt rike. Hårfagre-parken har adresse Strandavegen; eit kort stykke frå kaie...

Palnabjørka – spor etter freda tre

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Leikanger har mange store og særmerkte tre. Historikar Anders Ohnstad skreiv om eitt av dei i 1947, den vidgjetne Skrivareiki, eller berre Eiki. «Og h...

Klokkargarden - kyrkjelydshuset i Leikanger

Tru og livssyn

Bolig / Residence Skulehus / School building

Publisert: 05.02.2002

Author: Hermund Kleppa

Kyrkjelydshuset Klokkargarden i Leikanger står ved riksvegen rett opp frå kyrkja. Huset vart opphavleg bygd som kombinert bustad og skulehus. Då det p...

Minnestein over Ingvald Eggum

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Den 11. mars 1943 var Det Bergenske Dampskipsselskab (BDS) sitt skip D/S "Brant County" i konvoi med 59 andre på veg frå Amerika til England. Skipet b...

Kong Sverre-skulpturen på Leikanger

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Kong Sverre (ca. 1151-1202) og birkebeinarane hans var aldri på godfot med sogningane. Midtvinters 1183 drap sogndølene syslemennene hans og nekta sei...

Skrivareiki

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Skrivareiki er eit landemerke i Leikanger. Det ruvande treet står tett attmed riksvegen ved nedkøyringa til tinghusa, så tett attmed at eika i 1980 va...

Prestesteinen i Leikanger

Monument / Monument

Publisert: 07.06.2000

Author: Hermund Kleppa

Prestesteinen, med namnet på alle Leikangerprestane i perioden 1522-1975, står på ein liten parkeringsplass utanfor Leikanger kyrkje. Ein av dei, Erik...

På leit etter kunnskap om ei gardssag

Industri, energi og naturressursar

Gardsbruk / Farm

Publisert: 09.07.2008

Author: Hermund Kleppa

Den fråflytte garden Rud i Leikanger ligg ein halv times gange opp frå ferjestaden på Hella. Det vart aldri bygd veg for traktor og bil til Rud. Dei m...

Stein-kar og telefonstolpar i Grindsdalen

Telefonline / Telephone line

Publisert: 30.08.2002

Author: Hermund Kleppa Anders Gjerde

Grindsdalen i Leikanger går frå Sognefjorden nordover mot Rommedalen, ein dal som kjem opp frå Romøyri i Fjærlandsfjorden. Frå Rommedalen går eit dalf...

Ferjestaden Hella

Plass / Spot

Publisert: 03.02.2011

Author: Hermund Kleppa

Sommaren 1956 gjekk Olav Hellen for presten. Han rodde frå Hella til Dragsvik og gjekk derifrå ut til kyrkja. I oktober same året gjekk det ferje for ...

Minnestein om gardbrukarar i Eitorn

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 22.05.2001

Author: Hermund Kleppa

Ved Skorane i Eitorn står ein vel tre meter høg bautaliknande stein av etter måten ny dato. Den siste brukaren på garden sette han opp kring 1950. På ...

Syttandemaihaugen i Eitorn

Plass / Spot

Publisert: 02.02.2001

Author: Hermund Kleppa

Syttandemaihaugen på Eitorn er eit interessant kulturminne. Stadnamnet vitnar om ein bygdesamlingsstad på nasjonaldagen, svære grantre i ein sirkel be...

Minnestein over bondetalsmann på Gaularfjellet

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Åtte dagar før jul 1706 var to menn på veg over Gaularfjellet. Dei skulle til Kristiania og klaga over hardt skatte- og avgiftspress. Ved Skarvatnet k...

Gamlevegen på utsida av Tusvik-tunellen

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Det styggaste stykket på gamlevegen var gjennom Tusvikberget. Der vart vegen sprengd og mura opp, med rekkverk av jern. Vegen vart nytta heilt fram t...

Gamle båtfeste i Kvamsøysundet

Båtfeste / Mooring

Publisert: 28.09.1999

Author: Hermund Kleppa

Langs kysten og inne i fjordane finst det eit eige slag gamle båtfeste. Me finn dei der det frå naturen si side låg godt til rette for mindre seglfart...

Krigsgrav i Årdal i Jølster - Ragnvald S. Heggheim

Person / Person Gravstein / Gravestone

Publisert: 30.12.2005

Author: Hermund Kleppa

Ragnvald S. Heggheim frå Jølster vart drepen då allierte fly bomba Laksvåg 4. oktober 1944. Han var garveriarbeidar på Kleivedals lærfabrikk som vart ...

Krigsgrav på Leikanger - kaptein Thorvald Johannessen

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Den 25. april 1940 var D/S "Kommandøren" på veg inn Sognefjorden med kring 100 mobiliserte som blei sette på land på Leikanger. Straks etter, medan bå...

Olav den heilage - Olavs-kjelde på Røysa

Sagn / Legend

Publisert: 07.05.2009

Author: Hermund Kleppa

Kong Olav Haraldsson fall i slaget på Stiklestad 29. juli 1030. Eitt år seinare vart kongen gjort til helgen og vart seinare kjend som Olav den heilag...

Uteløe på Mollandsmarki

Gardshus / Farm house

Publisert: 26.09.2005

Author: Hermund Kleppa

"Den gamle utslåttløa står i dag til nedfalls bort i marka, avleggs og bortgløymd av vår siviliserte tid, står der som ei falleferdig monument over kv...

Minnestein over fylkesmann Hans Seip

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 20.07.2001

Author: Hermund Kleppa

Hans Seip (1881-1945) var fylkesmann i Sogn og Fjordane frå 1929 til han vart avsett av NS-regimet sommaren 1941. Han flytte då til Fjærland. På nyåre...

Minne- og merkesteinar - etter skreder i Vetlefjorden

Skred / Avalanche

Publisert: 14.11.2005

Author: Hermund Kleppa

Garden Eiki ligg på austsida, heilt nede ved sjøen i Vetlefjorden. Husa på to bruk ligg på kvar si side av store avsetningar etter skreder frå Eikjada...

Om Sogn og Fjordane sin fylkesstein - eklogitt

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Sogn og Fjordane fylke har fire kjennemerke henta frå naturen: fjord (stilisert i våpen og flagg), revebjølle (fylkesblom), eine (fylkestre) og – EKLO...

Takk og helsing til vegsjef Alf Torp

Samferdsle

Person / Person

Publisert: 21.08.2009

Author: Hermund Kleppa

Alf Torp var vegsjef i Sogn og Fjordane i åra 1937-1956. Då han slutta, vart det laga til ei vakker takke-helsing: - ei mappe med helsingsord, undersk...

Minnestein over Dannebrogsmann Hans Lem

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 27.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Ved Årdal kyrkje på Tangen står det fleire minnesteinar. Lem-steinen vart reist i 1903 til minne om ein namngjeten årdøl frå krigen mot Sverige i åra ...

Minnestøtte over Torvald Lægreid

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Sjømannen Torvald Lægreid frå Årdalstangen omkom i krigsforlis under andre verdskrigen. I 1948 reiste bygdefolket ei minnestøtte over han. Ho står ved...

Fylkesbaatane – prolog til dampskipsbryggja i Seimsdalen

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Boka Dampen og kaia (1998) omtalar fire fire båtstoppestader i Årdalsfjorden: Årdalstangen lengst inne i fjorden, Naddvik (Vikadalen) på sørsida, Ofre...

Minnestein over årdøler i ufredsåra 1807-1814

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

På ein grøn flekk like ved porten inn til Årdal kyrkje står ein høg bautastein. Innskrifta fortel at steinen vart reist i 1914 til minne om dei årdøle...

Minnesmerke over russiske krigsfangar

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Tretten russiske krigsfangar miste livet i Årdal under 2. verdskrigen. Dei vart gravlagde på krykjegarden ved Årdal kyrkje. I 1951 reiste bygdefolket ...

Dagfinnsteinen ved Årdal kyrkje

Busetnad, bygd, by

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 07.01.2002

Author: Hermund Kleppa

Ved Årdal kyrkje på Årdalstangen står fire minnesteinar. Dagfinnsteinen er nær 700 år gamal. Han står oppreist på høgre sida av kyrkjegardsporten, tet...

Vårstølen under Vettisfossen

Busetnad, bygd, by

Støl / Mountain farm

Publisert: 07.01.2004

Author: Bjarne Havro Hermund Kleppa

Vetti har hatt to fjellstølar, Fleksnosdalen/Fleskedalen og Vettismorki. Garden hadde òg ein vårstøl, ''oppunde fossen''. Sommaren 2003 var Morkagjeng...

Minnesmerke over prestedottera Inga Houge i Vik

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Arne Inge Sæbø Hermund Kleppa

På kyrkjegarden ved Hopperstad stavkyrkje står det eit rikt ornert smijerns-gravminne på grava til prestedottera Inga Houge som døydde berre 16 år gam...

Minnestein over romanifolk (taterar) i Vik

Folk og samfunn

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Heidra dei reisande» står som overskrift i Sogn Avis på oppslag om avduking av ein minnestein på Vikøyri, laurdag 20. august 2016. «dei reisande» ell...

Minnestein over Peter Andreas Blix

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 03.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Arkitekt og ingeniør Peter Andreas Blix (1831-1901) berga i 1880-åra Hove steinkyrkje og Hopperstad stavkyrkje frå å bli nedrivne. Blix var ein av pio...

Gamalost-bautaen i Vik

Monument / Monument

Publisert: 28.06.2001

Author: Hermund Kleppa

Folk som kjem køyrande ned frå Vikafjellet mot Vik, treffer øvst i bygda på eit skilt som ynskjer velkomen til, "-heimstaden til det einaste gamalost-...

Storm på Sognefjorden i 1909

Folk og samfunn

Ulukke / Accident

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Dramatisk oppslag i avisa 1ste Mai, fredag 24. desember 1909, med kjelde «Bergen igaarkveld: «OMKOMMEN KOMMUNELÆGE? (…) Kommunelæge Adolf Heiberg, Lei...

Minnestein på krigsgrav ved Arnafjord kyrkje - Oskar Ingolf Dale

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 30.03.2005

Author: Hermund Kleppa

Oskar Ingolf Dale fall under krigsteneste i Finnmark 31. januar 1945. Han vart førd heim til Arnafjord og gravlagd med stor deltaking 11. august same ...

Årstal i stein i Tundalen

Monument / Monument

Publisert: 03.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Somme minnesteinar kan "stå" langt utanom allfarveg, og dei kan vera så anoyme, at ein må vita særskilt om dei. Som oftast er slike minnesmerke knytta...

Minnestein over dannebrogsmann Anders Ølmheim Flete

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 28.05.2002

Author: Hermund Kleppa

Anders Ølmheim frå Sogndal prestegjeld var med i krigen mot Sverige i 1808. I trefninga ved Berby i Østfold 12. september, viste han slikt "Mod og Con...

Feios bedehus

Tru og livssyn

Bedehus / Chapel

Publisert: 10.11.2008

Author: Hermund Kleppa

"Altfor mange bedehus står tomme på Vestlandet." Det var biskopen i Bjørgvin, Ole D. Hagesæter som sa frå om dette i nyttårsforedraget sitt 2007. Trul...

To drukningsulukker - Fresvik

Ulukke / Accident

Publisert: 22.01.2009

Author: Hermund Kleppa

Den har været Dødens Gjæst / den har seilt paa en Torden / Den er døbt i Rædsler vorden. Det er Henrik Wergeland som byrjar det vidgjetne diktet sitt ...

Minnestein over Ingvald Vangsnes

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

To menn frå Balestrand kommune mista livet i kamp mot dei tyske invasjonsstyrkane våren 1945. Den eine var Ingvald Vangsnes frå Vangsnes, den andre Ge...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Lærdal prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 24.02.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Minnesmerket over mannen som bygde Lærdal sjukehus

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I 1966 gjekk administrerande overlege Rolf I. Christophersen ved Lærdal sjukehus av for aldersgrensa. Christophersen døydde i 1982 og to år seinare va...

Grunnlovsjubileum 2014 – Bededagstalen i Lærdal

Publisert: 07.12.2013

Author: Hermund Kleppa

Året 1814 – eit merkeår i Noregssoga: Kielfreden, Frederik VI avstod Noreg til kongen av Sverige, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvst...

Gamle bygningsmiljøer på Lærdalsøyri - arkiv

Bygd / Village

Publisert: 06.12.2010

Author: Hermund Kleppa

Lærdal har mange attraksjonar. Eitt av dei er Gamle Lærdalsøyri, eit særs godt bevart bygningsmiljø på ein typisk strandstad. I 1970 vart det oppretta...

Skipsvrak i molo ved Fodnes – tidlegare MS «Nesøy» - Fylkesbaatane i Sogn og Fjordane

Folk og samfunn

Skip / Ship

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«no [år 2000] er det fylt stein over gamle «Nesøy», som dermed enda sine dagar som ein del av ein molo». Dette er siste orda i kapitlet om MS «Nesøy» ...

HM Kong Haakon VII og Skogselskapet i Sogn og Fjordane 1936

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Kongen på tur innover Sogn i dag. Med skogselskapets representanter». Det var Høyanger Avis si overskrift på oppslag i avisa 27. mai 1936. Fylkesbaat...

Bautastein over Lærdalske lette infanteri-kompagni

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

På Øyramarki på Lærdalsøyri står ein 6 meter høg bautastein, reist i 1902 til minne om ei militæravdeling i ufredsåra 1807-1814. Øyramarki var ekserse...

Kunstverk i tre ved ved Sogn Fjordmuseum, Kaupanger

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«Skulpturen skal egge fantasien – enhver skal finne sin båt, og glede seg ved linjenes spill mot den dramatiske bakgrunnen. Hvor finne man vakrere kul...

Minnestein over Hans Schreuder - Zulufolkets apostel

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Det Norske Misjonsselskap vart skipa i 1842. To år seinare sende selskapet ut den fyrste misjonæren sin, Hans Paludan Smith Schreuder. Han var fødd i ...

Minnestein over Anna Cathrine Schreuder

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Minnesteinen på grava til Anna Cathrine Schreuder, mor til misjonær Hans Schreuder, står ved Stedje kyrkje. Ideen til å få sett opp denne minnesteinen...

Minnesteinen på Lægreidplassen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Sogndal kommune har tre minnesteinar over soldatar som var på grensevakt og stridde for fedrelandet i ufredsåra 1807-1814; - i Fardal, på kyrkjegarden...

Minnestein ved Stedje kyrkje - Nils Loftesnes

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

I ufredsåra 1807-1814 var soldatar frå Vestlandet fleire gonger austover på grensevakt. Nils Loftesnes var ein av dei. Han var også utsending til Eids...

Kraftstasjonen i Hagane – teknisk kulturminne

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Frå Henjabrua, på vegen til Kleppa, er det råd å sjå kraftstasjonen til tidlegare Leikanger kommunale elektrisitetsverk. Sommaren 1930 arbeidde folk p...

Fyrlykta på Nokkaneset

Samferdsle

Fyrlykt / Lighthouse

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

«To ganger i året kom fyrbåten med tønner med fyrolje. Desse blei oppbevarte nede i 1. etasje. Ca kvar 14 dag var vi nede. Tappa olje over på ei stålk...

Minnestein om vegbygging i Henjadalen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

På ei lita flate knapt 10 meter frå vegen inne i Henjadalen, står det ein uvanleg minnestein. Det var Norsk Arbeidstjeneste (AT) som reiste han i 1944...

Lakshøl Sølvgrube

Gruve / Mine

Publisert: 22.06.2005

Author: Hermund Kleppa

"Meget lovende" står å lesa i ei bergensavis 4. august 1885 om sølvfunn på garden Gjerde i Leikanger. Det hadde vore forsøksdrift og dei hadde sendt i...

Løypestreng i Fatla – med jording

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

År 2015: «Siden kabelen ruster og treverket råtner vekk, vil også løypestrengene være forsvunnet som kulturminne om en del år.» (Wikipedia). Leikanger...

Grunnlovsjubileum – 1814 i Leikanger prestegjeld

Jubileum / Anniversary

Publisert: 24.01.2014

Author: Hermund Kleppa

1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag ...

Fylkesmannsgarden på Nybø

Bolig / Residence

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Fylkesmannsgarden på Nybø er ein av tre eldre embetsmannsgardar i Leikanger. Kommunen overtok Fylkesmannsgarden i 1974. Eigedommen omfattar sju bygnin...

Sorenskrivargarden i Leikanger

Busetnad, bygd, by

Bolig / Residence

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Leikanger har fleire eldre bygningar knytta til offentleg styre og stell. Bygningane ligg på rekkje og rad langs strondi, rekna frå Hanahaug og innove...

Minneplate på lerketre på Hermansverk

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Tre lever ikkje i det uendelege, heller ikkje dei som har fått minneplate eller fredningsskilt festa på stammen. Av ulike grunnar kjem alle tre før el...

1905 - Fråsegn frå vegplannemnd i fylket

Folk og samfunn

Politikk / Politics Unionsoppløysing / Union resolution

Publisert: 30.12.2004

Author: Hermund Kleppa

I 1905 vart Norge eit heilt fritt og sjølvstendig land. Unionen med Sverige vart oppløyst ved Stortinget sitt vedtak 7. juni. Denne artikkelen handlar...

Vegen til Leikanger sjukeheim

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 21.06.2005

Author: Hermund Kleppa

I januar 2004 flytte pasientar og pleiarar inn i den nye Leikanger sjukeheim. Godt og vel eit år tidlegare var ein ny veg opp til sjukeheimen ferdig. ...

Bautasteinen på Nybø

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Leikanger har tre bautasteinar frå førhistorisk tid. Dei står langs sjøen på gardane Hamre, Husabø og Nybø (Fylkesmannsgarden). Steinen på Nybø er tru...

Minnesteinar over Bolette Pavels Larsen

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Bergens-forfattarinna Bolette Christine Pavels Larsen døydde 8. desember 1904. Fru Pavels Larsen var fødd i Sogndal, budde i Bergen og var ein lang pe...

Minnestein om Oscar II i Fjærland

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Kong Oscar II var på besøk i Fjærland sommaren 1879. Dei som fylgde han fram til Bøyabreen og attende, ville ikkje ta i mot pengar for hjelpa. Kongen ...

Gravstein over tysk marineoffiser i Fjærland

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Den 29. juli 1910 omkom ein tysk marineoffiser i Fjærland då han fall utfor fjellet på sørsida av Bøyadalen. Foreldra, herr og fru Christiani frå Berl...

Ferdslevegen opp Sværaskardet

Samferdsle

Veg / Road

Publisert: 11.03.2009

Author: Hermund Kleppa Gunnar Urtegaard

Garden Sværen ligg inst i Sværefjorden. Frå innmarka går det ein godt merka sti opp Sværaskardet og vidare nordover forbi Torsnesstølen til riksvegen ...

Den norske Nordhavs-ekspedisjonen i Sognefjorden 1876 – DS "Vøringen"

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

År 1876 fanst det to dampskip med namnet «Vøringen». Det eine var eit jerndampskip, bygd 1861 i Hull. Det andre var eit tredampskip, bygd 1872 i Berge...

Minnestein i Balestrand over skiparane av Fylkesbaatane

Folk og samfunn

Monument / Monument

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

Sogn og Fjordane har to minnesteinar fylket sjølv har medverka til å få reist. Ein står i Holmen i Balestrand, reist i 1911 til minne om ein prest og ...

MS«Vestkraft» - på oppdrag i Esefjorden 1963

Kraftoverføring / Power transmission

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Ein dag i oktober 1963 kunne folk sjå ein farkost i Esefjorden ingen hadde sett maken til, i alle høve ikkje i Esefjorden: ein tidlegare militær landg...

Nynorsk i Sogn og Fjordane - Huseby-salmeboka

Litteratur / Litterature

Publisert: 20.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Året 1893 er eit salmebokhistorisk merkeår. For fyrste gong kom det ut salmar på nynorsk i ei offisielt godkjend salmebok. Og det var ein mann frå Sog...

Sogningen Olaf Huseby - forleggjar i Kristiania og Amerika

Person / Person Utvandring / Emigration

Publisert: 05.03.2001

Author: Hermund Kleppa

Olaf Huseby, fødd 1856 i Leikanger, død 1942 i Amerika, gjekk lærarskulen på Stord, men slutta i læraryrket etter tre år. I staden vart han utgjevar o...

Gamal kommune-grensestein ved Røneidberget

Grensestein / Boundary stone

Publisert: 10.05.2005

Author: Hermund Kleppa

Den 656 m lange tunnellen på vegen mellom Marifjøra og Gaupne vart bygd i åra 1974-1976. Gamlevegen langs sjøen på utsida er framleis open som fotsti....

Turtagrø Hotell

Losji / Accommodation

Publisert: 07.07.1999

Author: Hermund Kleppa

”Turtagrø har fått ord på seg for å vera norsk klatresport si vogge; det var her frøet til tinde- og klatresporten i Noreg vart sådd og slo rot, det v...

Modvo - ein jernaldergard i Hafslo

Historisk plass / Historical site

Publisert: 07.07.1999

Author: Inge Lindblom Hermund Kleppa

Garden Modvo i Hafslo vart bureist og brukt i perioden 300 - 500 e.Kr. Deretter vart han liggjande øyde og aldri seinare teken opp att. Difor kunne ar...

Gravminne over eidsvollmann i Solvorn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 22.11.2000

Author: Hermund Kleppa

Nordre Bergenhus Amt (Sogn og Fjordane fylke) valde tre utsendingar til riksforsamlinga på Eidsvoll i 1814. Dessutan var begge utsendingane frå Det Be...

Krigsgrav i Feios - matros Odd Hove

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

"Signe dykkar minne!" står skrive på gravsteinen til Alv og Odd Hove på kyrkjegarden i Feios. Grava er ei krigsgrav. Odd Hove segla under heile krigen...

Stølane i Lidal

Støl / Mountain farm

Publisert: 03.12.2000

Author: Hermund Kleppa

Den veglause garden Lidal ligg ned mot sjøen på austsida av Fjærlandsfjorden. Ein trong og bratt dal går opp mot den opnare nord-sør gåande Breiseteda...

Schreuder-monumentet i Afrika

Monument / Monument

Publisert: 06.04.2001

Author: Hermund Kleppa

Misjonsbiskop Hans Paludan Smith Schreuder (1817-1882), fødd i Sogndal, var den fyrste norske misjonæren i Afrika. Han tok til med misjonsarbeid i Zul...

Minnestein over Olav Rise

Folk og samfunn

Gravstein / Gravestone Person / Person

Publisert: 11.10.2000

Author: Hermund Kleppa

Under krigen 1940-1945 var handelsstyrar og dampskipsekspeditør Olav Rise på Leikanger med i motstandsrørsla. Saman med ni andre vart han arrestert i ...

Sogns Tidend - lokalavis 1877-1947

Avis / Newspaper

Publisert: 06.06.2003

Author: Hermund Kleppa

Lokalavisa Sogns Tidend kom ut i åra 1877-1947, dei fyrste åra i Lærdal, frå 1903 i Sogndal. I Lærdals-perioden var det fleire redaktørar, medan ein m...

Bautastein frå Nornes på Sogn Folkemuseum

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 18.06.2002

Author: Hermund Kleppa

På Nornes i Sogndal stod det lenge fleire eldgamle bautasteinar. Biskop Neumann nemner tre fyrst på 1800-talet. I. C. Dahl festa ein til lerretet i 18...

Hotlakaien - den gamle båtstoppestaden i Gaupne

Kai / Quay

Publisert: 06.02.2004

Author: Hermund Kleppa

Fylkesbaatane hadde stoppestad i Gaupne frå 1910 til 1966. Kaien - eller Hotlakaien som vart den vanlege nemninga - låg på austsida av fjordbotnen, på...

Minnetavle ved Austerdalsbreen

Plakett / Plaque

Publisert: 19.01.2004

Author: Hermund Kleppa

Laurdag 13. august 1994 var ''heile bygda'' på Veitastrond oppe ved Austerdalsbreen for å vera til stades på avdukinga av ein minnevarde. Det var nest...

Polsk turistskip i Skjolden sommaren 1939

Besøk / Visit

Publisert: 20.05.2005

Author: Hermund Kleppa

28. juli 1939 kom to personbilar frå Austlandet køyrande ned til Skjolden. Dei stogga på Fjøsne og tok bilete av eit stort turistskip som låg for anke...

Rebekkakrukker - i Jostedal og andre stader

Kyrkjekunst / Church art

Publisert: 07.01.2004

Author: Hermund Kleppa

Rebekkakrukke. Ordet finst ikkje i gjengse ordbøker og oppslagsverk. Men rebekkakrukker er reelle nok. I 1891 løyvde kommunestyret i Sogndal pengar ti...

Fritjov den frøkne - heidra med hakekors i 1933

Besøk / Visit

Publisert: 26.04.2005

Author: Hermund Kleppa

Laurdag 27. mai 1933 hende noko uvanleg på Vangsnes. Tyske offiserar i nazi-uniformer la ned krans ved statua av Fridtjov den frøkne. Kransen var laga...

Teknisk kulturminne på Stølen - Dalen Elektrisitetsverk

Kraftstasjon / Power plant

Publisert: 18.10.2005

Author: Aud Marit Hilleren Hermund Kleppa

Turistar på veg til Tungestølen i Veitastrond stoggar ved ei grind på Stølen for å betala bompengar. Nokre legg kanskje merke til ein svær betongkumme...

Tinghus I på Leikanger - nytt i 1939

Administrasjonsbygning / Administrative building

Publisert: 20.06.2005

Author: Hermund Kleppa

"Tinghuse" er det folkelege namnet på den gule bygningen med postadresse Skrivarvegen 7 like nedom riksvegen midt mellom Hanahaug og Hermansverk. Pr. ...

Stølen Tuftene i Eldedalen

Støl / Mountain farm

Publisert: 18.10.2005

Author: Hermund Kleppa

Den kring 12 km lange Eldedalen går sørvestover frå staden Elda ved øvre enden av Veitastrondvatnet. Om lag 10 km inne ligg stølen Tuftene på nokså nø...

Steinar og vardar på Kjeringafjellet

Varde / Cairn

Publisert: 09.11.2005

Author: Hermund Kleppa

Frå Skarseggi, høgdedraget mellom Dalseteskard og Rypeskard, reiser fjellmassivet Kjeringafjellet - også kalla Leireggi - seg i nord. Godt synleg på l...

Stølen i Eldedalen

Støl / Mountain farm

Publisert: 18.10.2005

Author: Hermund Kleppa

Dei fleste bruka på garden Søndre Nes hadde vårstøl på Elda og sommarstøl fire-fem kilometer inne i Eldedalen. Stølen har same namnet som dalen, og de...

Minneplakett om redningsdåd - lettmatros Bjarne Ylvisaker

Plakett / Plaque

Publisert: 17.03.2006

Author: Hermund Kleppa

Under svært dramatiske tilhøve greidde m/s "Venus" av Bergen i januar 1937 å berga mannskapet på d/s "Trym". Begge skipa var på veg over Nordsjøen til...

Eggjane-Smørkletten til fots

Veg / Road

Publisert: 13.06.2006

Author: Hermund Kleppa

Ein interessant fottur i Leikanger går frå garden Eggja til Smørkletten. Stien går i vekslande utmarkslandskap, - gjennom tett, planta granskog og opn...

Shetland - Sogn og Fjordane - Jernalderborga på Mousa

Historisk monument / Historical monument

Publisert: 27.04.2006

Author: Hermund Kleppa

På øya Mousa står ei vel 13 meter høg jernalderborg. Mousa Broch er ein av dei største turistattraksjonane på Shetland. Borga er nemnd i den islandske...

Stølen i Eikjadalen

Støl / Mountain farm

Publisert: 11.10.2006

Author: Hermund Kleppa

Garden Eiki ligg på vestsida av elva heilt nede ved sjøen i Vetlefjorden. Dei to bruka på garden hadde støl i Eikjadalen. Eikjadalen går bratt opp frå...

Sogn og Fjordane-Hebridene - To vasskverner

Mølle / Mill

Publisert: 17.01.2007

Author: Hermund Kleppa

"Norse Mill" står det på eit skilt ved riksvegen på øya Lewis nord på Hebridene. Ein gruslagt sti går fram til ei restaurert vasskvern. I Ortnevik i S...

Fjellstølen i Supphelledalen

Støl / Mountain farm

Publisert: 30.10.2006

Author: Hermund Kleppa

Den fremste garden i Supphelledalen heiter Supphella. Garden er delt i to bruk, Øvste Supphella og Nedste Supphella. Bruka hadde stølsdrift på same st...

Heimastølen i Supphelledalen

Støl / Mountain farm

Publisert: 30.10.2006

Author: Hermund Kleppa

Den fremste garden i Supphelledalen heiter Supphella. Garden er delt i to bruk, Øvste Supphella og Nedste Supphella. Bruka hadde stølsdrift på same st...

Hanen på Hanahaug

Monument / Monument

Publisert: 03.11.2006

Author: Hermund Kleppa

Hanahaug er det lokale namnet på området ved båtstoppestaden i Leikanger kommune. Tidleg på 1900-talet var her dampskipsekspedisjon, post, rikstelefon...

Jostedalsbredens Turisthotel

Losji / Accommodation

Publisert: 19.03.2007

Author: Hermund Kleppa

Nigardsbreen er eit populært reisemål i Jostedalen. Rett nedom vegskiljet til Bresenteret og vegen inn til Nigardsbrevatnet står ein stor to og ein ha...

Heidersteikn til jordmor - Bertha M. Nes på Veitastrondi

Busetnad, bygd, by

Minne / Reminder

Publisert: 03.01.2008

Author: Hermund Kleppa

Ein dag i august 1927 var redaktøren i avisa Sogningen på besøk på Veitastrondi. I eit større stykke etterpå stod det også noko om jordmora i bygda, B...

Sogn og Fjordane fylke - Fylkesmann Seip si fylkessoge

Litteratur / Litterature

Publisert: 31.03.2008

Author: Hermund Kleppa

I 1958 kom fylkesmann Hans Seip si bok Sogn og Fjordane fylke - eit tilskot til kommunalsoga ut. Utgjevinga var ei storhending (men som merkeleg nok f...

Sogns Iskompagni i Skjolden

Handel / Trade

Publisert: 18.04.2008

Author: Hermund Kleppa

Sogns Iskompagni i Skjolden, Norway - beste sort is - produsert frå eit stort og hypermoderne anlegg! Det er hovudbodskapen på Sogns Iskompagni sitt b...

Sogns Iskompagni - om ein særeigen rest

Lagerhus / Storehouse

Publisert: 18.04.2008

Author: Hermund Kleppa

I åra 1894-1913 dreiv Sogns Iskompagni isproduksjon i Skjolden. Dei frakta isen ut fjorden på to måtar, med dampskip og i lektarar. Då verksemda gjekk...

Æresminne i Bergen - Oberstløytnant Oscar Lunde

Plakett / Plaque

Publisert: 02.07.2008

Author: Hermund Kleppa

Oberstløytnant Oscar Lunde (1847-1926) vart betre kjend som pioner for turnsporten enn som militærmann. Bergens Turnforening heidra han med eit vakker...

Sogn og Fjordane fylke - fylkesvåpenet

Fylke / County

Publisert: 12.11.2008

Author: Hermund Kleppa

Den 23. september 1983 fekk Sogn og Fjordane fylkesvåpenet sitt. Det skjedde ved kongeleg resolusjon, og ordlyden er: På sølv grunn tre blå spissar mo...

Sogn og Fjordane fylke - det første ”Statens Hus”

Administrasjonsbygning / Administrative building

Publisert: 29.12.2009

Author: Hermund Kleppa

Våren 2005 flytte Fylkesmannen i Sogn og Fjordane i det nybygde Statens Hus på Hermansverk. I åra 1939-2007 heldt fylkesmannen til i kommunen sine tin...

Messingstake i Feios - blikkbarokk

Kyrkjekunst / Church art

Publisert: 22.09.2009

Author: Hermund Kleppa

På garden Tjønn i Feios har dei ein spesiell lysestake. Han skal ha vore brukt i den gamle kyrkja som vart riven i 1866, og så etterpå vorte selt på a...

Den gamle brua over Vetledøla

Samferdsle

Bru / Bridge

Publisert: 10.03.2004

Author: Hermund Kleppa

Frå Fåbergstølsgrandane i Storedalen (øvste delen av Jostedalen) går Sprongdalen nordaustover opp til Styggevatnet på vel 1100 moh. Ein dryg kilometer...

Om Bøyabreen

Landskap

Bre / Glacier

Publisert: 10.11.2014

Author: Hermund Kleppa

Jostedalsbreen har vel tjue brearmar som strekkjer seg nedover i dalføre. Bøyabreen i Fjærland er den flest folk ser; frå bilvindauga i full fart på v...

Utvandrarstøtta i Seimsdalen

Amerikareisa

Monument / Monument Utvandring / Emigration

Publisert: 11.10.2000

Author: Oddvar Natvik Hermund Kleppa

I 1994 reiste Årdal Sogelag ein minnestein over dei fyrste utvandrarane frå Årdal, Nils Torsteinson Seim og huslyden hans som budde i Seimsdalen. Reis...

Minnesmerke i Columbinebukta på Lepsøy – kopling til Sogn

Folk og samfunn

Publisert: 06.02.2024

Author: Hermund Kleppa

Sommaren 1886 hadde fleire aviser notis med overskrifta Elisabeth Mouat’s Reddere. Seks menn var tildelt heidersteikn for bergingsdåd på Lepsøy 6. feb...

Vikingperioden i Irlandssoga på frimerke

Frimerke / Stamp

Publisert: 08.02.2011

Author: Hermund Kleppa

Det irske postverket har tre frimerke-utgåver med tilknytning til vikingperioden i landet si soge, den eine i høve 1000-årsmarkeringa for Dublin i 198...

Grønlands apostel - medarbeidar fødd i Leikanger

Person / Person

Publisert: 26.04.2010

Author: Hermund Kleppa

Hans Egede - Grønlands apostel - reiste til Grønland i 1721 og var der til 1736. Gjennom heile perioden hadde han medarbeidarar i kortare eller lengre...

Koppevaksinasjon på 1800-talet og ein attest

Helse / Health

Publisert: 23.03.2011

Author: Hermund Kleppa

I 1994 sende Turid Nåtedal ein koppeattest frå 1851 til Fylkesarkivet. Ho tenkte dette var ein litt artig attest å ha i arkivet. – Kanskje det ikkje f...

Hervabua på Sognefjellet

Hytte / Cabin

Publisert: 09.08.2010

Author: Hermund Kleppa

Hervabua ligg ved Hervassdammen på Sognefjellet. Det er ei lita steinbu som går nesten i eitt med terrenget. Ho er eldgamal og vart sett opp som naudb...

Om klippfisk og tre matoppskrifter

Matoppskrift / Food recipe

Publisert: 20.03.2013

Author: Hermund Kleppa

«Klippfisk – og Saltsildretter» er tittelen på ei brosjyre som dukka opp i «ymse trykksaker»; - berre åtte små sider, utgjeven av Fiskeridirektoratet ...

Mer informasjon om

190